Ακόμα και 60% μεγαλύτερος μπορεί να είναι ο απολογισμός των νεκρών από τον κορονοϊό, σε σχέση με τα στοιχεία που καταγράφονται επισήμως, σύμφωνα με ανάλυση των στοιχείων για τις απώλειες σε 14 χώρες από τους Financial Times.

Σύμφωνα με τα στατιστικά, υπάρχουν 122.000 θάνατοι, πάνω από τα κανονικά επίπεδα, στις χώρες αυτές, σημαντικά περισσότεροι από τους 77.000 επίσημα καταγεγραμμένους από Covid-19 που δίνουν τα επίσημα στοιχεία γι’ αυτές τις χώρες και για το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.

Εάν η υποκαταγραφή θανάτων που παρατηρείται σε αυτές τις χώρες συμβαίνει διεθνώς, τότε ο απολογισμός των θανάτων από τη νόσο θα αυξανόταν από τους 201.000 νεκρούς στους 318.000.

Για να καταμετρήσουν τους επιπλέον θανάτους, οι FT σύγκριναν τους θανάτους από όλα τα αίτια στη διάρκεια μιας εβδομάδας τον Απρίλιο και τον Μάρτιο του 2020 στον μέσο όρο θανάτων, το ίδιο διάστημα, μεταξύ 2015 και 2019. Οι 122.000 θάνατοι αποτυπώνουν αύξηση 50% στον συνολικό αριθμό νεκρών σε σχέση με τον ιστορικό μέσο όρο των περιοχών υπό μελέτη. Σε όλες τις χώρες, εκτός της Δανίας, οι θάνατοι αυτοί είναι πολύ περισσότεροι από τις επίσημες καταγραφές για νεκρούς από κορονοϊό. Η ακρίβεια των επίσημων στοιχείων έχει να κάνει με το πόσο αποτελεσματικά μία χώρα κάνει εξετάσεις στους πολίτες της για να επιβεβαιώσει κρούσματα. Κάποιες χώρες, σημειώνει το δημοσίευμα, μεταξύ αυτών και η Κίνα, αναθεώρησαν τους απολογισμούς των νεκρών από τη νόσο.

Σύμφωνα με την ανάλυση των FT, οι συνολικοί θάνατοι αυξήθηκαν κατά 60% στο Βέλγιο, 51% στην Ισπανία, 42% στην Ολλανδία, και 34% στη Γαλλία, στη διάρκεια της πανδημίας, σε σύγκριση με το ίδια διάστημα τα προηγούμενα χρόνια.

Κάποιοι από τους θανάτους αυτούς μπορεί να προκλήθηκαν από άλλες αιτίες, καθώς οι πολίτες αποφεύγουν τα νοσοκομεία όσο μπορούν αν δεν έχουν κάτι που να σχετίζεται με τον κορονοϊό. Αλλά η θνησιμότητα αυξήθηκε σημαντικά σε περιοχές όπου καταγράφηκαν τα μεγαλύτερα ξεσπάσματα της Covid-19, καταδεικνύοντας πως οι περισσότεροι από τους θανάτους αυτούς συνδέονται άμεσα με τον ιό παρά με τις παράπλευρες συνέπειες του lockdowns.

Ο καθηγητής του Κέιμπριτζ David Spiegelhalter σημειώνει πως οι ημερήσιοι απολογισμοί στη Βρετανία ήταν «πολύ χαμηλοί» επειδή μετρούσαν μόνο τους νεκρούς στα νοσοκομεία. «Η μόνη σύγκριση που μπορείς να κάνεις ανάμεσα σε διαφορετικές χώρες είναι να δεις τους συνολικούς θανάτους από κάθε αιτία. Υπάρχουν τόσα ερωτήματα για την αύξηση των θανάτων, χωρίς να αναγράφεται η Covid-19 στο πιστοποιητικό θανάτου, ωστόσο νιώθεις πως αναπόφευκτα κάπως συνδέονται με την επιδημία».

Οι επιπλέον θάνατοι παρατηρούνται κυρίως στις αστικές περιοχές με τα χειρότερα ξεσπάσματα της νόσου και σε κάποιες περιπτώσεις οι αριθμοί «λύγισαν» πλήρως τους μηχανισμούς καταγραφής. Αυτό είναι πολύ ανησυχητικό για πολλές αναδυόμενες οικονομίες. Για παράδειγμα, στην επαρχία Guayas του Εκουαδόρ καταγράφηκαν μόλις 245 θάνατοι επισήμως συνδεδεμένοι με τον κορονοϊό. Ωστόσο οι συνολικοί θάνατοι στην περιοχή μεταξύ 1ης Μαρτίου και 15ης Απριλίου ήταν 10.200 περισσότεροι από τον αντίστοιχο απολογισμό της ίδιας περιόδου άλλα χρόνια- αύξηση 350%.

Στη Λομβαρδία, στη βόρεια Ιταλία, υπάρχουν πάνω από 13.000 επιπλέον θάνατοι στις 17.000 δημοτικές περιφέρειες για τις οποίες υπάρχουν στοιχεία. Αυτό αποτελεί αύξηση 155% σε σχέση με τον ιστορικό μέσο όρο και πολύ μεγαλύτερος αριθμός από τους 4.348 καταγεγραμμένους θανάτους στην περιοχή που αποδίδονται στην Covid-19. Στο Μπέργκαμο η αύξηση των θανάτων σε σχέση με τον μέσο όρο έφτασε το 464%, ακολουθεί η Νέα Υόρκη με 200% και η Μαδρίτη με 161%. Στη Τζακάρτα της Ινδονησίας οι ταφές αυξήθηκαν κατά 1.400, αριθμός 15 φορές μεγαλύτερο από τον επίσημο απολογισμό των νεκρών από κορονοϊό το ίδιο διάστημα.

Στην Αγγλία και την Ουαλία, ο αριθμός των νεκρών την εβδομάδα που τελείωσε στις 10 Απριλίου ήταν ο μεγαλύτερος όλου του αιώνα. Ο αριθμός ήταν κατά 76% υψηλότερος σε σχέση με τον μέσο όρο της ίδιας εβδομάδας τα τελευταία πέντε χρόνια και 58% υψηλότερος από τον επίσημο απολογισμό θανάτων λόγω κορονοϊού. 

«Αν θέλουμε να κατανοήσουμε τους τρόπους που οι διάφορες χώρες ανταποκρίθηκαν στην πανδημία και πόσο αυτή επηρέασε την υγεία του πληθυσμού τους, ο καλύτερος τρόπος είναι να μετρήσουμε τους έξτρα θανάτους», δήλωσε ο καθηγητής επιδημιολογίας Ντέιβιντ Λέον της Σχολής Υγιεινής και Τροπικής Ιατρικής του Λονδίνου. Κάτι που, σύμφωνα με τους ειδικούς, αφορά ιδιαίτερα τους θανάτους σε οίκους ευγηρίας. Οι ειδικοί έχουν προειδοποιήσει για τη σημαντικό υπο-καταγραφή των κρουσμάτων κορονοϊού σε οίκους ευγηρίας. «Πολύ λίγες χώρες εξετάζουν συστηματικά προσωπικό και φιλοξενούμενους» τονίζει η Adelina Comas-Herrera, ερευνήτρια στο London School of Economics.