Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, έχει συχνά καυχηθεί για τη θερμή του σχέση με τον Βλαντίμιρ Πούτιν. Ωστόσο, τους τελευταίους μήνες πριν από την πρώτη τους συνάντηση έπειτα από έξι χρόνια, ο Τραμπ άρχισε να ρωτά Ευρωπαίους και συμβούλους του Λευκού Οίκου τι έχει αλλάξει στον Ρώσο ομόλογό του.
Η γραμμή αυτή ερωτήσεων, σύμφωνα με τρεις πηγές που μίλησαν στο CNN, αποτυπώνει την αυξανόμενη απογοήτευσή του από τον Πούτιν, καθώς πλησιάζει η σύνοδος κορυφής στην Αλάσκα την Παρασκευή, όπου θα συζητηθεί ο τερματισμός της πολυετούς ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία. Ο Τραμπ είχε υποσχεθεί ότι θα μεσολαβήσει γρήγορα για συμφωνία ειρήνης ακόμα και πριν αναλάβει την προεδρία. Ωστόσο, ο Πούτιν όχι μόνο απέρριψε τις προτάσεις κατάπαυσης του πυρός, αλλά η Ρωσία κλιμάκωσε φέτος τις επιθέσεις της κατά της Ουκρανίας.
Παρότι υπάρχουν ορισμένες ενδείξεις ότι οι βραχυπρόθεσμοι στόχοι του Πούτιν στην Ουκρανία ίσως έχουν μεταβληθεί, τροφοδοτώντας αισιοδοξία στον Λευκό Οίκο ότι μπορεί να επιτευχθεί συμφωνία, η επικρατούσα εκτίμηση της αμερικανικής κοινότητας πληροφοριών είναι πολύ πιο επιφυλακτική.
Ο Πούτιν διατηρεί τους ίδιους μαξιμαλιστικούς εδαφικούς στόχους που είχε σε όλη τη διάρκεια του πολέμου και, σύμφωνα με πολλούς γνώστες πρόσφατων αμερικανικών εκθέσεων πληροφοριών, θα χρησιμοποιούσε πιθανότατα μια κατάπαυση πυρός για να ανασυγκροτήσει τις δυνάμεις του και ενδεχομένως να επιχειρήσει ξανά να καταλάβει το Κίεβο. Παρά τις ευρωπαϊκές εκκλήσεις για εγγυήσεις ασφαλείας προς την Ουκρανία, ο Πούτιν εξακολουθεί να θέλει να αποτρέψει την ένταξή της στο ΝΑΤΟ και να μην επιτραπεί η είσοδος ξένων ειρηνευτικών δυνάμεων στο ουκρανικό έδαφος.
«Ο Πούτιν πιστεύει ότι κερδίζει, οπότε δεν έχει λόγο να υποχωρήσει», δήλωσε μία πηγή ενήμερη για τις πρόσφατες αμερικανικές εκτιμήσεις. «Η σκέψη του είναι ότι μπορεί να κρατήσει τα κέρδη που έχει ήδη, συμπεριλαμβανομένων των ουκρανικών εδαφών που κατέλαβε διά της βίας και αργότερα να προσπαθήσει να πάρει περισσότερα», συμπλήρωσε.
Η επιθυμία του Τραμπ να κατανοήσει καλύτερα τον Πούτιν έρχεται εν μέσω ανησυχίας στην Ουκρανία και την Ευρώπη ότι ο Λευκός Οίκος ενδέχεται να πέφτει θύμα χειραγώγησης από το Κρεμλίνο, δίνοντας στον Πούτιν μια νίκη στη διεθνή σκηνή με συνάντηση σε αμερικανικό έδαφος χωρίς την παρουσία του Ουκρανού προέδρου, Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
«Η Ρωσία προσφέρεται να σταματήσει τον πόλεμο αν πάρει όλα όσα ήθελε πάντα, συμπεριλαμβανομένων των πιο μαξιμαλιστικών απαιτήσεών της», δήλωσε Ευρωπαίος αξιωματούχος στο CNN. «Και αυτό δεν θα ήταν συμφωνία, θα ήταν υποταγή», τόνισε.
Ωστόσο, ορισμένοι Ευρωπαίοι πιστεύουν ότι ο Τραμπ μπορεί να έχει μια μοναδική ικανότητα να πετύχει συμφωνία, ενώ ενθαρρύνονται από την αλλαγή της πολιτικής του για τον πόλεμο τους τελευταίους μήνες.
Την Τετάρτη, ο Τραμπ προειδοποίησε ότι η Ρωσία θα αντιμετωπίσει «πολύ σοβαρές συνέπειες», αν διαπιστώσει ότι ο Πούτιν δεν σκέφτεται σοβαρά τον τερματισμό του πολέμου, χωρίς να διευκρινίσει ποιες θα είναι αυτές, αν και στο παρελθόν έχει απειλήσει με αυστηρότερες οικονομικές κυρώσεις ή δασμούς.
Η δυσκολία αποκωδικοποίησης των προθέσεων Πούτιν
Ο Πούτιν, πρώην αξιωματικός της KGB, διατηρεί έναν εξαιρετικά περιορισμένο κύκλο στενών συνεργατών, γεγονός που δυσχεραίνει την κατανόηση των κινήσεών του. Οι αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών έχουν τεράστια θεσμική γνώση για τον Ρώσο πρόεδρο, αλλά η καθημερινή λήψη αποφάσεών του παραμένει ένας «δύσκολος στόχος» για κατασκοπεία.
Παρότι οι ΗΠΑ κατάφεραν να προβλέψουν την εισβολή του 2022, ο Τραμπ έχει εκφράσει στο παρελθόν σκεπτικισμό για τις εκτιμήσεις της κοινότητας πληροφοριών. Δεν είναι σαφές πόσο θα βασιστεί στις αναφορές τους πριν από τη συνάντηση της Παρασκευής. Ο ίδιος δήλωσε ότι θα καταλάβει «μάλλον μέσα στα πρώτα δύο λεπτά» αν μπορεί να υπάρξει συμφωνία.
Η μεταστροφή του Τραμπ
Ανώτεροι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι παρατηρούν ότι ο Τραμπ έχει αλλάξει σε σχέση με τις πρώτες του ημέρες στην προεδρία. Πλέον, αντιλαμβάνεται, όπως λένε, ότι ο Πούτιν είναι «ένας δολοφονικός ηγέτης».
Η ενόχλησή του απέναντι στον Πούτιν φέρεται να κορυφώθηκε το καλοκαίρι, με τον ειδικό απεσταλμένο Στιβ Γουίτκοφ να εκφράζει επίσης απογοήτευση για τη στάση της Μόσχας. Σε ιδιωτικές συναντήσεις, ο Τραμπ φέρεται να χρησιμοποιεί συχνά βωμολοχίες μιλώντας για τον Πούτιν, με πηγές να περιγράφουν την οργή του ως «εμφανή».
Η πανδημία και η απομόνωση του Πούτιν
Κατά την περίοδο της πανδημίας, ο Πούτιν περιόρισε δραστικά τις δημόσιες εμφανίσεις του και επέβαλε αυστηρή καραντίνα σε όποιον συναντούσε. Αυτή η απομόνωση μείωσε την επαφή του με πιο μετριοπαθείς συνεργάτες, ενισχύοντας την επιρροή των σκληροπυρηνικών.
Ο επικεφαλής της ουκρανικής κατασκοπείας, αντιστράτηγος Κίριλο Μπουντάνοφ, έχει φτάσει να υποστηρίζει ότι ο Πούτιν χρησιμοποιεί σωσίες και αμφισβητεί ακόμα και αν είναι ζωντανός.
Η αποφασιστικότητα του Πούτιν και οι φόβοι για «παγίδα»
Η αποφασιστικότητα του Πούτιν να κερδίσει τον πόλεμο θεωρείται από αναλυτές πιο ισχυρή από ποτέ. Η Άντζελα Στεντ, πρώην αξιωματούχος των ΗΠΑ, σημειώνει ότι για τον Πούτιν η νίκη είναι συνδεδεμένη με την πολιτική του επιβίωση.
Ο Ζελένσκι προειδοποίησε ότι ο Πούτιν «δεν προετοιμάζεται για κατάπαυση του πυρός ή τερματισμό του πολέμου» και θέλει να παρουσιάσει τη συνάντηση με την Αμερική ως προσωπική νίκη.
Ο Γουίτκοφ προκάλεσε ανησυχία στους Ευρωπαίους όταν φέρεται να συζήτησε το ενδεχόμενο παραχώρησης ουκρανικών εδαφών στη Ρωσία με αντάλλαγμα κατάπαυση πυρός. Ο Τραμπ, ωστόσο, σε επικοινωνία με Ευρωπαίους πριν από τη σύνοδο, φέρεται να δήλωσε ότι το ζήτημα των εδαφών ανήκει στον Ζελένσκι και όχι σε εκείνον.
Ο πρώην πρέσβης των ΗΠΑ στη Ρωσία, Μάικλ ΜακΦολ, προειδοποίησε ότι ο Πούτιν πλέον κινείται περισσότερο από ιδεολογικά, «αυτοκρατορικά» κίνητρα και όχι από συναλλακτική λογική, κάτι που καθιστά τις διαπραγματεύσεις ιδιαίτερα δύσκολες.