Μια ξαφνική αδιαθεσία, ένα λιποθυμικό επεισόδιο ή ακόμη και ο θάνατος ενός πιλότου εν πτήσει -όσο σπάνιο κι αν είναι- αποτελεί σενάριο που καμία αεροπορική εταιρεία δεν μπορεί να αγνοήσει.
Μόλις πέρυσι, όπως αναφέρει το Travel + Leisure, μια πτήση της Turkish Airlines από το Σιάτλ προς την Κωνσταντινούπολη αναγκάστηκε να πραγματοποιήσει αναγκαστική προσγείωση στη Νέα Υόρκη, όταν ο 59χρονος πιλότος της κατέρρευσε και πέθανε λίγες ώρες μετά την έναρξη της 12ωρης πτήσης. Ευτυχώς, αυτά τα ατυχή περιστατικά σπάνια οδηγούν σε ατυχήματα ή ακόμη και σε καταστάσεις που επηρεάζουν τους επιβάτε.
Τι συμβαίνει λοιπόν όταν ο άνθρωπος που βρίσκεται στο πιλοτήριο δεν μπορεί να συνεχίσει; Οι ειδικοί εξηγούν πώς η βιομηχανία της αεροπλοΐας προετοιμάζεται για το απροσδόκητο.
Προληπτικά μέτρα
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι οι περισσότεροι πιλότοι που είναι άρρωστοι δεν επιβιβάζονται ποτέ στην πτήση. «Αυτό συμβαίνει επειδή αξιολογούμε την “ικανότητά μας να πετάξουμε” πριν από κάθε πτήση», εξηγεί ο Adam Cohen, κυβερνήτης της SkyWest Airlines. Αν και δεν αποτελεί έναν ολοκληρωμένο οδηγό, ο κατάλογος ελέγχου υγείας της FAA για τους πιλότους πριν από την πτήση ονομάζεται IMSAFE Checklist. Τα αρχικά γράμματα σημαίνουν ασθένεια, φαρμακευτική αγωγή, άγχος, αλκοόλ, κόπωση και συναισθήματα. Εάν ένας πιλότος δεν αισθάνεται 100% καλά σε οποιαδήποτε κατηγορία ή έχει επηρεαστεί από φαρμακευτική αγωγή ή κατανάλωση αλκοόλ, πρέπει να απέχει από την πτήση και να ενημερώσει τον γιατρό του.
Επιπλέον, για να πετάξουν εμπορικά αεροσκάφη που μεταφέρουν περισσότερους από έξι επιβάτες, όλοι οι πιλότοι χρειάζονται ιατρικό πιστοποιητικό, το οποίο εκδίδεται από επίσημο γιατρό αεροπορίας. Το πιστοποιητικό αυτό βεβαιώνει ότι είναι σωματικά και ψυχικά υγιείς και ισχύει μόνο για 6-12 μήνες, ανάλογα με την ηλικία του πιλότου. Οι πιλότοι πρέπει να εξετάζονται τακτικά από γιατρό και δεν μπορούν να είναι παθολογικά παχύσαρκοι ή να έχουν προβλήματα κατάχρησης ουσιών.
Τι συμβαίνει αν ένας πιλότος αρρωστήσει κατά τη διάρκεια της πτήσης
Παρά τις προσπάθειες της FAA και των αεροπορικών εταιρειών να διασφαλίσουν την καλή υγεία των πιλότων εμπορικών αεροσκαφών -τους παρέχουν ακόμη και διαφορετικά γεύματα για να αποφευχθεί η τροφική δηλητηρίαση σε ολόκληρο το πιλοτήριο-, οι πιλότοι αρρωσταίνουν περιστασιακά κατά τη διάρκεια της πτήσης.
Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι πρόκειται για κατάσταση έκτακτης ανάγκης. «Αν ένας πιλότος αρρωστήσει ή καταστεί ανίκανος να πιλοτάρει κατά τη διάρκεια της πτήσης, ο άλλος πιλότος είναι πλήρως καταρτισμένος να αναλάβει και να χειριστεί με ασφάλεια το αεροσκάφος», εξηγεί ο Rock Saddy, πιλότος και σύνδεσμος της Cirrus Aviation Services. «Οι εμπορικές πτήσεις έχουν πάντα τουλάχιστον δύο εκπαιδευμένους πιλότους στο πιλοτήριο και, σε ορισμένες περιπτώσεις, ιδίως σε δρομολόγια μεγάλων αποστάσεων, μπορεί να υπάρχει και ένας αναπληρωματικός πιλότος».
Εκτός από την εξασφάλιση της άνεσης των επιβατών, οι αεροσυνοδοί είναι εκπαιδευμένοι να βοηθούν σε ιατρικές καταστάσεις έκτακτης ανάγκης. Και σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC), τα αεροσκάφη των ΗΠΑ με έναν ή περισσότερους αεροσυνοδούς στο αεροσκάφος υποχρεούνται να διαθέτουν έναν αυτόματο εξωτερικό απινιδωτή εγκεκριμένο από την Αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA), καθώς και ένα κουτί πρώτων βοηθειών, συν ένα κουτί πρώτων βοηθειών έκτακτης ανάγκης που περιέχει ορισμένα φάρμακα που δεν θα βρείτε σε ένα κουτί πρώτων βοηθειών.
Ο Saddy αναφέρει στο Travel + Leisure ότι πολλές αεροπορικές εταιρείες έχουν, επίσης, 24ωρη πρόσβαση σε υπηρεσίες όπως το MedLink, που συνδέουν τα πληρώματα πτήσεων με γιατρούς των επειγόντων περιστατικών μέσω τηλεφώνου, δορυφόρου ή ραδιοφώνου. Εάν ο πιλότος είναι σοβαρά άρρωστος, ο εκπαιδευμένος γιατρός θα δώσει οδηγίες στον πιλότο που αναλαμβάνει να κατευθύνει το αεροσκάφος στο πλησιέστερο κατάλληλο αεροδρόμιο, ώστε ο άρρωστος πιλότος να λάβει ιατρική περίθαλψη.
Εθελοντές επιβάτες
Οι περισσότεροι τακτικοί επιβάτες μπορούν να θυμηθούν μια περίπτωση κατά την οποία, ενώ βρίσκονταν σε πτήση, το πλήρωμα ζήτησε από τους επιβάτες που ήταν γιατροί ή νοσηλευτές να προσφερθούν εθελοντικά να βοηθήσουν σε περίπτωση ιατρικής έκτακτης ανάγκης.
Επειδή αυτό συμβαίνει αρκετά συχνά (αν και συνήθως είναι ένας συνεπιβάτης, και όχι ο πιλότος, που χρειάζεται βοήθεια), ο νόμος Aviation Medical Assistance Act, που ψηφίστηκε το 1998, περιλαμβάνει ένα τμήμα που προστατεύει το ιατρικό προσωπικό από αγωγές για την παροχή «καλής πίστης» ιατρικής περίθαλψης σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης.
