Προφανώς, κανένας γονιός δεν τα ξέρει όλα από την αρχή. Μέσα από δοκιμές, λάθη και πολλή αγάπη, μαθαίνει μαζί με τα παιδιά του. Ο ψυχολόγος του Χάρβαρντ Richard Bromfield, στο βιβλίο του «Ένα Ευτυχισμένο Παιδί σε 28 Ημέρες», παρουσιάζει μια δομημένη προσέγγιση για να σπάσετε τον κύκλο της υπερβολικής επιείκειας και να μεγαλώσετε παιδιά συναισθηματικά ασφαλή και πραγματικά ευτυχισμένα.
Όπως αναφέρεται στο Psychology Today, ο Bromfield τονίζει έναν αυξανόμενο κίνδυνο της σύγχρονης ανατροφής: την κουλτούρα της άμεσης ικανοποίησης. Οι εποχές που έπρεπε να περιμένουμε το Σάββατο για να δούμε κινούμενα σχέδια ή να αποταμιεύσουμε για μήνες για ένα παιχνίδι έχουν περάσει. Σήμερα, με ένα πάτημα σε μια οθόνη, η διασκέδαση και οι αγορές έρχονται άμεσα, χωρίς προσπάθεια.
Όταν τα παιδιά παίρνουν ό,τι θέλουν αμέσως, δυσκολεύονται να αναπτύξουν υπομονή και ανθεκτικότητα. Ο Bromfield επισημαίνει ότι η ανάπτυξη της ικανότητας να περιμένουν δεν έρχεται φυσικά στον σημερινό κόσμο, αλλά θα πρέπει να διδαχθεί ενεργά.
Ακολουθούν δύο βασικοί τρόποι για να βοηθήσετε τα παιδιά σας να καλλιεργήσουν την υπομονή:
1. Δημιουργήστε «Εμπειρίες Αναμονής» στην Καθημερινότητα
Η αναμονή πρέπει να είναι μέρος της καθημερινής ζωής των παιδιών. Για αυτό μπορείτε να ορίσετε περιόδους σκόπιμης αναμονής. Για παράδειγμα, να επιτρέπετε την οθόνη μόνο αφού ολοκληρωθούν οι δουλειές του σπιτιού, να απαιτείτε αποταμίευση για μη αναγκαία αντικείμενα ή να καθιερώσετε έναν κανόνα όπου πρέπει να περιμένουν 10 λεπτά πριν πάρουν ένα σνακ, που λαχταρούν.
Αυτές οι μικρές καθημερινές ασκήσεις βοηθούν τα παιδιά να αντέχουν στη ματαίωση και να αναπτύσσουν αυτοέλεγχο. Έρευνα που δημοσιεύθηκε το 2019 στο Frontiers in Psychology έδειξε ότι τα παιδιά που επικεντρώνονται στην προσωπική επιτυχία είναι πιο πρόθυμα να περιμένουν για μεγαλύτερη ανταμοιβή, σε αντίθεση με εκείνα που δίνουν προτεραιότητα στην ασφάλεια και την παράδοση.
Ακολουθούν ορισμένοι πρακτικοί τρόποι για να δημιουργήσετε εμπειρίες αναμονής:
- Εισάγετε ανταμοιβές με κόπο. Συνδέστε την πρόσβαση σε παιχνίδια ή σε λιχουδιές με την ολοκλήρωση κάποιας προσπάθειας, όπως οι δουλειές του σπιτιού.
- Εφαρμόστε τη λογική «αποταμιεύω για να ξοδέψω». Δώστε στα παιδιά ευκαιρίες να μαζεύουν αυτοκόλλητα, μάρκες ή χρήματα για να αποκτήσουν κάτι που θέλουν.
- Διδάξτε αφηρημένη σκέψη για τις ανταμοιβές. Βοηθήστε τα να δουν ένα μπισκότο ως απλό αντικείμενο, αντί να τα βλέπουν ως μια άμεση ευχαρίστηση.
Η ικανότητα να μάθουν να καθυστερούν την ικανοποίηση είναι κρίσιμη για τη μελλοντική τους επιτυχία και βοηθά στη λήψη πιο ώριμων αποφάσεων.
2. Αφήστε τη βαρεμάρα να κάνει τη δουλειά της
Στην εποχή της συνεχούς διέγερσης, η βαρεμάρα θεωρείται εχθρός. Συχνά, με το πρώτο σημάδι ανίας, οι γονείς σπεύδουν να προσφέρουν κάποια άμεση ψυχαγωγία – μια εκπομπή ή ένα καινούργιο παιχνίδι στο tablet και το smartphone.
Ο Bromfield στο βιβλίο του επισημαίνει ότι η βαρεμάρα δεν είναι πρόβλημα. Αντίθετα είναι απαραίτητη. Λειτουργεί ως καταλύτης για τη δημιουργικότητα και την επίλυση προβλημάτων. Όταν το μυαλό ενός παιδιού δεν έχει άμεση διέγερση, αναγκάζεται να χρησιμοποιήσει τη φαντασία του.
Έρευνα που δημοσιεύθηκε το 2022 στο Journal of Intelligence έδειξε ότι στιγμές περιπλάνησης του νου μπορούν να ενισχύσουν τη μάθηση, ειδικά όταν υπάρχει υποστήριξη από έναν φροντιστή.
Με αυτόν τον τρόπο, η βαρεμάρα μπορεί να προάγει τη δημιουργικότητα και βαθύτερες δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων. Αν συνεχώς «σώζετε» τα παιδιά σας από τη βαρεμάρα, δεν μαθαίνουν ποτέ να διασκεδάζουν μόνα τους και αναπτύσσουν εξάρτηση από εξωτερικές πηγές ψυχαγωγίας.
Πρακτικά βήματα:
- Αφήστε τα παιδιά να βαρεθούν και να βρουν μόνα τους τρόπους να απασχοληθούν.
- Δώστε το παράδειγμα με δραστηριότητες χωρίς οθόνες, δείχνοντάς τους ότι η ηρεμία μπορεί να είναι δημιουργική.
- Καθιερώστε καθημερινές ώρες «εκτός σύνδεσης», χωρίς πρόσβαση σε οθόνες ή προγραμματισμένη διασκέδαση.
Με αυτόν τον τρόπο, τα παιδιά αναπτύσσουν τη δημιουργικότητα και την ψυχική ανθεκτικότητα που χρειάζονται περισσότερο από οποιαδήποτε άμεση ικανοποίηση.