Πόλεμοι, λιμοί, ξηρασίες, θρησκευτικές διαφορές και πολιτικές ιδεολογίες αναγκάζουν εκατομμύρια ανθρώπους να εγκαταλείψουν τον τόπο τους κάθε χρόνο καθώς εκεί η ζωή δεν έχει κανένα μέλλον γι’ αυτούς.
Κι έτσι αναζητούν την τύχη τους σε έθνη που η επιδίωξη μιας καλύτερης ζωής δεν φαντάζει κακό αστείο, αν και συνήθως είναι ότι δεν μπορούν να ζήσουν με ασφάλεια στις χώρες τους που καλεί στον μεγάλο ξεριζωμό.
Αντιμέτωποι με διώξεις, φυλακίσεις, βασανιστήρια και θάνατο τελικά, οι ξεχασμένοι της Ιστορίας περπατούν με τα ανθρώπινα καραβάνια τους τον δρόμο της Δύσης, μόνο και μόνο για να συναντήσουν εξίσου αποκαρδιωτικές περιπέτειες.
Αφήνοντας κατά μέρος τις προσωπικές απόψεις για τη μετανάστευση και τους νόμους που τη συνοδεύουν, το γεγονός ότι πολλές χώρες έχουν κλείσει σύνορα και μάτια στο παγκόσμιο δράμα της προσφυγιάς παραμένει.
Έθνη δηλαδή που έχουν κατά καιρούς ξαποστείλει ανθρώπους πίσω στη ζοφερή τους μοίρα…
Οι πορτοκαλί σωσίβιες λέμβοι της Αυστραλίας
Η Αυστραλία είναι τόπος που υποδέχεται πολλούς πρόσφυγες κάθε χρόνο, οι οποίοι φτάνουν με καράβια και αεροπλάνα, και διαθέτει πλέον κέντρα κράτησης για την επεξεργασία των αιτημάτων τους. Ανθρωπιστικές οργανώσεις κάνουν λόγο για στρατόπεδα φρίκης που δεν διαθέτουν καν τα βασικά για να φιλοξενήσουν ανθρώπινα όντα. Όσο για την αυστραλιανή κυβέρνηση, αυτή έχει πειραματιστεί αβέρτα με διαφορετικές στρατηγικές αποθάρρυνσης και αποτροπής της εισδοχής μεταναστών στα εδάφη της, αν και η αγαπημένη της δράση παραμένει το να σταματά τις βάρκες στη θάλασσα και να τις ξαποστέλνει πίσω από κει που ήρθαν πριν αγγίξουν στεριά. Και για να το κάνει αυτό, έχει επενδύσει στις διαβόητες πορτοκαλί σωσίβιες λέμβους. Ομάδα 150 μεταναστών από τη Σρι Λάνκα αναζήτησε άσυλο στην Αυστραλία όταν έγινε αντιληπτή από τις τελωνειακές αρχές. Μόλις που καταλάβαιναν μερικές λέξεις στα αγγλικά, οι μετανάστες πήραν έναν χάρτη παραμάσχαλα και μια σειρά από οδηγίες και στριμώχθηκαν στις πορτοκαλί σωσίβιες λέμβους για να επιστρέψουν μόνοι στην Ινδία και να υποστούν διώξεις (το ταξίδι διαρκεί 5 ώρες). Όσοι από τους εξαθλιωμένους πρόσφυγες αρνήθηκαν να εγκαταλείψουν το αυστραλιανό έδαφος και να χαροπαλέψουν για άλλη μια φορά στη θάλασσα, επέστρεψαν στα κέντρα κράτησης. Η Αυστραλία έχει δεχτεί πολλάκις τα πυρά της διεθνούς κατακραυγής για την πρακτική να απευλάνει πίσω τους μετανάστες αδιακρίτως, όπως στην περίπτωση των προσφύγων από τη Σρι Λάνκα, που κατέφυγαν για να γλιτώσουν από τις διώξεις της απάνθρωπης κυβέρνησης. Πρόσφατα πάλι, 37 πολιτικοί διαφωνούντες από τη Σρι Λάνκα που πιάστηκαν στην Αυστραλία και επαναπατρίστηκαν, συνελήφθησαν με το που πάτησαν τα εδάφη της χώρας που εγκατέλειψαν για να γλιτώσουν. Και σαν να μη φτάνει αυτό, η Αυστραλία καθορίζει τη μοίρα του καθεστώτος του πρόσφυγα πάνω στη θάλασσα, με την πλάστιγγα να γέρνει φυσικά εναντίον τους…
Οι περιπέτειες με το άσυλο στην Ευρώπη
Είναι γεγονός ότι η Γηραιά Ήπειρος αποτελεί προορισμό για τις ορδές των εξαθλιωμένων καραβανιών, αν και οι χώρες παραμένουν απρόθυμες να διαχειριστούν το θέμα. Κι έτσι έχει φτιαχτεί ένα περίπλοκο σύστημα για την εξέταση υποθέσεων ασύλου που μοιάζει με σωστή παγίδα: ο «Κανονισμός του Δουβλίνου» και η νέα τροποποίησή του «Δουβλίνο ΙΙ» (Κοινό Ευρωπαϊκό Σύστημα Ασύλου) κάνει τη χορήγηση ασύλου πρακτικά αδύνατη. Ο Κανονισμός αποτελεί νόμο της Ε.Ε. για να προσδιορίζεται ποιο κράτος-μέλος είναι υπεύθυνο να αποφασίσει επί ενός αιτήματος ασύλου που κατατίθεται μέσα στη Ένωση και προβλέπει ότι οι αιτούντες άσυλο πρέπει να επιστρέφουν στην πρώτη χώρα στην οποία εισήλθαν κατά την άφιξή τους στην Ευρώπη! Τα άτομα που μετάγονται σύμφωνα με το σύστημα έρχονται αντιμέτωπα με αναρίθμητους κινδύνους, καθώς οι ηθελημένες ανεπάρκειες του συστήματος και ο κίνδυνος της επαναπροώθησής τους στερεί βασικά ανθρώπινα δικαιώματα . Κι έτσι οι ορδές των μεταναστών παγιδεύονται στα γρανάζια του μηχανισμού και βρίσκονται να περιφέρονται στην Ευρώπη προσπαθώντας να βρουν τόπο υποδοχής από τα καθεστώτα που έχουν δραπετεύσει. Και βέβαια ο αδύναμος κρίκος της αλυσίδας είναι οι πρώτες χώρες υποδοχής των μεταναστών και κυρίως η Ελλάδα: σύμφωνα με το «Δουβλίνο ΙΙ», οι αιτούντες άσυλο που φτάνουν στην Κεντρική Ευρώπη ξαποστέλλονται στην Ουγγαρία, η οποία τους προωθεί στη Σερβία και κατόπιν βρίσκουν τον δρόμο τους πίσω για την Ελλάδα, όπου και παγιδεύονται στα γραφειοκρατικά γρανάζια ενός μηχανισμού απρόθυμου να δει κατάφατσα την πραγματικότητα, περιπλέκοντας την ανθρωπιστική κρίση των προσφύγων…
Η Σρι Λάνκα στέλνει πίσω κοπάδια μεταναστών
Την ώρα που πολλά κράτη-μέλη έχουν υπογράψει το Οικουμενικό Σύμφωνο του ΟΗΕ για την παροχή υποστήριξης σε ανθρώπους που ζητούν άσυλο και αντιμετωπίζουν σοβαρούς κινδύνους για τη ζωή τους στις ιδιαίτερες πατρίδες τους, η Σρι Λάνκα δεν περιλαμβάνεται σε αυτές. Παρά ταύτα, αυτό δεν έχει αποτρέψει ορδές ανθρώπων από Πακιστάν και Αφγανιστάν να περνούν τα σύνορα αναζητώντας μια καθημερινότητα στην οποία δεν θα διώκονται για τις θρησκευτικές και φυλετικές τους διαφορές. Η κυβέρνηση της χώρας υποδοχής όμως όχι μόνο δεν διαχειρίζεται το θέμα αλλά κλείνει τα μάτια στις βιαιότητες των δικών της δομών κατά των αιτούντων ασύλου. Κι έτσι είναι κάτι παραπάνω από πρόθυμη να προβαίνει σε μαζικές συλλήψεις μεταναστών και αποστολή τους στις χώρες απ’ όπου προήλθαν, με την παραδειγματική κακοποίησή τους να επιστρατεύεται ως μέσο παραδειγματισμού για κάθε επίδοξο πρόσφυγα. Διεθνείς οργανώσεις και θεσμοί έχουν προβεί σε πολλά διαβήματα για την απάνθρωπη πρακτική της Σρι Λάνκα, αν και οι εκεί Αρχές απαντούν απλώς πως το δράμα των συνανθρώπων τους δεν είναι δικό τους πρόβλημα. Κι έτσι κατηγορούν αβέρτα τα κύματα των προσφύγων για κάθε πιθανό και απίθανο ζήτημα, αναζητώντας άλλοθι προφανώς για τις βιαιότητες…
Οι αιτούντες άσυλο λόγω διώξεων για ομοφυλοφιλία την έχουν άσχημα
Πρόσφατη μεταναστευτική έκθεση της Βρετανίας (2010) δείχνει ότι το 98% των ανθρώπων που ξεριζώθηκαν εξαιτίας διώξεων για τις σεξουαλικές τους προτιμήσεις επιστρέφονται στις πατρίδες τους, παρά το κοινό «ναι» της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε τέτοιες υποθέσεις. Την ίδια ώρα, ο μέσος όρος των αιτούντων ασύλου που επαναπροωθούνται αγγίζει το 75%, κάτι που δείχνει την κατάφωρη διάκριση κατά των ομοφυλοφίλων στην πολιτισμένη Δύση. Οι αιτούντες καθεστώτος πρόσφυγα σε χώρα-μέλος της Ε.Ε. που υποστηρίζουν ότι διώκονται λόγω του ομοφυλοφιλικού προσανατολισμού τους λένε φυσικά την αλήθεια, καθώς σε πολλές χώρες της Αφρικής παραμένει ακόμα αδίκημα το να είσαι σεξουαλικά διαφορετικός. Η Ευρώπη είτε δεν ρωτά τις σωστές ερωτήσεις είτε συνηθίζει να μην πιστεύει την αλήθεια των δηλώσεων, παρά το γεγονός ότι οι ευρωπαϊκοί θεσμοί ξέρουν καλά τι παθαίνουν οι ομοφυλόφιλοι στην Ουγκάντα, η οποία επαναπροωθεί τον νόμο για θανατική καταδίκη της ομοφυλοφιλίας (ή την ισόβια κάθειρξη!). Παρά το γεγονός ότι το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έδωσε το πράσινο φως για τη χορήγηση ασύλου σε ομοφυλόφιλους αφρικανικών κρατών που διατρέχουν βάσιμο κίνδυνο φυλάκισης στην πατρίδα τους εξαιτίας του προσανατολισμού τους (όπως η Σιέρα Λεόνε, η Ουγκάντα και η Σενεγάλη), τα κράτη-μέλη της Ένωσης συνεχίζουν να κωφεύουν…
Οι ΗΠΑ διώχνουν καραβάνια προσφύγων από την Ονδούρα
Όταν μιλάμε συνήθως για μετανάστευση, υπάρχουν κάποιοι που είτε δεν καταλαβαίνουν είτε δεν θέλουν να καταλάβουν τόσο το βάρβαρο της πραγματικότητάς τους όσο και το επιτακτικό του ξεριζωμού τους. Και βέβαια οι ΗΠΑ είναι εδώ σταθμός, καθώς πλάι σε κείνους που περνούν τα σύνορα αναζητώντας απλώς καλύτερη τύχη υπάρχους και αυτοί που τρέχουν να γλιτώσουν από τρομακτικές συνθήκες. Ο αμερικανικός κανονισμός μετανάστευσης δεν ρωτά πολλά πώς και γιατί ούτε και νοιάζεται φυσικά για τη μοίρα των ανθρώπων που επαναπροωθούνται στις κολάσεις από τις οποίες προσπάθησαν να γλιτώσουν. Μεγάλα προσφυγικά κύματα καταφτάνουν πια στις ΗΠΑ από την Ονδούρα, μια χώρα που είναι τώρα στο έλεος των καρτέλ και του εμπορίου ναρκωτικών και έχει δει τον εγκληματικό της δείκτη να σκαρφαλώνει στις πρώτες θέσεις του πλανήτη. Την ώρα λοιπόν που οι συνοριακές και τελωνειακές αρχές στις ΗΠΑ υποτίθεται πως είναι υποχρεωμένες να εξετάζουν τις αιτήσεις ασύλου για λόγους ασφαλείας, η διαδικασία δεν τηρείται φυσικά και οι πρόσφυγες από την Ονδούρα επιβιβάζονται στο αμέσως επόμενο μέσο και επιστρέφουν πίσω χωρίς καμία βοήθεια. Αντίστοιχες μελέτες υποδεικνύουν ότι μόλις το 2% των αιτούντων ασύλου από την Ονδούρα πέρασαν από τη διαδικασία των προσωπικών συνεντεύξεων για τον καθορισμό της υπόθεσής τους!
Αφγανοί πρόσφυγες διώχνονται κακήν-κακώς από την Αυστραλία
Πολλές εθνοτικές μειονότητες του Αφγανιστάν έχουν γίνει στόχος της δράσης των Ταλιμπάν και η σιιτική φυλή των Χαζάρα δεν αποτελεί εξαίρεση. Κι έτσι πολλοί αναγκάστηκαν να ξενιτευτούν για να γλιτώσουν τις ζωές τους από τις φρικαλεότητες των σκληροπυρηνικών σουνιτών Ταλιμπάν και κάποιοι έφτασαν ως την Αυστραλία. Αρχικά, τα πράγματα φάνταζαν ευοίωνα για τους αιτούντες ασύλου, πριν αρχίσει τουλάχιστον η αυστραλιανή κυβέρνηση να τους απελαύνει μαζικά. Παρά τις κατακραυγές των ανθρωπιστικών οργανώσεων, οι αυστραλιανές αρχές έστειλαν άρον-άρον τους πρόσφυγες πίσω στις εστίες της φρίκης από τις οποίες προσπάθησαν να ξεφύγουμ και δεν το ξανασκέφτηκαν ούτε καν όταν ο πρώτος Χαζάρα που επέστρεψαν στο Αφγανιστάν δολοφονήθηκε με το που πάτησε σχεδόν το πόδι του στη χώρα…
Το Ισραήλ αρνείται άσυλο σε αιτούντες από την Αφρική
Όπως προαναφέραμε, οι δρακόντειοι νόμοι της Ουγκάντας και άλλων αφρικανικών εθνών κατά της ομοφυλοφιλίας έχουν προκαλέσει καραβάνια προσφύγων και δεν είναι λίγοι αυτοί που έφτασαν ως τα σύνορα του Ισραήλ, μιας χώρας που συνηθίζει να μαντρώνει τους αφρικανούς μετανάστες σε κέντρα κράτησης πριν τους ξαποστείλει πίσω στην πατρίδα τους. Ανεξάρτητα από τη χώρα από την οποία προέρχονται οι αυτοεξόριστοι Αφρικανοί, το Ισραήλ έχει συνάψει συμφωνία με την Ουγκάντα στην οποία της ξαποστέλνει όλους τους έγχρωμους πρόσφυγες με αντάλλαγμα φτηνότερες εξοπλιστικές δαπάνες για την Ουγκάντα! Οι καλύτερες τιμές στα όπλα κάνουν την Ουγκάντα να τους αποδέχεται όλους, παρά το γεγονός ότι μιλάμε για μια χώρα που η καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι καθημερινή πρακτική και οι μετανάστες μόνο καλή τύχη δεν έχουν…
H Κίνα βοηθά τη Νότια Κορέα να τιμωρεί τους αντικαθεστωτικούς
Το μεταναστευτικό κύμα από τη Βόρεια Κορέα προς τη Νότια είναι σταθερό εδώ και δεκαετίες, καθώς πολλοί είναι αυτοί που αναζητούν μια καλύτερη ζωή. Δυστυχώς, ο προσφυγικός δρόμος για τη Νότια Κορέα περνά μέσα από την Κίνα, η οποία έχει υπογράψει σύμφωνο με το «κόκκινο» ξαδελφάκι της για τον επαναπατρισμό των προσφύγων που βρίσκει στα εδάφη της. Πολλές χώρες έχουν προβεί σε διαβήματα κατά της πρακτικής αυτής, μεταξύ των οποίων και η βασική χώρα υποδοχής των μεταναστών αυτών, η Νότια Κορέα, καθώς όλοι ξέρουν ότι ο πρόσφυγας της Βόρειας Κορέας λογίζεται στο εσωτερικό του απομονωμένου έθνους προδότης και θα υποβληθεί σε μαρτύρια και βασανιστήρια αν επαναπατριστεί. Οι ηγεσίες Νότιας Κορέας και Κίνας έχουν προσπαθήσει να βρουν λύση εδώ, καθώς η Κίνα επιδιώκει να τα έχει καλά τόσο με τον σύμμαχό της όσο και με τη διεθνή κοινότητα, αν και οι συνομιλίες δεν έχουν αποδώσει καρπούς. Την ίδια βέβαια στιγμή, οι αθώοι αντιφρονούντες και αντικαθεστωτικοί της Βόρειας Κορέας συνεχίζουν να επαναπατρίζονται στη φρίκη και την τιμωρία και να επιστρέφουν τώρα σε μια ζωή καταναγκαστικής εργασίας…
Η Ιαπωνία το ξεκαθαρίζει ότι δεν θέλει μετανάστες
Το δράμα των Κούρδων είναι γνωστό στην οικουμένη, όπως εξίσου γνωστή είναι και η προσπάθεια πολλών να γλιτώσουν όπως μπορούν φτάνοντας κυριολεκτικά στις τέσσερις γωνιές της οικουμένης. Μέχρι και την Ιαπωνία έχει φτάσει ο πολύπαθος κουρδικός λαός, αν και εκεί είναι κάτι παραπάνω από σίγουρο από θα απελαθείς με το που αγγίξεις τα σύνορα. Ακόμα και στους πρόσφυγες που φέρουν έκδηλα τα σημάδια του βασανισμού τους στην Τουρκία αρνείται να εκχωρήσει άσυλο η Ιαπωνία, παραμένοντας μια από τις κλειστότερες χώρες του πλανήτη για κάθε κατατρεγμένο και εξαθλιωμένο. Ακόμα και στις ελάχιστες περιπτώσεις που εκχωρείται άσυλο, οι αυστηρότατες διαδικασίες και το προσωρινό του καθεστώτος κάνουν το πράγμα να μοιάζει με φάρσα: οι μετανάστες μπορούν να ζουν με το πενιχρό επίδομα της κυβέρνησης αλλά όχι και να δουλέψουν ή να κάνουν οτιδήποτε που θα τους μετατρέψει σε λειτουργικά μέλη της κοινωνίας. Η Ιαπωνία φαίνεται να το έχει ξεκαθαρίσει: μπορεί να σου επιτρέψει σπανίως να παραμείνεις στα εδάφη της αν έχεις απόλυτη ανάγκη, όχι όμως και να σε αποδεχτεί ως ισότιμο μέλος της κοινωνίας της…
Η Βρετανία στέλνει πίσω σομαλούς πρόσφυγες
Το να προσπαθήσεις να περιγράψεις τη ζοφερή κατάσταση της Σομαλίας φαντάζει μάταιο, καθώς όλοι ξέρουν πια ότι είναι ένα από τα φτωχότερα και πιο επικίνδυνα μέρη του πλανήτη. Πολλοί Σομαλοί προτιμούν να ξεριζωθούν από το να γίνουν πειρατές και δεν είναι λίγοι αυτοί που έχουν φτάσει ως τη Βρετανία, μόνο και μόνο για να συνειδητοποιήσουν βέβαια ότι είναι ανεπιθύμητοι στην πολιτισμένη Δύση. Είναι αλήθεια ότι δεν μοιάζει και πολύ ανθρώπινο να στέλνεις ανθρώπους πίσω σε χώρες που δεν μπορούν πραγματικά να ζήσουν ή διαθέτουν τέτοια ρεκόρ στην καταπάτηση βασικών ανθρώπινων δικαιωμάτων, αν και η Βρετανία θεωρεί φυσικότατα πως η καθημερινότητα στη Μογκαντίσου είναι μια χαρά…
