Η εφαρμογή του νέου τρόπου υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών για υπερωρίες, υπερεργασία, νυχτερινή απασχόληση και εργασία Κυριακών και αργιών, που τέθηκε σε ισχύ από την 1η Μαρτίου 2025, έχει οδηγήσει σε σημαντικές αλλαγές στην οικονομική καθημερινότητα εργαζομένων και επιχειρήσεων. Η βασική διαφορά έγκειται στο ότι οι εισφορές πλέον υπολογίζονται με βάση τον βασικό μισθό του εργαζομένου και όχι στο ποσοστό προσαύξησης που αφορά τον πρόσθετο χρόνο εργασίας, με αποτέλεσμα να μειώνεται το κόστος των εισφορών και να αυξάνεται η καθαρή αμοιβή των εργαζομένων.
Στο πρώτο τετράμηνο εφαρμογής του μέτρου, οι αποδοχές που προέρχονται από υπερωρίες και υπερεργασία αυξήθηκαν κατά 48%, ενώ τα αντίστοιχα έσοδα του ΕΦΚΑ παρουσίασαν αύξηση 34% σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα του 2024. Παράλληλα, οι αποδοχές από νυχτερινά και εργασία σε αργίες σημείωσαν αύξηση 31%, με τα έσοδα από εισφορές να καταγράφουν άνοδο 43%. Πριν από την εφαρμογή της ρύθμισης, τα έσοδα των ασφαλιστικών ταμείων από αυτές τις κατηγορίες εργασίας αντιστοιχούσαν μόλις στο 1,5% των συνολικών εσόδων.
Οι εργαζόμενοι συνεχίζουν να αμείβονται με τις προσαυξήσεις που ίσχυαν, δηλαδή 20% για υπερεργασία, 25% για νυχτερινή εργασία, 40% για υπερωρίες και 75% για εργασία αργιών. Ωστόσο, η νέα ρύθμιση ενίσχυσε σημαντικά τόσο τις συνολικές αποδοχές όσο και τα έσοδα των ταμείων, καθώς ο περιορισμός της βάσης υπολογισμού των εισφορών ώθησε σε αύξηση των δηλωμένων ωρών εργασίας.
Σημαντική κινητικότητα παρατηρείται στον τουριστικό κλάδο, όπου οι δηλωμένες υπερωρίες αυξήθηκαν κατά 728% για το διάστημα Ιανουαρίου-Ιουλίου 2025 σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2024. Στην εστίαση, οι υπερωρίες αυξήθηκαν κατά 301%, παρά το γεγονός ότι το 2024 μεγάλο μέρος των εργαζομένων ήταν μερικής απασχόλησης και η υπερωριακή εργασία περιοριζόταν. Το λιανικό εμπόριο κατέγραψε αύξηση 105%, ενώ στη βιομηχανία οι δηλωμένες ώρες υπερωρίας αυξήθηκαν κατά 65%, με συνολικά πάνω από 1,7 εκατ. ώρες.
Συνολικά, για το 7μηνο Ιανουαρίου-Ιουλίου 2025 έχουν δηλωθεί περισσότερες από 3,5 εκατ. υπερωρίες, αυξημένες κατά 1,56 εκατ. ώρες σε σχέση με το ίδιο διάστημα του 2024, καταγράφοντας αύξηση 80%. Από αυτές, οι 350.000 ώρες αφορούν τον τουρισμό, 481.000 την εστίαση, ενώ η βιομηχανία και το λιανικό εμπόριο συνεισφέρουν σημαντικά στην άνοδο.
Η εφαρμογή του μέτρου καταδεικνύει ότι η ψηφιακή καταγραφή υπερωριών και η αναπροσαρμογή του τρόπου υπολογισμού των εισφορών μπορεί να αποτελέσει εργαλείο για την αύξηση της διαφάνειας στην αγορά εργασίας, τη βελτίωση των εισοδημάτων των εργαζομένων και την ενίσχυση των εσόδων των ασφαλιστικών ταμείων. Παράλληλα, η εκρηκτική αύξηση που καταγράφεται σε κλάδους όπως ο τουρισμός και η εστίαση δείχνει την αυξημένη ζήτηση για υπερωριακή εργασία και τη σημαντική συμβολή της στις επιχειρησιακές ανάγκες των κλάδων αυτών.
Η συνολική εικόνα υπογραμμίζει τη δυναμική του νέου καθεστώτος και τη σημασία της σωστής παρακολούθησης και εφαρμογής των μέτρων, ώστε να επιτευχθεί ισορροπία μεταξύ των συμφερόντων εργαζομένων, εργοδοτών και ασφαλιστικών ταμείων, ενώ παράλληλα ενισχύεται η αξιοπιστία και η αποδοτικότητα του συστήματος καταγραφής και πληρωμής υπερωριών.
