Ανάλυση 11 μελετών σχετικά με παλιά και νέα φάρμακα απώλειας βάρους τύπου GLP-1, που πραγματοποιήθηκε από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, δείχνει ότι οι ασθενείς επανακτούν το σύνολο του βάρους που έχασαν μέσα σε έναν χρόνο από τη διακοπή της θεραπείας.
Σύμφωνα με τη μελέτη, που παρουσιάστηκε στο Ευρωπαϊκό Συνέδριο για την παχυσαρκία, οι ασθενείς έχασαν κατά μέσο όρο 8 κιλά με τις ενέσεις απώλειας βάρους, αλλά επέστρεψαν στο αρχικό τους βάρος μέσα σε 10 μήνες από τη διακοπή τους. Ακόμα και όσοι έκαναν χρήση των νεότερων και υψηλότερης δόσης φαρμάκων, όπως το Wegovy (σεμαγλουτίδη) και το Mounjaro (τιρζεπατίδη), επανέκτησαν το βάρος που είχαν χάσει μετά τη διακοπή της θεραπείας.
Συγκεκριμένα, οι χρήστες της σεμαγλουτίδης και της τιρζεπατίδης έχασαν κατά μέσο όρο 16 κιλά, διπλάσια από όσους χρησιμοποιούσαν παλαιότερα φάρμακα, ωστόσο μέσα σε έναν χρόνο επανέκτησαν περίπου 9,6 κιλά, με την πλήρη ανάκτηση του αρχικού τους βάρους να αναμένεται μέσα σε λίγο παραπάνω από 20 μήνες.
Όπως αναφέρει ο Guardian, η μελέτη βασίστηκε σε 6.370 ενήλικες που συμμετείχαν σε οκτώ τυχαίες κλινικές δοκιμές και τρεις μελέτες. Από αυτούς, οι 1.465 έκαναν χρήση των υψηλότερης δόσης φαρμάκων (σεμαγλουτίδη και τιρζεπατίδη), που συνιστώνται ειδικά για απώλεια βάρους.
Προγενέστερη ανάλυση των ίδιων ερευνητών για την αποτελεσματικότητα διαφορετικών διαιτών, χωρίς χρήση φαρμάκων, έδειξε ότι και σε αυτές τις περιπτώσεις οι άνθρωποι επανακτούν βάρος μετά τη διακοπή της δίαιτας, αλλά με πολύ πιο αργό ρυθμό. Πιο συγκεκριμένα χρειάζονται τουλάχιστον πέντε χρόνια, για να επανέλθουν στα προηγούμενα κιλά τους.
«Αυτά τα φάρμακα είναι πολύ αποτελεσματικά στο να βοηθούν στην απώλεια βάρους, αλλά όταν τα σταματάς, η επαναφορά του βάρους γίνεται πολύ πιο γρήγορα σε σχέση με τις δίαιτες», δήλωσε η Σούζαν Τζεμπ, καθηγήτρια διαιτολογίας και δημόσιας υγείας στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και μία από τους συγγραφείς της μελέτης.
Τα αποτελέσματα θέτουν ζητήματα για την NHS (Εθνική Υπηρεσία Υγείας), καθώς οι οδηγίες του NICE (Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας και Πρόνοιας) ορίζουν ότι οι ενέσεις απώλειας βάρους δεν πρέπει να χορηγούνται για περισσότερα από δύο χρόνια. Επιπλέον, πολλοί ασθενείς διακόπτουν τη θεραπεία, είτε λόγω κόστους σε περίπτωση ιδιωτικής αγοράς, είτε λόγω ανεπιθύμητων παρενεργειών ή επειδή σταματούν να χάνουν βάρος.
«Αξίζει το NHS να επενδύσει σε αυτά τα φάρμακα, αν οι ασθενείς χάνουν τα κιλά σε σύντομο χρονικό διάστημα και μετά παίρνουν όλο το βάρος πίσω; Ή το NHS πρέπει να αποδεχτεί ότι πρόκειται μάλλον για μακροχρόνιες θεραπείες;», πρόσθεσε η Τζεμπ.
Παρά το γεγονός ότι η μελέτη δεν αποδεικνύει αιτιώδη συνάφεια, η Τζεμπ εκτίμησε ότι η ταχύτερη επαναφορά βάρους μετά τη διακοπή των φαρμάκων μπορεί να οφείλεται στο ότι στις δίαιτες απαιτείται προσπάθεια και αυτοσυγκράτηση για την απώλεια βάρους, ενώ με τα φάρμακα που μειώνουν σημαντικά την όρεξη δεν απαιτείται αυτή η προσπάθεια. «Έτσι, όταν σταματούν τα φάρμακα οι άνθρωποι, δεν έχουν υιοθετήσει συμπεριφορικές στρατηγικές για να διατηρήσουν το μειωμένο τους βάρος», αναφέρει.
Ο Ταμ Φράι, πρόεδρος του National Obesity Forum, σχολίασε: «Δεν θα έπρεπε να εκπλήσσει κανέναν αν οι άνθρωποι επανακτούν βάρος μετά από χρήση των φαρμάκων GLP-1 χωρίς να προσπαθούν σοβαρά να βελτιώσουν τον τρόπο ζωής τους… Η χρήση των GLP-1 δεν αποτελεί μόνιμη λύση, όπως πολλοί χρήστες πιστεύουν».
Η Τζέιν Όγκντεν, καθηγήτρια ψυχικής υγείας στο Πανεπιστήμιο του Σάρεϊ, τόνισε ότι δεν έχει νόημα «να επιστρέφουν οι άνθρωποι στις ίδιες συνήθειες που είχαν πριν» μετά τη διακοπή των ενέσεων.
«Θα χρειαστούν ψυχολογική υποστήριξη, αλλαγή συμπεριφοράς και διατροφική καθοδήγηση από εκείνη τη στιγμή και μετά, για να διατηρήσουν υγιεινότερες συνήθειες και να μην ξαναπάρουν το βάρος», δήλωσε.
«Το NHS θα πρέπει να εφαρμόσει σταδιακή φροντίδα, με υποστήριξη μέσω διαδικτύου που να είναι προσβάσιμη σε πολλούς και με χαμηλό κόστος, ομαδική υποστήριξη ή και πιο εντατική ατομική βοήθεια», συμπληρώνει.
Ο Τζέισον Χάλφορντ από την Ευρωπαϊκή Ένωση για τη μελέτη της παχυσαρκίας υπογράμμισε: «Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι οι ασθενείς έχουν την υποστήριξη να κάνουν τις αναγκαίες αλλαγές στη συμπεριφορά τους, ώστε να διατηρήσουν τα οφέλη της θεραπείας. Οι ενέσεις απώλειας βάρους είναι συμπλήρωμα στη συμπεριφορική αλλαγή και όχι υποκατάστατό της».
