Η Oprah Winfrey αποκάλυψε πρόσφατα  ότι είχε πάρει φάρμακα για την απώλεια βάρους και ορισμένοι ένιωσαν προδομένοι. Πώς θα μπορούσε, η βασίλισσα των Weight Watchers, θιασώτης της δίαιτας, να εγκαταλείπει την εξίσωση «δίαιτα + άσκηση = αδυνάτισμα»;

Ίσως επειδή η Oprah παραδέχεται μια άβολη αλήθεια: Οι δίαιτες σπάνια έχουν αποτέλεσμα. Δεν έχει σημασία πόσο σκληρά προσπαθείς ή πόση θέληση έχεις. Το βάρος επανέρχεται… σχεδόν πάντα συμβαίνει.

Αν ο στρατός των σεφ και των εκπαιδευτών της Oprah δεν κατάφερε να φέρει αποτέλεσμα χωρίς φάρμακα, τότε ίσως ήρθε η ώρα να αμφισβητήσουμε το «σκληρή δουλειά = επιτυχία» και να επαναπροσδιορίσουμε την επιτυχία συνολικά.

Η δίαιτα έχει θεωρία αλλά και πρακτική. Θεωρητικά, μπορούμε να πιστεύουμε ότι το σώμα μας υποκύπτει στη θέλησή μας και η υγεία μας είναι απείρως βελτιωμένη. Στην πράξη, παρακολουθούμε το σώμα μας να λυγίζει. Γερνάμε και οι ασθένειες μας χτυπούν. Όλοι αρρωσταίνουμε από κάτι.

Ωστόσο, οι δίαιτες συχνά δίνουν στους ανθρώπους ελπίδα – αν όχι υγεία – να κάνουν δύσκολα πράγματα και να κάνουν ένα πρώτο βήμα προς κάτι μεγαλύτερο. Στην πραγματικότητα,  μελέτες διαπιστώνουν ότι η απόφαση για δίαιτα κάνει τους ανθρώπους να αισθάνονται πιο δυνατοί, όπως ακριβώς η απόφαση για άσκηση.

Ας θυμόμαστε ότι το σώμα μας δεν είναι απόδειξη της ανθρώπινης αξίας μας. Η λήψη φαρμάκων για την απώλεια βάρους, η απόρριψη της δίαιτας ή η επιλογή μιας δίαιτας είναι όλα έγκυρες αποφάσεις υγείας.

Η συνταγή της Oprah σχετικά με τη χρήση φαρμάκων για την απώλεια βάρους δεν αποκαλύπτει τίποτα για την ηθική της. Η απόρριψη της βιομηχανίας της ευεξίας είναι ισχυρή και ενδυναμωτική. Και το να κάνεις δίαιτα μπορεί να είναι ικανοποιητικό, να εμπνεύσει όσους θέλουν να κάνουν δύσκολα πράγματα ή τουλάχιστον να τους κάνει να αισθάνονται πιο δυνατοί όσο προσπαθούν.

Αλλά όλες αυτές οι αποφάσεις συχνά γελοιοποιούνται. Η Oprah είπε στο περιοδικό People ότι το φάρμακο για την απώλεια βάρους το «αισθάνεται σαν ανακούφιση, σαν λύτρωση, σαν δώρο και όχι κάτι για το οποίο πρέπει να κρυφτείς και για άλλη μια φορά να γελοιοποιηθείς».

Οι άνθρωποι ντρέπονται που δεν κάνουν τίποτα για το βάρος τους, ενώ άλλοι υποφέρουν μέσω μιας δίαιτας. Τα μιμίδια κοροϊδεύουν εκείνους με «Οζεμπικό πρόσωπο» για τις αδύνατες εκφράσεις τους. Με την ανωνυμία, ορισμένοι χρήστες του Reddit αποκαλούν αυτά τα φάρμακα  την εύκολη λύση . Ο Τζίμι Κίμελ έκανε τους χρήστες φαρμάκων για απώλεια βάρους το αστείο των Όσκαρ του 2023.

Αυτοί οι επικριτές προσκολλώνται σε μια ψευδαίσθηση: οι υποστηρικτές της δίαιτας πιστεύουν ότι η σκληρή δουλειά ισοδυναμεί με επιτυχία, ενώ η φαρμακευτική αγωγή μετατρέπει τους ανθρώπους σε τεμπέληδες και απατεώνες. Στην πραγματικότητα, οι δίαιτες έχουν από καιρό αγκαλιάσει την αίσθηση της ευχαρίστησης, απορρίπτοντας την ταλαιπωρία και την πείνα.

[…]

Σήμερα, τα φάρμακα για την παχυσαρκία του 21ου αιώνα  μπορεί να φαίνονται σαν  μαγικές σφαίρες. Αλλά στην πραγματικότητα, για ορισμένους, η απώλεια βάρους με αυτά μπορεί να είναι περισσότερο μέτρια παρά θεαματική. Υπάρχουν επίσης εμπόδια και πράγματα που αποθαρρύνουν τη χρήση τους. Εάν αυτός που κάνει δίαιτα σταματήσει την εβδομαδιαία ένεση, το βάρος συχνά επανέρχεται αμέσως.

Είναι δαπανηρά, είναι άβολα και μπορεί να οδηγήσουν σε παρενέργειες: ένα πλήθος γαστρεντερικών  προβλημάτων, μερικά εκ των οποίων αρκετά σοβαρά. Όταν εξετάζεται σε αυτό το πλαίσιο, η σεμαγλουτίδη (η ουσία των φαρμάκων κατά της παχυσαρκίας) δεν είναι η πανάκεια για την απώλεια βάρους, όπως μπορεί να φαίνεται.

Όμως οι δίαιτες δεν θα πρέπει να είναι μια δοκιμασία για να αποδείξουμε την ικανότητά μας. Για ποιον λόγο να υμνούμε τις κακουχίες ως ηρωικές; Δεν υπάρχει τίποτα ευγενές στο να υποφέρεις μέσω μιας δίαιτας, ειδικά στο όνομα των ευμετάβλητων ιδανικών ομορφιάς και στην επιδίωξη ενός πιο αδύνατου σώματος.

Η Oprah, όπως και τα εκατομμύρια άλλων ανθρώπων, που λαμβάνουν συνταγογραφούμενα σεμαγλουτίδη πρέπει να γίνονται σεβαστά – ή τουλάχιστον να μην γελοιοποιούνται – επειδή επιλέγουν αυτό που τους ταιριάζει, με φάρμακο ή χωρίς φάρμακο, με δίαιτα ή καθόλου δίαιτα.

  • Το άρθρο της Αντριάν Ρόζ Μπιτάρ, συγγραφέως του βιβλίου «Diet and the Disease of Civilization» και λέκτορα Αμερικανικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Cornell, δημοσιεύθηκε στο CNN