Όπως μας λέει η απογραφή του 2010, το πιο συνηθισμένο επίθετο στις ΗΠΑ είναι το «Smith».

Περίπου το 0,8% των Αμερικανών το φέρουν ως όνομα, αν και ως ποσοστό δεν είναι παρά κλάσμα αυτού που αντιπροσωπεύει το «Nguyen» για το Βιετνάμ, εκεί δηλαδή που το 30-40% των κατοίκων αποκαλούνται με παρόμοιο τρόπο!

Τα 14 δημοφιλέστερα μάλιστα επίθετα του Βιετνάμ αντιπροσωπεύουν πάνω από το 90% του πληθυσμού, εκεί που στις ΗΠΑ ο ίδιος αριθμός των πιο κοινών επιθέτων δεν αντικατοπτρίζουν παρά το 6% των Αμερικανών.

Κι ενώ στη Δύση τα επίθετα απεικονίζουν συνήθως κάτι σημαντικό για την οικογένεια, όπως τον τόπο καταγωγής ή το επάγγελμα του προγόνου, στο Βιετνάμ το «Nguyen» δεν σημαίνει τίποτα ουσιαστικό.

Η ιστορία με τις διαφορές των επιθέτων αποκαλύπτει ότι αυτά δεν είναι παρά σχετικά νέα ιστορία στις περισσότερες γωνιές του κόσμου και πως υπάρχουν ακόμα και σήμερα μέρη που τα επίθετα δεν είναι καν σημαντικά. Μέρη σαν το Βιετνάμ φυσικά…

AP_17016504477441

Τα πρώτα επίθετα εμφανίζονται στο Βιετνάμ κατά το 111 π.Χ., όταν η χώρα έπεσε στα χέρια της κινεζικής Δυναστείας Χαν, όπου θα παρέμενε για περισσότερο από χίλια χρόνια (μέχρι το 939 μ.Χ.). Ακόμα και το όνομα «Βιετνάμ» ήταν εξάλλου κινεζικής προέλευσης, σημαίνοντας απλώς τους ανθρώπους που κατοικούσαν στα νοτιοανατολικά της επαρχίας Γιουνάν.

Οι Βιετναμέζοι δεν χρησιμοποιούσαν λοιπόν επίθετα, όπως και ο περισσότερος πλανήτης, καταφεύγοντας συνήθως στα πατρωνυμικά επίθετα. Τα κανονικά επίθετα τα έδωσαν στους Βιετναμέζους οι κατακτητές Κινέζοι, που είχαν οικογενειακά επίθετα εδώ και χιλιάδες χρόνια, δείχνοντας άλλοτε την κοινωνική θέση και άλλοτε άλλα χαρακτηριστικά της οικογένειας.

Οι Κινέζοι είχαν φτιάξει ένα περίπλοκο και ραφινάτο σύστημα οικογενειακών επιθέτων για έναν απλό λόγο: τους φόρους. Όταν κατέκτησαν λοιπόν το Βιετνάμ, έπρεπε να σκεφτούν κάτι για να ξεχωρίζουν όλους αυτούς τους νέους υπηκόους χωρίς επίθετα και να σιγουρεύονται ότι όλοι θα πλήρωναν τους φόρους που τους αναλογούσαν.

Κι έτσι άρχισαν να δίνουν επίθετα στους Βιετναμέζους, χωρίς να πολυσκοτίζονται φυσικά για την ακρίβεια των περιγραφών ή των χαρακτηριστικών που απέδιδαν αυτά στους κατόχους τους. To «Nguyen», για παράδειγμα, προέκυψε από το κινεζικό «Ruan», καθώς οι κινέζοι γραφειοκράτες ήθελαν απλώς να έχουν επίθετα οι Βιετναμέζοι ώστε να μη γλιτώνουν από τη φορολογία.

Το «Ruan» αποδόθηκε μαζικά στους Βιετναμέζους συγκεκριμένων επαρχιών και με τα χρόνια μετατράπηκε στην τοπική εκδοχή «Nguyen». Το οποίο μέσα στις τόσες τοπικές διαλέκτους του Βιετνάμ προφέρεται αρκετά διαφορετικά από μέρος σε μέρος και δεν υπάρχει ένας σωστός τρόπος να το συλλαβίσεις.

Η ιστορία του επιθέτου δεν εξηγεί φυσικά το γιατί έγινε τόσο δημοφιλές στη χώρα. Ίσως εξηγείται από το γεγονός ότι οι Βιετναμέζοι σπανίως αναφέρονταν στον άλλον με το δοτό -κινεζικής προέλευσης- επίθετό του. Κάποια στιγμή έγινε δημοφιλής η πρακτική να παίρνουν οι υπήκοοι το επίθετο του τοπικού άρχοντα ως ένδειξη σεβασμού στο πρόσωπό του, κι έτσι ολόκληρες κοινότητες βαφτίζονταν Nguyen. Πόσο μάλλον στα χρόνια της Δυναστείας Nguyen (1802-1945), όταν και καθιερώθηκε το όνομα εν είδει εθνικού επιθέτου…