Τη δύσκολη εξίσωση της μετάβασης στη νέα κανονικότητα του κορονοϊού στα μέσα μαζικής μεταφοράς καλείται να λύσει η κυβέρνηση, καθώς από Δευτέρα αρχίζει η χαλάρωση των περιορισμών με την κατάργηση του SMS στο 13033 για την αιτιολόγηση μετακινήσεων και τη λειτουργία καταρχήν των καταστημάτων λιανικής, γεγονός που σημαίνει ότι η επιβατική κίνηση, η οποία λόγω των μέτρων είχε πέσει κατά 80%, αναμένεται να αρχίσει και πάλι να αυξάνεται.

Γράφει η Βίκυ Σαμαρά

Και το ζήτημα είναι πως το ιδεατό του 50% πληρότητα ανά συρμό/όχημα, πρακτικά είναι δύσκολο να επιτευχθεί υπό κανονικές συνθήκες, διότι πολύ απλά δεν επαρκούν τα μέσα των οργανισμών αστικών συγκοινωνιών. Από 550 αστικά λεωφορεία που κυκλοφορούσαν τις ημέρες των περιορισμών στην Αθήνα, θα επιστρέψει στους δρόμους το σύνολο του στόλου του ΟΑΣΑ, δηλαδή 1.100. Περισσότερα λεωφορεία όμως, που θα χρειαζόταν προκειμένου να αυξηθούν σε τέτοιο βαθμό τα δρομολόγια που τα οχήματα να κυκλοφορούν μισοάδεια, πολύ απλά δεν υπάρχουν. Το ίδιο ισχύει και για το μετρό, όπου τα δρομολόγια βεβαίως θα πυκνώσουν στο μέγιστο δυνατό βαθμό και στο μέτρο των δυνατοτήτων, όπως λένε από το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών.

Στη Θεσσαλονίκη, από 219 οχήματα που υπήρχαν συνολικά προ κορονοϊού λόγω της γνωστής κατάστασης, θα βγουν στους δρόμους 350, καθώς εν τω μεταξύ λύθηκε το θέμα με τα ΚΤΕΛ και έχουν προστεθεί 100 λεωφορεία στο στόλο, πέραν των υπόλοιπων ενεργειών.

Το ζήτημα είναι βεβαίως πως ούτως ή άλλως υπάρχουν ελλείψεις σε οχήματα και συρμούς και προφανώς όπως λένε στελέχη του Μεταφορών, είναι πρακτικά αδύνατο να περνά λεωφορείο κάθε ένα λεπτό. Με τις δυνατότητες που υπάρχουν λοιπόν, θα γίνει μία όσο πιο αποτελεσματική αναπροσαρμογή δρομολογίων, με έμφαση τις ώρες αιχμής.

Κρίσιμο ρόλο πάντως για τη μείωση του κινδύνου συνωστισμού στις ώρες αιχμής, αναμένεται να παίξει η υιοθέτηση της πρότασης του υπουργού Υποδομών και Μεταφορών, Κώστα Καραμανλή, για «σπάσιμο» της ώρας προσέλευσης των εργαζόμενων στο δημόσιο σε τρία κύματα, στις επτά, στις οκτώ και τις εννέα το πρωί. Αυτό σε συνδυασμό με το γεγονός ότι τα καταστήματα λιανικής θα ανοίγουν στις δέκα αναμένεται να αποσυμφορήσει την κατάσταση.

Επιπλέον ετοιμάζεται σήμανση σε μετρό και τραμ για την τήρηση των αποστάσεων και τη χρήση μάσκας, με αυτοκόλλητα στο πάτωμα και αφίσες, ενώ μελετάται η δυνατότητα αντίστοιχης σήμανσης όπου είναι δυνατό και στα λεωφορεία.

Ένα ακόμη ζήτημα αφορά στην τήρηση των οδηγιών για αποστάσεις, αλλά και υποχρεωτική χρήση μάσκας, από τους επιβάτες. Το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών ξεκινά καμπάνια ενημέρωσης του κοινού με σύνθημα «Μετακινούμαστε Υπεύθυνα» και ποντάρει στην ατομική ευθύνη του κάθε πολίτη απέναντι στους συμπολίτες του. «Πρώτα πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας το σύνθημα: “Σκέψου τον εαυτό σου. Σκέψου τον διπλανό σου”», δήλωσε χαρακτηριστικά ο κ.Καραμανλής (Ant1).

Πώς θα γίνεται ο έλεγχος τήρησης των μέτρων και η επιβολή προστίμων

Ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών ανακοίνωσε τη θεσμοθέτηση του «βοηθού επιβατών». Ειδικότερα, το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών θα αξιοποιήσει το προσωπικό ως βοηθούς επιβατών, οι οποίοι θα βρίσκονται στους 45 σημαντικότερους σταθμούς ανταποκρίσεων του Μετρό με λεωφορεία. Οι βοηθοί επιβατών θα παρέχουν συμβουλές στο κοινό ώστε να αποφεύγεται συνωστισμός και θα υπενθυμίζουν τη χρήση μάσκας. Εάν δεν τηρούνται οι αποστάσεις, οι βοηθοί θα υποδεικνύουν στους επιβάτες πού ακριβώς θα μπορούν να περιμένουν για να μην δημιουργείται πρόβλημα. Εάν σε μία στάση ή μια αποβάθρα του μετρό ή του ηλεκτρικού έχει πολύ κόσμο, οι βοηθοί επιβατών θα ενημερώνουν όσους έρχονται, να μην μπαίνουν μέσα αλλά να περιμένουν πάνω, που έχει περισσότερο χώρο. Εάν προκύψει κάποιο σοβαρό πρόβλημα, θα ειδοποιούν βεβαίως και την Αστυνομία.

Για επιβολή των προβλεπόμενων προστίμων (150 ευρώ για μη χρήση μάσκας σε μέσα μαζικής μεταφοράς) έχει εξάλλου τη δικαιοδοσία η Αστυνομία και όχι οι ελεγκτές, που είναι αρμόδιοι μόνο για την εισιτηριοδιαφυγή, αν και φυσικά θα μπορούν να κάνουν συστάσεις και να καλούν τους παραβάτες να αποβιβαστούν, όπως και οι βοηθοί επιβατών. Όμως από την άλλη δεν είναι προφανώς δυνατόν να υπάρχει ένας αστυνομικός σε κάθε στάση ή σε κάθε όχημα/συρμό. Εξ ου και η στάση των ίδιων των επιβατών θα είναι κρίσιμη.

Όσον αφορά στις αντιδράσεις για την υποχρεωτική χρήση μάσκας και τις πιέσεις και της αντιπολιτευσης για διατίμηση, υπενθυμίζεται ότι ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης μιλώντας την Παρασκευή στη Βουλή καταρχήν τόνισε ότι η κυβέρνηση ακολούθησε απόλυτα τις υποδείξεις της υγειονομικής επιτροπής και πρόσθεσε: «Όσο ήμασταν κλεισμένοι στα σπίτια οι μάσκες δεν ήταν απαραίτητες. Και τώρα κρίνονται απαραίτητες, και θα το τονίσω αυτό, μόνο ως συμπληρωματικό μέτρο». Οι μάσκες λοιπόν δεν υποκαθιστούν την τήρηση κανόνων υγιεινής και αποστάσεων. Κρίνονται όμως αναγκαίο συμπληρωματικό μέτρο και η επιτροπή θεώρησε ότι ειδικά στα μέσα μαζικής μεταφοράς πρέπει να είναι υποχρεωτικές.

Ο κ. Μητσοτάκης χαρακτήρισε εύλογο το ερώτημα της διατίμησης, υπενθύμισε όμως ότι αντίστοιχη συζήτηση είχε γίνει όταν είχαν εντοπιστεί οι πρώτες ελλείψεις στα αντισηπτικά. «Τελικά η ίδια η αγορά, με δική μας παρότρυνση και με μεγάλη δική μας διευκόλυνση έλυσε το πρόβλημα»,είπε ο κ.Μητσοτάκης, εκτιμώντας ότι το ίδιο θα γίνει και με τις μάσκες. Σημείωσε επίσης ότι: «Επειδή ένα μεγάλο κομμάτι των προϊόντων αυτών παραμένουν εισαγόμενα η διατίμηση δημιουργεί ένα πολύ μεγάλο κίνδυνο να σταματήσουν οι εισαγωγές μασκών και να ξεμείνουμε από μάσκες από εκεί που τις χρειαζόμαστε». Προανήγγειλε εξάλλου ότι μέσα στις επόμενες μέρες θα δοθούν σαφέστατες οδηγίες και με τηλεοπτικά σποτ για το πώς ο κάθε Έλληνας πολίτης θα μπορεί να κατασκευάζει εύκολα ένα υφασμάτινο κάλυμμα και κυρίως ποιες είναι οι προϋποθέσεις με τις οποίες μπορεί αυτό να το χρησιμοποιήσει με απόλυτη ασφάλεια. Πάντως ο πρωθυπουργός δια παν ενδεχόμενον δεν απέκλεισε οριστικά το να επαναξιολογήσει το όχι στη διατίμηση εάν παρατηρηθούν φαινόμενα αισχροκέρδειας και στρέβλωσης στην αγορά.

Εκτίμησε εξάλλου ότι είναι θετικό το γεγονός πως υπάρχουν ελληνικές εταιρείες οι οποίες με μεγάλη ταχύτητα ήρθαν να καλύψουν ένα κενό της αγοράς και να κατασκευάσουν μάσκες, την ώρα που όλη η Ευρωπαϊκή Ένωση συζητάει αυτή τη στιγμή πως θα μπορεί να υποκαταστήσει ένα κομμάτι του προστατευτικού εξοπλισμού το οποίο κατασκευάζεται στην Κίνα. Γενικά η κυβέρνηση δίνει έμφαση στο να υπάρχει επαρκής διαθεσιμότητα στην αγορά, εκτιμώντας ότι έτσι θα αποφευχθεί και ο κίνδυνος ανατιμήσεων.