Το καλοκαίρι του 1931, στους γεμάτους ζωή δρόμους του Μονάχου, διαδραματίζεται ένα περιστατικό που παραλίγο να αλλάξει για πάντα το προσκήνιο της ευρωπαϊκής και παγκόσμιας ιστορίας. Ο 19χρονος Τζον Σκοτ Έλις, νεαρός και ριψοκίνδυνος Άγγλος φοιτητής και αριστοκράτης, δοκίμαζε με πάθος το καινούριο του κόκκινο Fiat 522. Με φόντο μια ατμόσφαιρα γεμάτη ανησυχία και πολιτική αναταραχή, ο βρετανικός νεανικός ενθουσιασμός συναντά κατακούτελα την τύχη του Χίτλερ.

Όπως αναφέρουν μαρτυρίες και ιστορικά ρεπορτάζ, ο Έλις μαζί με φίλο του έκανε μια στροφή, και το αυτοκίνητο του παρέσυρε έναν πεζό. Βγήκε πανικόβλητος, έδωσε συγγνώμη, και ο άντρας, χωρίς να δείχνει ίχνος οργής, ξεσκονίστηκε και απομακρύνθηκε σαν να μην είχε συμβεί τίποτα. «Τον γνωρίζεις αυτόν;» ρώτησε ο συνοδηγός — «Όχι». «Μόλις χτύπησες τον Αδόλφο Χίτλερ».

Ο Χίτλερ, τότε, δεν είχε ακόμη αναλάβει την εξουσία αλλά όλοι ήξεραν τι εκπροσωπούσε: μια ανερχόμενη πολιτική δύναμη, μια σκοτεινή σκιά στην καρδιά της Γερμανίας.

Η συνάντηση αυτή δεν θα έμενε μοναδική. Λίγα χρόνια αργότερα, το 1934, ο Έλις θα τον συναντήσει στο φουαγιέ της Όπερας του Μονάχου. Πλησιάζει τον πλέον Καγκελάριο και του υπενθυμίζει το περιστατικό: ο Χίτλερ, με το τυπικό διαπεραστικό του βλέμμα, απαντά «Θυμάμαι κάθε λεπτομέρεια. Ήσασταν ευγενικός και τρομαγμένος τότε».

Στα απομνημονεύματά του, χρόνια αργότερα, ο Σκοτ Έλις θα σημειώσει δηκτικά: «Για λίγα δευτερόλεπτα, ίσως, κρατούσα την ιστορία της Ευρώπης στα μάλλον αδέξια χέρια μου… Ο Χίτλερ απλώς ταράχτηκε, αλλά αν τον είχα σκοτώσει, θα είχε αλλάξει η ιστορία του κόσμου».

Τα σημαντικότερα γεγονότα της ημέρας στην Ελλάδα και τον κόσμο

1485: Με τη μάχη του Μπόσγουορθ λήγει ο Πόλεμος των Ρόδων στην Αγγλία. Ο Ριχάρδος Γ΄ σκοτώνεται και τερματίζεται η δυναστεία των Πλανταγενετών, ανοίγοντας τον δρόμο για τους Τυδώρ.

Ο Ματίας φον ντερ Σούλενμπουργκ σε προσωπογραφία του Παναγιώτη Δοξαρά (1719)

1716: Οι Οθωμανοί αποτυγχάνουν να καταλάβουν την Κέρκυρα, μετά την ηρωική άμυνα των βενετικών στρατευμάτων υπό τον κόμη Σούλεμπουργκ. Η αποτυχία αυτή σταματά την τουρκική επέκταση στο Ιόνιο.

1864: Υπογράφεται από 12 κράτη η Συνθήκη της Γενεύης, που ιδρύει τον Ερυθρό Σταυρό και θέτει τα θεμέλια του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου.

1902: Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Θίοντορ Ρούζβελτ γίνεται ο πρώτος Αμερικανός αρχηγός κράτους που εμφανίζεται δημόσια σε αυτοκίνητο, σηματοδοτώντας μια νέα εποχή στις μετακινήσεις.

1923: Ξεσπά στον Πειραιά η μεγαλύτερη πανεργατική απεργία στην Ελλάδα, με μαζική συγκέντρωση στο Πασαλιμάνι. Η κινητοποίηση καταστέλλεται βίαια από στρατό και αστυνομία, έχοντας ως τραγικό απολογισμό 11 νεκρούς και δεκάδες τραυματίες. Οι απεργοί διεκδικούν αύξηση ημερομισθίων, μείωση ωρών εργασίας και προστασία για τους ανήλικους εργαζομένους, βάζοντας τις βάσεις για τα μεταγενέστερα εργατικά δικαιώματα.

1931 – Ο Αδόλφος Χίτλερ γλιτώνει από τροχαίο στο Μόναχο. Ο 19χρονος Άγγλος φοιτητής Τζον Σκοτ Έλις, οδηγώντας το καινούργιο του κόκκινο Fiat στο Μόναχο, χτύπησε ελαφρά έναν πεζό που πετάχτηκε στη στροφή. Ο άνδρας σηκώθηκε, τίναξε τα ρούχα του, δέχθηκε τη συγγνώμη και έφυγε ήρεμος. Τότε ο συνεπιβάτης αποκάλυψε στον Έλις ότι το «θύμα» ήταν ο Αδόλφος Χίτλερ, ήδη γνωστός στη Γερμανία αλλά όχι ακόμη καγκελάριος. Λίγα χρόνια αργότερα, όταν ξανασυναντήθηκαν, ο Χίτλερ θυμόταν το περιστατικό και τόνισε: «Ήσασταν ευγενικός και τρομαγμένος, τότε». Ο ίδιος ο Έλις αργότερα θα πει: «Είχα στα χέρια μου όλη την παγκόσμια Ιστορία, αλλά…».

1950: Η Αλθέα Γκίμπσον γίνεται η πρώτη Αφροαμερικανή που συμμετέχει σε περιοδεία τένις στις ΗΠΑ, ανοίγοντας τον δρόμο για τις μελλοντικές γενιές αθλητών.

1952: Ξεκινά στην Αθήνα η περιβόητη Δίκη των Αεροπόρων, μία από τις πιο αμφιλεγόμενες υποθέσεις της μετεμφυλιακής Ελλάδας. Είκοσι αεροπόροι του Πολεμικού Ναυτικού κατηγορήθηκαν για κατασκοπεία υπέρ της Σοβιετικής Ένωσης και σαμποτάζ, σε μια υπόθεση που θεωρήθηκε κατασκευασμένη και πολιτικά υποκινούμενη. Η δίκη δίχασε την κοινή γνώμη, προκάλεσε διεθνείς αντιδράσεις και στιγμάτισε για χρόνια την πολιτική και στρατιωτική ζωή της χώρας.

1983: Ο Σουηδός πρωθυπουργός Ούλοφ Πάλμε επισκέπτεται την Ελλάδα, μετά από πρόσκληση του Ανδρέα Παπανδρέου, σε μια περίοδο διεθνούς δραστηριοποίησης της χώρας.

1996: Φρίκη στο Βέλγιο από την αποκάλυψη του κυκλώματος παιδεραστίας του Μαρκ Ντιτρού. Τουλάχιστον 16 παιδιά βασανίζονται και δολοφονούνται, ενώ αποκαλύπτεται συγκάλυψη από υψηλά ιστάμενες Αρχές.

1999: Η Ελληνίδα σπρίντερ Κατερίνα Θάνου κατακτά το χάλκινο μετάλλιο στα 100 μέτρα (10.84) στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Στίβου στη Σεβίλλη, επιβεβαιώνοντας την κορυφαία της θέση στον παγκόσμιο στίβο.

2004: Άγνωστοι εισβάλλουν στο Μουσείο του Όσλο και αφαιρούν δύο πίνακες του Έντβαρτ Μουνκ, ανάμεσά τους το εμβληματικό έργο «Η Κραυγή». Η κλοπή προκαλεί διεθνή σάλο και κινητοποιεί τις Αρχές για τη μεγάλη επιχείρηση εντοπισμού και ανάκτησης των έργων.

Γεννήσεις

1921 – Σωτηρία Μπέλλου, Ελληνίδα τραγουδίστρια και εμβληματική μορφή του λαϊκού και ρεμπέτικου τραγουδιού. Γεννήθηκε στη Δροσιά Χαλκίδας και, μετά από μια ταραχώδη προσωπική ζωή, βρέθηκε στην Αθήνα το 1940 όπου έγινε πρωτοπόρος τραγουδίστρια σε ανδροκρατούμενο χώρο, ξεκινώντας πλάι στον Βασίλη Τσιτσάνη. Ξεχώρισε για την αυθεντική ερμηνεία, το πάθος και τη δύναμη της φωνής της, συμμετείχε ενεργά στην Εθνική Αντίσταση, και συνεργάστηκε με κορυφαίους συνθέτες του ρεμπέτικου. Έζησε μια ζωή γεμάτη αγώνες, πίκρες, αλλά και μνημειώδη καλλιτεχνική προσφορά, στιγματίζοντας ανεξίτηλα την ελληνική μουσική παράδοση ως «η τελευταία αληθινή ρεμπέτισσα».

1963 – Τόρι Έιμος, Αμερικανίδα πιανίστρια, τραγουδίστρια και τραγουδοποιός, ξεχώρισε τη δεκαετία του ’90 με το έντονα συναισθηματικό της στυλ και τη χρήση του πιάνου ως βασικό όργανο. Τραγούδια όπως «Cornflake Girl», «A Sorta Fairytale» και «Precious Things» την καθιέρωσαν για τους πρωτοποριακούς στίχους που πραγματεύονται θέματα όπως η σεξουαλικότητα, η θρησκεία και οι προσωπικές τραγωδίες.

1990 – Ζόζεφιν (Jessica Josephine Wendel), Ελληνίδα τραγουδίστρια με διεθνείς ρίζες (Λιβανέζα μητέρα, Γερμανός πατέρας, ελληνικής καταγωγής). Γεννήθηκε στις 22 Αυγούστου 1990 στην Αθήνα, φοίτησε σε Ελληνοαμερικανικό σχολείο και σπούδασε μάρκετινγκ και διοίκηση στο Deree. Ξεκίνησε επαγγελματικά με την Panik Records, ξεχωρίζοντας στο ελληνικό τελικό της Eurovision (2014, «Dancing Night») και στο Your Face Sounds Familiar (ANT1). 

1995 – Ντούα Λίπα, Αλβανίδα (με αλβανικές ρίζες) τραγουδίστρια και συνθέτρια, γεννημένη στο Λονδίνο στις 22 Αυγούστου. Ανέδειξε τη διεθνή pop σκηνή με επιτυχίες όπως «New Rules», «One Kiss», «Don’t Start Now» και «Levitating». Έχει βραβευθεί με τρία Grammy, τρία Brit Awards, δύο MTV EMA και ένα MTV VMA. Το ντεμπούτο άλμπουμ της «Dua Lipa» (2017) έγινε πλατινένιο στο Ηνωμένο Βασίλειο, ενώ το δεύτερο άλμπουμ της «Future Nostalgia» (2020) έκανε παγκόσμια επιτυχία φτάνοντας στο Νο1 των τσάρτ. 

Θάνατοι

1935 – Παύλος Κουντουριώτης, έλληνας ναύαρχος και πολιτικός, πρωταγωνιστής των Βαλκανικών Πολέμων ως Αρχηγός του Στόλου του Αιγαίου και κυβερνήτης του θωρηκτού «Αβέρωφ». Απελευθέρωσε τα νησιά του Αιγαίου με θρυλικούς ελιγμούς στις ναυμαχίες της Έλλης και της Λήμνου (1912-1913), σφραγίζοντας την κυριαρχία της Ελλάδας στη Μεσόγειο. Διετέλεσε δύο φορές Αντιβασιλέας και εξελέγη πρώτος Πρόεδρος της Β΄ Ελληνικής Δημοκρατίας (1924-1926, 1926-1929). Διακρίθηκε για το ήθος, την ακεραιότητα και το κύρος του, ενώ παρέμεινε σημείο αναφοράς για τον ελληνικό στόλο και την πολιτική ιστορία της χώρας.

Εορτολόγιο

Αγαθόνικος, Ανθούσα