Εδώ και δύο χρόνια, τις παραστάσεις της Παιδικής Σκηνής του Θεάτρου Άλφα έχουν παρακολουθήσει συνολικά πάνω από 70.000 παιδιά, γονείς, μαθητές και εκπαιδευτικοί, καταθέτοντας ενθουσιώδη σχόλια και κριτικές. Και φέτος, φιλοξενεί στη σκηνή του από αυτό το μήνα τις περιπέτειες δύο αγαπημένων ηρώων, μικρών και μεγάλων: του «Τομ Σόγιερ» και του «Σεβάχ του θαλασσινού», σε σκηνοθεσία Γιώργου Τζαβάρα.
Ο αγαπημένος «Τομ Σόγιερ», μετά τη θριαμβευτική πορεία που είχε την περσινή σεζόν, καθώς αγκαλιάστηκε θερμά από τα παιδιά, αλλά και τους γονείς, επιστρέφει για δεύτερη σεζόν με μία ιστορία που τα έχει όλα: μυστήριο, δράση, χιούμορ και ευαισθησία, φάρσες, περιπέτειες στη φύση, ανεμελιά, φιλία, ελευθερία και αγάπη.
Ο «Σεβάχ, ο θαλασσινός» ένας ακόμα αγαπημένος παιδικός ήρωας, έρχεται με φόρα στην Παιδική Σκηνή του Άλφα, για να πάρει μαζί του, μικρούς και μεγάλους, στις φανταστικές θαλασσινές περιπέτειες και περιπλανήσεις του σε μαγευτικούς τόπους και πολιτισμούς.
Με αφορμή το ανέβασμα των δύο παιδικών παραστάσεων, ο σκηνοθέτης Γιώργος Τζαβάρας μίλησε στο Newsbeast.
– Φέτος, στο θέατρο Άλφα επιστρέφετε με διπλό «χτύπημα» με δύο παιδικές παραστάσεις, τις «Περιπέτειες του Τομ Σόγιερ» που έρχονται για δεύτερη χρονιά και τον «Σεβάχ, τον θαλασσινό». Θα λέγαμε πως το παιδικό θέατρο κατέχει ένα μεγάλο κομμάτι στην καρδιά σας; Και τι είναι αυτό που σας συναρπάζει στο συγκεκριμένο είδος;
Κατέχει ένα πάρα πολύ μεγάλο κομμάτι στην καρδιά μου και επιδιώκω να έχει και μεγάλο κομμάτι στη ζωή μου. Οι εντονότερες θεατρικές αναμνήσεις μου σχηματίστηκαν όταν ήμουν παιδί και είναι ανεξίτηλες. Θυμάμαι τον τεράστιο ενθουσιασμό και την άσκηση της φαντασίας που μου προκάλεσε το θέατρο στις ηλικίες εκείνες. Είναι κάτι πολύτιμο, κι έτσι, αν κι εγώ μπορώ να χαρίσω κάτι ανάλογο σ’ ένα παιδί – και σ’ έναν ενήλικα φυσικά γιατί όχι- είναι μεγάλη χαρά και θεωρώ ότι αξίζει τον κόπο.
– Ο ίδιος, πάντως, είστε μουσικός ροκ, ηθοποιός, συμμετείχατε στην πολύ πετυχημένη παράσταση «Παίκτες» και σκηνοθετείτε παιδικές παραστάσεις. Θα έλεγα ότι το τελευταίο, είναι μία έκπληξη ως προς το «προφίλ» σας. Ή είμαι λάθος, όπως το σκέφτομαι;
Η έκπληξη είναι ωραίο στοιχείο στη ζωή έτσι δεν είναι; Μακάρι να μας εκπλήσσουν οι άνθρωποι αλλά να μπορούμε κι εμείς να εκπλήσσουμε τους εαυτούς μας καμιά φορά. Το ροκ πάντως και το μέταλ σφύζει από παιδικό κι εφηβικό ενθουσιασμό, από κει προέρχεται στην ουσία του, οπότε νομίζω ταιριάζει με την ενασχόλησή μου με το θέατρο για παιδιά. Ο Μπωντλαίρ είπε πως «η ιδιοφυΐα είναι ή κατά βούληση επίκληση της παιδικότητας». Κι αυτό δεν έχει να κάνει με είδη ή άλλες κατηγοριοποιήσεις. Σίγουρα δεν θεωρώ εαυτόν ιδιοφυή, αλλά οι καλλιτέχνες που γνωρίζω και εκτιμώ παίζουν όπως παίζουν τα παιδιά. Αυτό νομίζω είναι κάτι.
– Οι «Περιπέτειες του Τομ Σόγιερ» πέρυσι γνώρισαν μεγάλη επιτυχία, με απανωτά sold out. Πώς είναι ως συναίσθημα να ξέρεις ότι αυτό που ανεβάζεις, αγκαλιάζεται από τα παιδιά, αλλά και έχεις κερδίσει την εμπιστοσύνη των γονιών που θα φέρουν τα παιδιά στην παράσταση;
Το συναίσθημα είναι εξαιρετικά ανακουφιστικό και ευπρόσδεκτο. Το να δημιουργείται μια σχέση εμπιστοσύνης με τους ανθρώπους που παρακολουθούν τις παραστάσεις και μας τιμούν με την παρουσία τους είναι βάλσαμο και, κακά τα ψέματα, μας δίνει και το έρεισμα να συνεχίσουμε.
– Ξεκινώντας από τον Τομ Σόγιερ, ποιες ήταν οι μεγαλύτερες προκλήσεις στη μεταφορά του στη σκηνή;
Η μόνη δυσκολία πραγματική ήταν η απόφαση για το ποια κομμάτια θα μείνουν έξω από την παράσταση. Από κει και πέρα όταν έχεις να κάνεις με έργα, είτε λογοτεχνικά είτε θεατρικά, τόσο άρτια, μόνο χαρά υπάρχει στη διαδικασία να τα κάνεις παραστάσεις.
– Ο Τομ Σόγιερ είναι ένας από τους αγαπημένους ήρωες των παιδικών μας χρόνων. Ο δικός σας ήταν; Και τις σας γοητεύει στον χαρακτήρα του;
Οι περιπέτειες του Τομ Σόγιερ είναι το αγαπημένο μου παιδικό βιβλίο. Τότε νομίζω δεν μπορούσα να πω γιατί. Μετά από τόσα χρόνια που ακόμα το σκέφτομαι, θεωρώ πως αυτό που μ’ αρέσει περισσότερο στον Τομ είναι ότι δεν αποκλείει κανέναν από τίποτε. Προσπαθεί να ενώσει ανθρώπους φαινομενικά αταίριαστους και εκτός από τον εαυτό του σκέφτεται έστω ενστικτωδώς και την πόλη και τον περίγυρό του.
– Παρότι οι «Περιπέτειες του Τομ Σόγιερ» πρωτοκυκλοφόρησαν το 1876, μέχρι και σήμερα -στην εποχή των social media, των κινητών και των υπερηρώων- γοητεύουν τα παιδιά. Τι είναι αυτό που κάνει ξεχωριστό το συγκεκριμένο λογοτεχνικό κείμενο;
Δεν μπορώ να πω πως έχω συγκεκριμένη απάντηση σ’ αυτήν την ερώτηση. Πάντως ο Τουέιν και ο Τομ Σόγιερ έχουν κάτι αναπόδραστο. Σε κάνει να θέλεις συνεχώς να επιστρέψεις στον κόσμο τους. Είναι η διάνοια του συγγραφέα; Πιθανώς. Νομίζω περισσότερο η ειλικρίνειά του. Και του Τομ και του Μαρκ.
– Η ιστορία περιλαμβάνει δύσκολα θέματα όπως οι προκαταλήψεις, η διαφορετικότητα, το δικαίωμα των παιδιών στον ελεύθερο χρόνο. Πώς διαχειριστήκατε τις συγκεκριμένες έννοιες, ώστε να γίνουν κατανοητές από τη μία στα παιδιά και από την άλλη να μη βαρεθούν;
Δε νομίζω ότι χρειάζεται ειδική διαχείριση για να γίνουν κατανοητές από τα παιδιά. Τη δουλειά άλλωστε την έχει κάνει πολύ καλά ο Μαρκ Τουέιν. Επίσης δεν σκέφτομαι το πώς δεν θα βαρεθούν τα παιδιά, με απασχολεί το πώς πιθανώς θα εμβυθιστούν σε αυτό που παρασταίνεται. Κι αυτό χωρίς καμιά διάθεση διδακτισμού. Αν ξεκινήσει η παράσταση έναν προβληματισμό και ίσως μια κουβέντα στο σπίτι ή στο σχολείο τότε κάτι καλό συνέβη.
– Το δεύτερο έργο που ανεβάζετε στο Άλφα, είναι ο «Σεβάχ ο θαλασσινός». Επίσης ένα έργο με περιπέτειες, αλλά θαλασσινές. Γιατί επιλέξατε το συγκεκριμένο έργο; Ο Σεβάχ ήταν αγαπημένος σας παιδικός ήρωας;
Ναι, πάντα ήταν. Υπήρχε στο μάτι του μυαλού μου αυτή η φιγούρα να στέκει ανάμεσα στα κύματα. Η εξερεύνηση ίσως και οι αχαρτογράφητοι τόποι με γοήτευαν περισσότερο. Σήμερα με όλη αυτήν την τεχνολογία υπάρχει η πεποίθηση πως όλα είναι γνωστά και χαρτογραφημένα. Τα ταξίδια της ανακάλυψης εξωτερικής αλλά και εσωτερικής φαίνεται να έχουν ατονήσει ή δεν υπάρχουν κιόλας πια. Οπότε ήταν η κατάλληλη στιγμή κι εμείς και οι θεατές να επιχειρήσουμε ένα.
– Είναι σύμπτωση ότι και οι δύο ήρωες ζούνε περιπέτειες ή τις επιλέξατε γιατί σας αρέσουν αυτού του είδους οι ιστορίες;
Κατά τον Αριστοτέλη, όλες οι ιστορίες είναι περιπέτειες διαφόρων ειδών. Και ταξίδια θα πω εγώ, αν μου επιτρέπεται. Άλλα είναι πραγματικά, άλλα ψυχικά. Πάντως, είτε περιπέτειες είτε ταξίδια, μας διαμορφώνουν. Κι εμάς που τα παρακολουθούμε κι εκείνους που τα βιώνουν. Δεν πιστεύω στις συμπτώσεις.
– Ο Σεβάχ πώς πιστεύετε ότι θα κερδίσει τους μικρούς φίλους;
Σίγουρα είναι κάτι που ελπίζω να συμβεί.
– Η ιστορία του ποια μηνύματα περνάει στα παιδιά;
Προσπαθώ να αποφεύγω τις απαντήσεις σε αυτές τις ερωτήσεις. Αντιθέτως, ελπίζω η ιστορία αυτή που φτιάξαμε να προκαλέσει ερωτήσεις και όχι μηνύματα. Ειδικά αν αυτά είναι σε κάποιο κινητό. Οι ερωτήσεις, λοιπόν, μακάρι να έχουν να κάνουν με την ενηλικίωση, τον σεβασμό του περιβάλλοντος, τη συμπερίληψη και την κατανόηση του διαφορετικού. Ίσως και με το τι προκαλούν τελικά οι θάλασσες και τα ταξίδια.
– Στις παραστάσεις σας η μουσική έχει σημαντικό ρόλο. Είστε και ο ίδιος μουσικός. Η μουσική και τα τραγούδια «μιλάνε» πιο εύκολα στα παιδιά;
Πιο εύκολα σίγουρα όχι. Αλλά όταν όντως μιλάνε, δεν χρειάζονται εξήγηση. Αυτή είναι η δύναμη της μουσικής. Αν ακούσεις κάτι και σε συνεπάρει δεν υπάρχει τίποτα που μπορείς να κάνεις για να της αντισταθείς.
– Αλήθεια, τα παιδιά είναι ένα δύσκολο κοινό για να το κατακτήσεις; Και πότε καταλαβαίνετε ότι η παράστασή σας τα έχει αγγίξει;
Δεν πιστεύω ότι είναι δύσκολο κοινό τα παιδιά, όχι. Αρκεί να υπάρχει ειλικρίνεια. Κι αυτό θέλει θάρρος και τόλμη. Καταλαβαίνω πολλές φορές ότι αγγίζει τα παιδιά η παράσταση, όταν μιλούν για αυτήν εν τη απουσία μου ή σ’ εμένα χωρίς να ξέρουν ποιος είμαι. Και από τις αντιδράσεις μέσα στο θέατρο φυσικά.
– Είναι εύκολο είδος το παιδικό θέατρο; Ποιες προκλήσεις έχετε ζήσει μέχρι τώρα;
Το θέατρο δεν το διαχωρίζω σε είδη, αν και πολλοί το κάνουν, είναι μια πολύ σοβαρή υπόθεση γι’ αυτούς που επιλέγουν να το δημιουργούν. Πολλές προκλήσεις μέσα στη διαδικασία υπάρχουν, αλλά νομίζω δεν έχει νόημα να αναφερθούν. Αλήθεια. Είναι μια διαρκής διαπάλη στην προσπάθεια να επικοινωνηθεί αυτό που έχει επιλεγεί από τους δημιουργούς, σε μια γλώσσα που το κοινό θα καταλάβει. Γιατί για το κοινό γίνονται οι παραστάσεις, όχι προς τέρψη ημών των θεατρανθρώπων.
– Φέτος, σας βλέπουμε και τηλεοπτικά στη σειρά «Το Σπίτι Δίπλα στο Ποτάμι». Τι ρόλο έχετε στη σειρά;
Υποδύομαι το Θανάση, έναν κάπως ταλαιπωρημένο μουσικό της πιάτσας που παίζει κιθάρα σε κέντρα διασκέδασης. Κάπως αντίθετης πορείας μουσικός από εμένα. Αλλά, ροκ τύπος κι αυτός θέλω να πιστεύω.
– Και κλείνοντας, τι θα λέγατε στους γονείς; Γιατί θα πρέπει να πηγαίνουν τα παιδιά στο θέατρο;
Πρώτον, δεν πρέπει τίποτα. Αλλά, κατά τη γνώμη μου, η αισθητική αγωγή είναι σημαντικό θέμα οπότε υπάρχει η πιθανότητα οι αισθητικές προσλαμβάνουσες των παιδιών να αποκτήσουν μια ποικιλία κι ενδεχομένως να διευρυνθούν. Κι αυτό, επίσης κατά τη γνώμη μου, είναι εξαιρετικά σημαντικό.
Λίγα λόγια για την παράσταση «Οι περιπέτειες του Τομ Σόγιερ»
Ο Τομ Σόγιερ, το διάσημο ζωηρό και πανέξυπνο αγόρι, ζει μαζί με τη θεία του Πόλι στην πόλη Σεντ Πίτερσμπεργκ κοντά στον ποταμό Μισισιπή. Αποφεύγει το σχολείο και τους κανόνες. Λαχταρά μαγευτικές περιπέτειες στη φύση, κάτω από τον έναστρο ουρανό και, μαζί με τον καλύτερό του φίλο, Χακ Φιν, σκαρώνουν φάρσες, παίζουν τους πειρατές, γίνονται εξερευνητές και ψάχνουν για χαμένους θησαυρούς. Τι θα συμβεί, όμως, όταν μια μέρα ο Τομ και η Μπέκι, το κορίτσι που αγαπάει, έρθουν αντιμέτωποι με απρόσμενες καταστάσεις που θα τους αναγκάσουν να πάρουν σημαντικές αποφάσεις, όχι μόνο για τους εαυτούς τους αλλά και για ολόκληρη την πόλη;
Συντελεστές
Συγγραφέας: Μαρκ Τουέιν
Διασκευή: Γιώργος Τζαβάρας – Γιώργος Ζαφειρόπουλος
Σκηνοθεσία: Γιώργος Τζαβάρας
Πρωτότυπη Μουσική: Γιώργος Κυδωνάκης, Γιώργος Αντωνόπουλος, Γιώργος Τζαβάρας
Στίχοι: Γιώργος Αντωνόπουλος, Γιώργος Τζαβάρας
Φωτογραφίες – Trailer: Χρήστος Συμεωνίδης
Παίζουν (με αλφαβητική σειρά): Γιώργος Αντωνόπουλος, Αλέξανδρος Βαμβούκος, Ιωάννα Καλλιτσάντση, Γιώργος Κυδωνάκης, Μαρία Κυρώζη, Θησέας Παπαπαναγιώτου, Γεωργία Σωτηριανάκου, Τσαμπίκα Φεσάκη.
Θέατρο Άλφα: 28ης Οκτωβρίου (Πατησίων) 37 & Στουρνάρα 51, Αθήνα
Τηλ.: (210) 5221444, 5238742
Εισιτήρια: more.com
Παραστάσεις: Από τις 5 Οκτωβρίου και κάθε Κυριακή στις 11:30
Λίγα λόγια για την παράσταση «Σεβάχ ο θαλασσινός»
Ο Σεβάχ δεν είναι τυχαία ένας από τους πιο αγαπημένους ήρωες από τις Χίλιες και Μία Νύχτες. Οι απίθανες περιπέτειές του φέρνουν σε συνομιλία διαφορετικούς πολιτισμούς και παραδόσεις, καθώς βασίζονται σε περσικούς και ινδικούς θρύλους, αλλά περιέχουν και αναφορές στην Οδύσσεια. Ο Σεβάχ αποτελεί ένα σύμβολο της ανθρώπινης περιέργειας, της επιμονής και του θάρρους μπροστά στο άγνωστο. Μέσα από επτά συναρπαστικά ταξίδια στις μακρινές θάλασσες, ο Σεβάχ αναμετριέται με την απρόβλεπτη φύση, μυθικά πλάσματα όπως το γιγάντιο πουλί Ροκ, τερατώδεις γίγαντες και μαγικούς πολιτισμούς που δοκιμάζουν τη σοφία και την αντοχή του.
Το κάθε ταξίδι του Σεβάχ αντανακλά μια πορεία αυτογνωσίας και ωρίμανσης, αφού μέσα από απώλειες, κινδύνους και θαυμαστές ανακαλύψεις, ο Σεβάχ μαθαίνει να αναγνωρίζει την αξία της ζωής, της πίστης στον εαυτό του και της εξυπνάδας. Οι περιπέτειές του υμνούν τη δύναμη του ονείρου, το κουράγιο να ρισκάρεις και την αιώνια ανάγκη του ανθρώπου να αναζητά το άγνωστο. Ο Σεβάχ δεν είναι μόνο ένας ναυτικός – είναι ο ταξιδευτής της ψυχής, που κάθε φορά επιστρέφει με περισσότερη σοφία, σεβασμό στη φύση και μια αίσθηση πως η πραγματική περιπέτεια βρίσκεται μέσα μας.
Διασκευή/Σκηνοθεσία: Γιώργος Τζαβάρας
Πρωτότυπη μουσική: Γιώργος Αντωνόπουλος, Γιώργος Κυδωνάκης, Γιώργος Τζαβάρας
Στιχοι: Γιώργος Αντωνόπουλος και ο θίασος
Φωτογραφίες – Trailer: Χρήστος Συμεωνίδης
Παίζουν αλφαβητικά: Γιώργος Αντωνόπουλος, Αλέξανδρος Βαμβούκος, Γιώργος Κυδωνάκης, Μιχάλης Ζαχαρίας, Ιωάννα Καλλιτσάντση, Γεωργία Σωτηριανάκου
Θέατρο Άλφα – Ληναίος-Φωτίου: 28ης Οκτωβρίου (Πατησίων) 37 & Στουρνάρα 51, Αθήνα
Παραστάσεις: Από τις 19 Οκτωβρίου, κάθε Κυριακή στις 15:00
Προπώληση: more.com
