Σε μια εποχή που οι Ένοπλες Δυνάμεις καλούνται να ανταποκριθούν στις νέες κοινωνικές και στρατηγικές απαιτήσεις, το υπουργείο Εθνικής Άμυνας παρουσίασε το νομοσχέδιο «Χάρτης μετάβασης των Ενόπλων Δυνάμεων στη Νέα Εποχή». Ανάμεσα στις σημαντικές καινοτομίες του σχεδίου, ξεχωρίζει η θέσπιση της εθελοντικής στράτευσης γυναικών.
Η ρύθμιση προβλέπει δωδεκάμηνη θητεία για γυναίκες ηλικίας 20 έως 26 ετών, με παράλληλη παροχή κινήτρων, δίνοντας στις νέες γυναίκες τη δυνατότητα να «συμμετέχουν ενεργά» στην άμυνα της χώρας, εφόσον το επιλέξουν οι ίδιες.
«Είμαστε έτοιμοι να δεχτούμε παρατηρήσεις, σκέψεις και βελτιώσεις»
Όπως δήλωσε χαρακτηριστικά ο υπουργός Εθνικής Άμυνας, Νίκος Δένδιας: «Θέλω να ξεκαθαρίσω ότι το νομοθέτημα αυτό θα δοθεί στη διαβούλευση και τίποτα δεν είναι γραμμένο πάνω σε μάρμαρο. Είμαστε απολύτως έτοιμοι να δεχτούμε σε έναν διάλογο τις παρατηρήσεις, τις σκέψεις και τις βελτιώσεις που μας κάνουν όσοι είχαν την τιμή να ασχοληθούν με το Νομοσχέδιο».
Σε συνέχεια αυτής της δήλωσης, ο υπουργός τόνισε ότι όλο αυτό αποτελεί έναν πολύ μικρό πιλοτικό στόχο για το 2026: «200 εθελόντριες, ηλικίας 20-26 ετών, με θητεία 12 μηνών. Έχουμε ήδη διαμορφώσει τις υποδομές στο Κέντρο Εκπαίδευσης Υλικού Πολέμου στη Λαμία και προβλέπονται σημαντικά κίνητρα όπως πρόσβαση σε νοσοκομεία και λέσχες, αναγνώριση της θητείας ως προϋπηρεσία, μοριοδότηση για το ΑΣΕΠ, καθώς και δυνατότητες ένταξης ως ΕΠΟΠ ή ως πολιτικό προσωπικό».
Μετά την πιλοτική εφαρμογή, η πρόθεση είναι η διεύρυνση του μέτρου, καθώς όπως ανέφερε ο υπουργός Άμυνας: «Θέλουμε να είμαστε έτοιμοι για τη στιγμή, όταν και αν απαιτηθεί, που θα υπάρξει στην Ελλάδα κανονική υποχρεωτική στράτευση γυναικών. Δεν είναι ακόμα ο καιρός, αλλά θέλουμε να ετοιμαστούμε γι’ αυτό».
Πρόκειται για μια πρωτοβουλία που συνδυάζει τον εκσυγχρονισμό του στρατεύματος με μια νέα, πιο συμπεριληπτική προσέγγιση στην έννοια της στρατιωτικής προσφοράς – και που, όπως είπε ο ίδιος ο υπουργός, αποτελεί έναν πραγματικό «Χάρτη Μετάβασης στη Νέα Εποχή».
«Ο στρατός ήταν και είναι ένας ανδροκρατούμενος χώρος – Απέδειξα ότι η ικανότητα δεν έχει φύλο»
Για το συγκεκριμένο ζήτημα μίλησε στο Newsbeast η Βανέσσα Βασιλική Μαραγκού, αξιωματικός στην Πολεμική Αεροπορία, προϊσταμένη στην ΚΟΜΑΚ (Κινητή Ομάδα Αντιμετώπισης Καταστροφών), η οποία ασχολείται με διασώσεις.
Αναφορικά με τη στρατιωτική σταδιοδρομία που επέλεξε, ανέφερε ότι την ώθησε η επιθυμία να υπηρετήσει τη χώρα, να αναπτύξει ηγετικές ικανότητες και να ανήκει σε μια ομάδα όπου η συνεργασία και η αλληλεγγύη παίζουν καθοριστικό ρόλο.
«Ο στρατός πράγματι ήταν και είναι σε μεγάλο βαθμό ένας παραδοσιακά ανδροκρατούμενος χώρος. Υπήρξαν στιγμές που η παρουσία ή οι ικανότητές μου αμφισβητήθηκαν, όμως το αντιμετώπισα με επαγγελματισμό, επιμονή και σκληρή δουλειά. Με τον καιρό κέρδισα τον σεβασμό μέσα από τα αποτελέσματά μου και απέδειξα ότι η ικανότητα δεν έχει φύλο», είπε η Βανέσσα Βασιλική Μαραγκού.
Η ίδια εξήγησε ότι «στον στρατό, οι σχέσεις ανδρών και γυναικών εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την κουλτούρα της μονάδας και την προσωπικότητα των μελών. Σε καλά οργανωμένες και υποστηρικτικές μονάδες, υπάρχει αλληλεγγύη, συνεργασία και σεβασμός, γιατί όλοι εργάζονται για κοινό στόχο. Σε περιβάλλοντα, όμως, όπου η ισότητα δεν εφαρμόζεται πλήρως και κυριαρχούν στερεότυπα, μπορεί να εμφανιστεί ανταγωνισμός ή προκατάληψη. Η εμπειρία δείχνει ότι η καλή εκπαίδευση, η πειθαρχία και η καθοδήγηση από ηγέτες ενισχύουν την αλληλεγγύη και μειώνουν τις συγκρούσεις των φύλων».
«Θα έπρεπε να υπάρξει μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στις δυνατότητες των γυναικών»
Στη συνέχεια, όπως περιέγραψε, υπήρξαν αποστολές που δοκίμασαν τα όριά της, σωματικά και ψυχολογικά. «Σε αυτές τις στιγμές επικεντρώθηκα στην αποστολή, στη συνεργασία με την ομάδα και στη διατήρηση της ψυχραιμίας. Χρησιμοποίησα την εκπαίδευσή μου για να αναλύσω την κατάσταση και να πάρω σωστές αποφάσεις, ενώ έμαθα να μετατρέπω την πίεση σε δύναμη. Ίσως, θα έπρεπε να υπάρξει μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στις δυνατότητες των γυναικών και να εισχωρήσουν πιο ενεργά σε ειδικότητες που οι άντρες μονοπωλούν, όπως ειδικές δυνάμεις και Ιπτάμενοι».
«Στη Νέα Ζηλανδία, τη Δανία και την Ινδία οι γυναίκες συμμετέχουν ισότιμα στη στρατιωτική θητεία, ενώ στην Ελλάδα και την Κύπρο η συμμετοχή είναι εθελοντική και περιορισμένη. Πιστεύω πως πρέπει να θεσμοθετηθεί η θητεία των γυναικών στην Ελλάδα, γιατί είμαστε μια μικρή χώρα υπό συνεχή απειλή και όλοι πρέπει να προσφέρουν. Στις γυναίκες θα προσφέρει μια ηθική ικανοποίηση προσφοράς στην πατρίδα, αλλά σίγουρα θα πρέπει να θεσμοθετηθούν και κάποια κίνητρα οικονομικής και επαγγελματικής φύσεως, για να γίνει η θητεία πιο ελκυστική».
Τέλος, σε ερώτηση για το ποια συμβουλή θα έδινε σε ένα κορίτσι που σκέφτεται σήμερα να ακολουθήσει στρατιωτική καριέρα, η Βανέσσα Βασιλική Μαραγκού σημείωσε: «Να έχεις αποφασιστικότητα, πειθαρχία και αυτοπεποίθηση, να προετοιμάζεσαι σωστά σωματικά και ψυχικά, και να μην φοβάσαι να διεκδικήσεις τις ίδιες ευκαιρίες με τους άνδρες. Η στρατιωτική καριέρα μπορεί να σε διδάξει ηγεσία, συνεργασία και δύναμη χαρακτήρα, αλλά απαιτεί υπομονή, επιμονή και αφοσίωση».
