Η υψηλή χοληστερίνη είναι πιο κοινή απ’ όσο νομίζετε. Το ίδιο και η παραπληροφόρηση γύρων από αυτήν. Κάποιοι πιστεύουν ότι φταίει αποκλειστικά η διατροφή, άλλοι κατηγορούν τα γονίδια. Η αλήθεια όμως είναι πιο σύνθετη.

Ειδικοί, που μίλησαν στο Eating Well, καταρρίπτουν τους πιο κοινούς μύθους για την χοληστερίνη με στόχο να γίνει κατανοητό τι επηρεάζει πραγματικά τα επίπεδά της και τι μπορείτε να κάνετε για να προστατεύσετε την καρδιά σας.

Μύθος 1: Πρέπει να αποφεύγεις εντελώς τις τροφές με χοληστερίνη

Παλαιότερα, πίστευαν πως οι τροφές με χοληστερίνη – όπως για παράδειγμα τα αυγά – ανεβάζουν άμεσα και τη χοληστερίνη στο αίμα. Σήμερα, ξέρουμε ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι τα κορεσμένα και τα τρανς λιπαρά, όχι η ίδια η χοληστερίνη των τροφών.

Περιορίστε λοιπόν τα κορεσμένα λιπαρά (όπως αυτά που βρίσκονται στα λιπαρά κρέατα και στα πλήρη γαλακτοκομικά) και δώστε έμφαση στα υγιεινά λιπαρά από ξηρούς καρπούς, σπόρους, αβοκάντο και λιπαρά ψάρια.

Μύθος 2: Αν αλλάξεις διατροφή, η χοληστερίνη θα πέσει σίγουρα

Η διατροφή παίζει σημαντικό ρόλο, αλλά δεν είναι ο μοναδικός παράγοντας. Η χοληστερίνη επηρεάζεται επίσης από τον ύπνο, το στρες, τη φυσική δραστηριότητα και φυσικά τη γενετική προδιάθεση.

Μικρές, ρεαλιστικές αλλαγές στον τρόπο ζωής (καλύτερος ύπνος, άσκηση, διαχείριση άγχους) είναι εξίσου σημαντικές με τη διατροφή.

Μύθος 3: Πρέπει να κόψεις εντελώς τα λιπαρά

Όχι, δεν είναι όλα τα λιπαρά κακά. Στην πραγματικότητα, κάποια είναι απαραίτητα και προστατεύουν την καρδιά. Τα κορεσμένα και τα τρανς λιπαρά αυξάνουν την LDL (“κακή”) χοληστερίνη. Αντίθετα, τα ακόρεστα λιπαρά (π.χ. από ελαιόλαδο, ξηρούς καρπούς, λιπαρά ψάρια) βοηθούν στην αύξηση της HDL (“καλής”) χοληστερίνης και μειώνουν τον κίνδυνο καρδιοπαθειών.

Μύθος 4: Αν έχεις υψηλή χοληστερίνη, θα το καταλάβεις από τα συμπτώματα

Η υψηλή χοληστερίνη συνήθως δεν έχει κανένα σύμπτωμα. Μόνο σε σπάνιες, ακραίες περιπτώσεις μπορεί να εμφανιστούν ορατά σημάδια, όπως κίτρινες εναποθέσεις γύρω από τα βλέφαρα (ξανθελάσματα). Οι τακτικές εξετάσεις αίματος είναι ο μόνος τρόπος να ξέρετε που βρίσκεστε. Όπως τονίζουν οι ειδικοί: Μην περιμένεις να «νιώσεις» ότι κάτι δεν πάει καλά.

Μύθος 5: Μόνο τα άτομα με αυξημένο βάρος έχουν πρόβλημα με τη χοληστερίνη

Αν και το αυξημένο βάρος μπορεί να συνδέεται με υψηλή χοληστερίνη, δεν είναι απαραίτητη προϋπόθεση. Οποιοσδήποτε, ανεξαρτήτως σωματικού βάρους, μπορεί να έχει υψηλή χοληστερίνη, λόγω διατροφής, γονιδίων ή άλλων παραγόντων. Οι εξετάσεις πρέπει να ξεκινούν από την ηλικία των 20 και να επαναλαμβάνονται κάθε 5 χρόνια — πιο συχνά αν υπάρχει ιστορικό καρδιοπάθειας ή διαβήτη.

Μύθος 6: Η χοληστερίνη είναι πρόβλημα μόνο για μεγαλύτερους σε ηλικία

Η αλήθεια είναι ότι η χοληστερίνη μπορεί να εμφανιστεί ακόμη και σε παιδιά. Όσο νωρίτερα ξεκινήσουν οι υγιεινές συνήθειες (π.χ. καλή διατροφή, άσκηση, περιορισμός ζάχαρης και κορεσμένων λιπαρών), τόσο καλύτερα για την καρδιά στο μέλλον.

Πώς να ρίξετε τη χοληστερίνη

Αν και οι αλλαγές στον τρόπο ζωής δεν είναι πάντα αρκετές από μόνες τους (και ίσως χρειαστεί φαρμακευτική αγωγή), οι ειδικοί τονίζουν πως μπορούν να βοηθήσουν σημαντικά.

Για αυτό προτείνουν μερικά βήματα:

Περιορισμός πρόσθετων σακχάρων: Η ζάχαρη μπορεί να κρύβεται παντού, σε προϊόντα όπως ψωμί, σάλτσες και κέτσαπ. Οι γυναίκες καλό είναι να μην ξεπερνούν τα 6 κουταλάκια την ημέρα, και οι άνδρες τα 9.

Περισσότερες φυτικές ίνες: Βοηθούν στη μείωση της LDL χοληστερίνης. Βάλτε στη διατροφή σας περισσότερα φρούτα, λαχανικά, όσπρια και προϊόντα ολικής άλεσης.

Λιγότερο αλκοόλ: Η υπερβολική κατανάλωση σχετίζεται με αυξημένη LDL και τριγλυκερίδια.

Καρδιοαναπνευστική άσκηση: Βελτιώνει την HDL, μειώνει την LDL και τα τριγλυκερίδια. Δραστηριότητες όπως το περπάτημα, το ποδήλατο ή το κολύμπι είναι εξαιρετικές επιλογές.