Το πρωί της Δευτέρας, το Τελ Αβίβ έμοιαζε σχεδόν άδειο. Οι δρόμοι ήταν ήσυχοι, τα καφέ μισογεμάτα, και η ατμόσφαιρα ήταν φορτισμένη καθώς οι τελευταίοι 20 όμηροι της Χαμάς είχαν επιστρέψει ζωντανοί στα σπίτια τους.
Χιλιάδες άνθρωποι συγκεντρώθηκαν στην Πλατεία των Ομήρων για να τους υποδεχθούν, ενώ άλλοι παρακολουθούσαν με δάκρυα στα μάτια από τις οθόνες τους.
Όμως, κάτω από τη χαρά κρύβονται ερωτήματα που θα καθορίσουν το μέλλον της περιοχής. Γιατί η συμφωνία μπορεί να έβαλε τέλος στις συγκρούσεις με την εκεχειρία, αλλά άφησε ανοιχτά περίπλοκα ζητήματα: τι θα γίνει με τη Χαμάς, πώς θα ανοικοδομηθεί η Γάζα και ποιος θα την κυβερνήσει;
Τι θα κάνει η Χαμάς τώρα;
Παρότι η συμφωνία προέβλεπε τον τερματισμό των εχθροπραξιών και την απελευθέρωση ομήρων, υπάρχουν ήδη ενδείξεις ότι η Χαμάς προσπαθεί να επανακτήσει τον έλεγχο της Γάζας, όπως έχουν μεταδώσει διεθνή ΜΜΕ, μεταξύ των οποίων ο βρετανικός Guardian.
Δημοσιεύματα το Σαββατοκύριακο ανέφεραν ότι μέλη της οργάνωσης επανεμφανίστηκαν στους δρόμους, επιβάλλοντας «νόμο και τάξη» στη δική τους εκδοχή. Το ερώτημα είναι αν θα επιτρέψει σε μια διεθνή δύναμη να αναλάβει τον έλεγχο, ενώ δεν είναι γνωστό πώς ακριβώς θα ακολουθήσει ο αφοπλισμός της οργάνωσης, που περιλαμβάνεται στη συμφωνία. Η Χαμάς είχε προηγουμένως αρνηθεί να καταθέσει τα όπλα, δηλώνοντας ότι θα το έκανε μόνο όταν ιδρυόταν παλαιστινιακό κράτος.
Η συμφωνία προβλέπει τη δημιουργία νέου διεθνούς φορέα διακυβέρνησης και ασφάλειας, όμως η σύνθεσή του και οι αρμοδιότητές του παραμένουν άγνωστες. Θα δεχτεί η Χαμάς να παραδώσει πραγματικά την εξουσία και τα όπλα ή θα επιχειρήσει να διατηρήσει την επιρροή της στις σκιές;
Αναλυτές εκφράζουν ανησυχία για το ενδεχόμενο η Χαμάς να επιτεθεί σε αμάχους και να προσπαθήσει να πάρει πάλι την εξουσία στη Γάζα, εκμεταλλευόμενη την εκεχειρία. Η εμπλοκή Τραμπ και η συμμετοχή ξένων δυνάμεων θεωρείται πως μπορεί να κάνουν τη διαφορά για αυτή την εκεχειρία.
Μια πολυεθνική δύναμη περίπου 200 στρατιωτών, υπό την εποπτεία του αμερικανικού στρατού, θα παρακολουθεί την κατάπαυση του πυρός, σύμφωνα με ανώτερο Αμερικανό αξιωματούχο. Πιστεύεται ότι η δύναμη περιλαμβάνει στρατεύματα από την Αίγυπτο, το Κατάρ, την Τουρκία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
Αξιωματούχοι των ΗΠΑ έχουν δηλώσει ότι δεν θα υπάρχουν Αμερικανοί στρατιώτες στο έδαφος της Γάζας.
Πώς θα ανοικοδομηθεί η Γάζα;
Οι εικόνες από τη Γάζα δείχνουν μια περιοχή σε ερείπια. Καθώς τα οχήματα του Ερυθρού Σταυρού περνούσαν για να παραλάβουν ομήρους, το φόντο ήταν αυτό μιας κατεστραμμένης περιοχής. Η ανοικοδόμηση θα χρειαστεί δισεκατομμύρια δολάρια και μια τεράστια διεθνή προσπάθεια.
Η σύνοδος στο Σαρμ ελ-Σέιχ, που συγκάλεσε ο Ντόναλντ Τραμπ με τη συμμετοχή πολλών ηγετών θεωρείται η επίσημη έναρξη των συζητήσεων για το «μετά». Όμως, χωρίς σαφή συμφωνία για το ποιος θα επιβλέπει τα έργα και ποιος θα χρηματοδοτεί, δεν είναι γνωστές οι λεπτομέρειες για την ανοικοδόμηση της περιοχής μετά το τέλος του πολέμου. Και μια τέτοια προσπάθεια θα εξαρτηθεί από την κατάσταση στο πεδίο, καθώς μια επιστροφή της Χαμάς θα αλλάξει τις ισορροπίες, όπως και μια παραβίαση της εκεχειρίας.
Ποιος θα κυβερνήσει τη Γάζα;
Μεγάλο ερώτημα παραμένει η πολιτική διακυβέρνηση. Αναλυτές θεωρούν πως έχει μεγάλη σημασία η προσωρινή διακυβέρνηση της περιοχής, καθώς θα πρέπει να βρεθεί τρόπος να αποτραπεί η επιστροφή της Χαμάς και να γεφυρωθούν χάσματα μεταξύ των εμπλεκόμενων πλευρών.
Και παρότι το Ισραήλ έχει αποδεχτεί πλήρως το σχέδιο του Τραμπ, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου φάνηκε να αντιδρά στην εμπλοκή της Παλαιστινιακής Αρχής στη μεταπολεμική Γάζα, σύμφωνα με το BBC.
Η Χαμάς έχει επίσης δηλώσει ότι αναμένει να έχει κάποιον ρόλο στη μελλοντική διοίκηση της Γάζας, ως μέρος ενός «ενωμένου παλαιστινιακού κινήματος».
Ένα ακόμη σημείο τριβής είναι το εύρος της αποχώρησης των ισραηλινών στρατευμάτων. Το Ισραήλ λέει ότι η πρώτη φάση αποχώρησης θα του επιτρέψει να διατηρεί τον έλεγχο περίπου του 53% της Γάζας. Το σχέδιο του Λευκού Οίκου προβλέπει περαιτέρω αποχωρήσεις στο 40% και κατόπιν στο 15%.
Η τελική αυτή φάση θα αφορά μια «περίμετρο ασφαλείας» που θα «παραμείνει μέχρι η Γάζα να είναι πλήρως ασφαλής από κάθε αναζωπύρωση τρομοκρατικής απειλής».
Η διατύπωση εδώ είναι ασαφής και δεν δίνει σαφές χρονοδιάγραμμα για την πλήρη αποχώρηση του Ισραήλ, κάτι που ενδέχεται να προκαλέσει τριβές.
Επίσης, ερωτήματα υπάρχουν σχετικά με το ενδεχόμενο δημιουργίας ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους, αλλά και σχετικά με το αν θα περιλαμβάνει και τη Δυτική Όχθη και θα σημαίνει το τέλος όλων των εποικισμών.
Το σχέδιο προβλέπει ότι η Γάζα θα διοικείται αρχικά από μια προσωρινή μεταβατική επιτροπή Παλαιστινίων τεχνοκρατών -υπό την επίβλεψη ενός «Συμβουλίου Ειρήνης» με πρόεδρο τον Τραμπ και συμμετοχή του πρώην πρωθυπουργού του Ηνωμένου Βασιλείου, Τόνι Μπλερ.
Η διακυβέρνηση της Λωρίδας θα παραδοθεί τελικά στην Παλαιστινιακή Αρχή αφού πρώτα υλοποιηθούν οι απαιτούμενες μεταρρυθμίσεις.
Η Χαμάς δεν θα έχει μελλοντικά κανένα ρόλο στη διακυβέρνηση, ούτε άμεσα ούτε έμμεσα, σύμφωνα με το σχέδιο.
