Ένα πρώην φρούριο, χτισμένο σε ένα νησάκι στον κόλπο του Σαν Φρανσίσκο, όπου κρατήθηκαν ο Αλ Καπόνε και τα σημαντικότερα «αφεντικά» της μαφίας, μέχρι που έκλεισε για να μετατραπεί σε τουριστικό αξιοθέατο, τη δεκαετία του 1970.
Η διαβόητη ομοσπονδιακή φυλακή του Αλκατράζ βρίσκεται σε ένα βραχώδες νησί έκτασης μόλις 90 στρεμμάτων, σε απόσταση δύο χιλιομέτρων από το Σαν Φρανσίσκο. Έκλεισε τις πύλες της τον Μάρτιο του 1963, αφού λειτούργησε μόνο για 29 χρόνια.
Το εμβληματικό σωφρονιστικό ίδρυμα, περικυκλωμένο από καρχαρίες που κολυμπούν σε νερά με θερμοκρασία γύρω στους 12°C, ήταν προηγουμένως φρούριο και στη συνέχεια στρατιωτική φυλακή. Το 1934 μετατράπηκε σε ποινική φυλακή, όπου στάλθηκαν οι σημαντικότεροι μαφιόζοι. Μεταξύ αυτών ήταν και ο Αλ Καπόνε, ο διάσημος γκάγκστερ που καταδικάστηκε για λαθρεμπόριο, διακίνηση αλκοόλ και φοροδιαφυγή κατά τη διάρκεια της Ποτοαπαγόρευσης.
Η σκληρή φυλακή υψίστης ασφαλείας δεν κατάφερε να δικαιώσει τη φήμη της: μολονότι η απόδραση θεωρούνταν αδύνατη, το 1962 τρεις κρατούμενοι, μεταξύ των οποίων και ο Φρανκ Μόρις, κατάφεραν να δραπετεύσουν από το «φρούριο», αλλά είναι άγνωστο τι απέγιναν. Η ιστορία τους ενέπνευσε το βιβλίο «Απόδραση από το Αλκατράζ» του Τζ. Κάμπελ Μπρους και, το 1979, την ομώνυμη ταινία με πρωταγωνιστή τον Κλιντ Ίστγουντ.
Στο νησάκι γυρίστηκε επίσης η ταινία δράσης «Ο Βράχος» του 1996 με πρωταγωνιστές τους Σον Κόνερι, Εντ Χάρις και Νίκολας Κέιτζ.
Λόγω της γεωγραφικής θέσης του, το Αλκατράζ κόστιζε τα τριπλάσια χρήματα από κάθε άλλη ομοσπονδιακή φυλακή, όπως διαπίστωσε η αμερικανική σωφρονιστική υπηρεσία. Και αυτό επειδή, μεταξύ άλλων, έπρεπε να μεταφέρονται με πλοίο όλα τα τρόφιμα καθώς και περίπου 3,8 εκατομμύρια λίτρα πόσιμου νερού κάθε εβδομάδα, αφού το νησί δεν έχει καμία πηγή. Υπολογίζεται ότι δόθηκαν επίσης τρία έως πέντε εκατομμύρια δολάρια σε έργα αποκατάστασης και συντήρησης του κτιρίου, ώστε να παραμένει σε λειτουργία.
Κατά τα 29 χρόνια που λειτούργησε η φυλακή, στέγαζε κατά μέσο όρο 260-275 άτομα, δηλαδή λιγότερο από το 1% των κρατουμένων σε ομοσπονδιακές φυλακές.
Το 1972 το Αλκατράζ μετατράπηκε σε εθνικό πάρκο και μέχρι σήμερα εξάπτει την φαντασία των επισκεπτών λόγω του σκοτεινού παρελθόντος του. Κάθε χρόνο επισκέπτονται το νησάκι περίπου ένα εκατομμύριο τουρίστες απ’ όλον τον κόσμο για να δουν την πρώην φυλακή και κάποια από τα 378 κελιά της.
Το 1969 μια ομάδα Ινδιάνων ακτιβιστών, οι «Ινδιάνοι Όλων των Φυλών», αποβιβάστηκαν στο Αλκατράζ για να καταγγείλουν την πολιτική της αμερικανικής κυβέρνησης απέναντι τους και τη δύσκολη κατάσταση των ιθαγενών της Αμερικής γενικότερα. Η κατάληψη κράτησε 19 μήνες και τερματίστηκε το 1971, όταν ο τότε πρόεδρος Ρίτσαρντ Νίξον διέταξε το FBI και τις ειδικές δυνάμεις να απομακρύνουν τους διαδηλωτές, οι περισσότεροι εκ των οποίων ήταν φοιτητές.
Πηγή: ΑΠΕ