Ο Γκέερτ Βίλντερς, ο επικεφαλής του ακροδεξιού PVV που κέρδισε τις εκλογές, είναι εδώ και καιρό ένας από τους πιο γνωστούς νομοθέτες της Ολλανδίας. Με το παρατσούκλι του «Ολλανδού Τραμπ», λόγω των ντεκαπαρισμένων μαλλιών και της εμπρηστικής ρητορικής του, είναι γνωστός για την εκστρατεία του κατά της μετανάστευσης, στην Ευρωπαϊκή Ένωση και ιδιαίτερα κατά του Ισλάμ.

Τώρα, διεκδικεί τη θέση του πρωθυπουργού της χώρας, αφού κέρδισε μια σοκ-νίκη στις γενικές εκλογές της Τετάρτης. Το μόνο που χρειάζεται να κάνει είναι να πείσει πιθανούς εταίρους συνασπισμού σε άλλα κόμματα να συνεργαστούν μαζί του. Πόσο δύσκολο μπορεί να είναι αυτό;

Το Politico κάνει μία «ακτινογραφία» του νικητή των πρόσφατων εκλογών.

Αμφιλεγόμενη φιγούρα

Ο Βίλνερς ξεκίνησε την πολιτική του καριέρα ως μέλος του κοινοβουλίου το 1998, πρώτα για το κεντροδεξιό VVD, όπου ήταν καθοδηγητής του νεαρού Μαρκ Ρούτε, πριν εγκαταλείψει το κόμμα και ιδρύσει το δικό του Κόμμα για την Ελευθερία, το 2006. Αυτό τον κάνει τον μακροβιότερο βουλευτή του ολλανδικού κοινοβουλίου.

Ως πολιτικός ηγέτης, ο Βίλντερς είναι γνωστός για την εμπρηστική του ρητορική. Σε διάφορες αποστροφές του έχει περιγράψει το Ισλάμ ως «ολοκληρωτική ιδεολογία» και έχει αποκαλέσει τους Μαροκινούς «αποβράσματα». Είπε ότι η αποστροφή του για το Ισλάμ τροφοδοτήθηκε από τη δολοφονία του αντι-ισλαμιστή κινηματογραφιστή Τέο Βαν Γόγκ το 2004, καθώς και από τον χρόνο που πέρασε σε κιμπούτς στο Ισραήλ. Το προεκλογικό του πρόγραμμα περιελάμβανε την απαγόρευση του Κορανίου, των τζαμιών και όλων των ισλαμικών σχολείων, καθώς και των ισλαμικών μαντήλων στα κυβερνητικά κτίρια.

Την ίδια ώρα δεν διστάζει να επιτεθεί σε πολιτικούς του αντιπάλους με προσβλητικούς χαρακτηρισμούς. Για παράδειγμα, έχει αποκαλέσει την απερχόμενη υπουργό Οικονομικών Ζίγκριντ Κάαγκ «μάγισσα». Η αντι-ισλαμική ρητορική του Βίλντερς τον έχει καταστήσει στόχο εξτρεμιστών και τον οδήγησε να ζει υπό 24ωρη προστασία, μετακομίζοντας από το ένα σπίτι στο άλλο τις τελευταίες δύο δεκαετίες.

Οι πολιτικές του θέσεις

Η κύρια προεκλογική υπόσχεση του Βίλντερς ήταν να σταματήσει το «τσουνάμι του ασύλου», το οποίο κατηγόρησε για διάφορα κοινωνικά προβλήματα, συμπεριλαμβανομένης της έλλειψης στέγης και του υψηλού κόστους υγείας. Ως εκ τούτου, ζήτησε να σταματήσει να αποδίδεται άσυλο για τους πρόσφυγες και να μπει φρένο στην ελεύθερη κυκλοφορία των εργαζομένων εντός της ΕΕ, ενώ θέλει να ανακληθούν οι προσωρινές άδειες ασύλου για τους Σύρους, να αφαιρεθεί η ολλανδική υπηκοότητα αλλά και να απελαθούν οι καταδικασμένοι εγκληματίες.

Ο Βίλντερς επικρίνει τους επιστήμονες του κλίματος και πιστεύει ότι η κυβέρνηση έχει ξοδέψει πάρα πολλά για τη μείωση των εκπομπών CO2. Υποστήριξε ότι οι σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής άνθρακα και φυσικού αερίου παραμένουν ανοιχτοί και προτείνει να σταματήσει η κατασκευή ηλιακών πάρκων και ανεμογεννητριών. Θέλει επίσης να αποσύρει την Ολλανδία από τη συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα του ΟΗΕ.

Πρόκειται για έναν σκληροπυρηνικό ευρωσκεπτικιστή, που έχει ζητήσει ακόμη και δημοψήφισμα «Nexit» για την αποχώρηση της Ολλανδίας από την ΕΕ.

Τι πιστεύει ο υπόλοιπος κόσμος;

Οι ολλανδικές εκλογές είναι οι τελευταίες σε μια σειρά ψηφοφοριών που αλλάζουν το πολιτικό τοπίο της Ευρώπης, με τα ακροδεξιά κόμματα επίσης να αυξάνονται στην Ιταλία, τη Γερμανία και τη Γαλλία. Τον Βίλντερς συνεχάρησαν οι πολιτικοί του ομοτράπεζοι, η Μαρίν Λεπέν της Γαλλίας και ο Ούγγρος Βίκτορ Ορμπάν. Όπως και άλλοι ακροδεξιοί ηγέτες στην ήπειρο, ο Βίλντερς επαίνεσε τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν και τάχθηκε ενάντια σε αυτό που περιέγραψε το 2017 ως «υστερική ρωσοφοβία» στην Ευρώπη.

Από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία πέρυσι, ο Βίλντερς έχει αποστασιοποιηθεί κάπως από το Κρεμλίνο, χαρακτηρίζοντας την επίθεση λάθος. Ωστόσο, σε μια από τις τελευταίες συζητήσεις πριν από τις εκλογές, είπε ότι δεν θα υποστήριζε την αποστολή στην Ουκρανία περισσότερων χρημάτων και όπλων. «Αυτοί οι πόροι χρειάζονται για τον στρατό της Ολλανδίας», είπε.

Ο Βίλντερς είναι σταθερός υποστηρικτής του Ισραήλ και υποστηρίζει τη μεταφορά της πρεσβείας της Ολλανδίας στην Ιερουσαλήμ, ενώ κλείνει το ολλανδικό διπλωματικό γραφείο στη Ραμάλα, της Παλαιστινιακής Αρχής. Μετά την επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου, είπε ότι «το Ισραήλ παλεύει για την ύπαρξή του» ενάντια στις «δυνάμεις του μίσους, της βαρβαρότητας και της τρομοκρατίας».

Θα γίνει πρωθυπουργός;

Ο Βίλντερς εξασφάλισε το 25% των ψήφων, το οποίο, όμως, δεν είναι αρκετό για να εξασφαλίσε την πλειοψηφία στο κοινοβούλιο. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να σχηματίσει κυβέρνηση συνασπισμού με δύο ή τρία άλλα κόμματα προτού αναλάβει την εξουσία. Ωστόσο, τα κυρίαρχα κόμματα στην Ολλανδία είναι απρόθυμα να ενώσουν τις δυνάμεις τους με την ακροδεξιά και έχουν κρατήσει τον Βίλντερς εκτός κυβέρνησης για περισσότερο από μια δεκαετία. Το μέγεθος της νίκης του, ωστόσο, θα ενισχύσει τα διαπραγματευτικά τους χαρτιά.

Στη νικηφόρα ομιλία του, την Τετάρτη, ο Βίλντερς κάλεσε τα άλλα κόμματα να συμμετέχουν σε συνομιλίες συνασπισμού, προτείνοντας μάλιστα να ρίξει τους αντιμουσουλμανικούς του τόνους προκειμένου να σχηματίσει κυβέρνηση. «Καταλαβαίνω πολύ καλά ότι τα κόμματα δεν θέλουν να είναι σε μια κυβέρνηση με ένα κόμμα που θέλει αντισυνταγματικά μέτρα», είπε. «Δεν πρόκειται να μιλήσουμε για τζαμιά, Κοράνια και ισλαμικά σχολεία».

Αν και ο Πίτερ Ομτσίχτ που έχτισε μέσα σε τρεις μήνες ένα κεντρώο κόμμα από την αρχή για να λάβει περίπου 20 έδρες στις εκλογές, είχε προηγουμένως αποκλείσει το ενδεχόμενο να ενώσει τις δυνάμεις του με τον Βίλντερς, δήλωσε το βράδυ της Τετάρτης ότι θα ήταν ανοιχτός σε συνομιλίες. Η Ντίλαν Γεσίλγκοζ, από την άλλη, που αντικατέστησε τον Πρωθυπουργό Μαρκ Ρούτε του κόμματος VVD απέκλεισε το ενδεχόμενο να τον υποστηρίξει για πρωθυπουργό.