Την ικανοποίησή του για τη συμφωνία ανάμεσα στην κυβέρνηση και τους κοινωνικούς εταίρους εξέφρασε ο πρωθυπουργός στη σύσκεψη με την υπουργό Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Νίκη Κεραμέως, και εκπροσώπους των Εθνικών Κοινωνικών Εταίρων, στο Μέγαρο Μαξίμου, με αφορμή την Κοινωνική Συμφωνία για τις Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας.
Τόνισε ακόμα ότι ουσιαστικά αυτή η πρωτοβουλία σηματοδοτεί την έναρξη μιας νέας εποχής για τις συλλογικές συμβάσεις στην πατρίδα μας.
«Γνωρίζουμε στατιστικά -και το είχαμε συζητήσει πολλές φορές- πόσο πίσω ήμασταν στο ποσοστό των εργαζόμενων οι οποίοι καλύπτονται από τις συλλογικές συμβάσεις. Γνωρίζουμε επίσης και την ευρωπαϊκή υποχρέωση να φτάσουμε σε ένα ιδιαίτερα υψηλό ποσοστό έως το 2030.
Και πράγματι, αυτή η πρωτοβουλία πιστεύω ότι αιφνιδίασε ευχάριστα και τους εργαζόμενους και τους εργοδότες αλλά και ολόκληρη την κοινωνία, διότι αποδείξατε ότι, με πολύ μεγάλη ωριμότητα και σε συνεννόηση με το αρμόδιο Υπουργείο, μπορείτε να συνεννοηθείτε και να καταλήξετε σε μία λύση που πιστεύω ότι είναι αμοιβαία ωφέλιμη, τόσο για τις επιχειρήσεις τις οποίες εκπροσωπείτε όσο και για τους εργαζόμενους», είπε.
Και πρόσθεσε: «Και νομίζω ότι και σε ευρωπαϊκό επίπεδο -νομίζω ότι μπορεί να το πιστοποιήσει και η κα Υπουργός- αυτή η πρωτοβουλία ήταν μία κίνηση την οποία την πρόσεξαν στις Βρυξέλλες, σε μία εποχή όπου γενικά επικρατεί περισσότερο η τοξικότητα και η ένταση. Το γεγονός ότι οι κοινωνικοί εταίροι μπορούν να κάθονται στο τραπέζι και να συμφωνούν, με τις όποιες απαραίτητες αμοιβαίες υποχωρήσεις, σε ένα πλαίσιο το οποίο τελικά είναι καλό για όλους, θεωρώ ότι είναι μία εξαιρετικά θετική εξέλιξη.
Και νομίζω ότι, από δω και στο εξής, αυτό το οποίο απαιτείται είναι να μπορούμε να επενδύσουμε πάνω σε αυτή την υπευθυνότητα και την εμπιστοσύνη την οποία δείξατε και να μην ξεχνάμε ότι η όποια κοινή πρόοδος μπορούμε να πετύχουμε στηρίζεται ταυτόχρονα τόσο στην ενίσχυση των εργαζόμενων όσο και στην ανθεκτικότητα των επιχειρήσεων.
Και πιστεύω ότι αυτή τη χρυσή τομή, την οποία πάντα ψάχνουμε, έχουμε καταφέρει σε μεγάλο βαθμό, με τη συμφωνία την οποία υπογράψατε, να την πετύχουμε.
Οπότε και πάλι, εκ μέρους μου θερμά συγχαρητήρια και εις ανώτερα και πολύ σύντομα η κα Υπουργός θα προσδιορίσει και τα επόμενα βήματα, γιατί θέλουμε πολύ σύντομα αυτά τα οποία συμφωνήσατε να τα νομοθετήσουμε, ώστε να μπορούν να εφαρμοστούν το συντομότερο δυνατό».
Ακολούθησαν οι παρακάτω δηλώσεις:
Νίκη Κεραμέως: Ευχαριστώ πολύ, κ. Πρόεδρε. Θα ήθελα με τη σειρά μου να ευχαριστήσω πάρα πολύ τους εθνικούς κοινωνικούς εταίρους. Και θα ήθελα να τους ευχαριστήσω πρώτα απ΄ όλα για την ποιότητα του διαλόγου, για τη διάθεση να βρουν κοινό έδαφος ακόμα και σε πεδία που μέχρι πρότινος, θα έλεγα, αποτελούσαν πεδίο σφοδρών αντιπαραθέσεων, για τη διάθεσή τους να διερευνήσουν ευκαιρίες συνεννόησης και συμβιβασμού, συμβάλλοντας έτσι όλοι μαζί σε μία λύση που υπηρετεί το συλλογικό συμφέρον.
Να τους ευχαριστήσω, κ. Πρόεδρε, για την ουσία της συμφωνίας στην οποία καταλήξαμε, με οφέλη για όλους, και εργαζόμενους και επιχειρήσεις: με μεγαλύτερη προστασία των εργαζομένων, με πιο σταθερό περιβάλλον για τις επιχειρήσεις και με ξεκάθαρους κανόνες εργασίας για όλους. Και να τους ευχαριστήσω και για τη διακριτικότητα με την οποία χειρίστηκαν την πολύμηνη αυτή διαπραγμάτευση.
Θα έλεγα, κ. Πρόεδρε, ότι το αίσθημα που βγαίνει μετά από αυτή την πολύμηνη διαδρομή είναι ότι τελικά είναι πολλά περισσότερα αυτά που μας ενώνουν από αυτά που μας χωρίζουν.
Και θα ήθελα να ευχαριστήσω πάρα πολύ και εσάς για την υποστήριξή σας σε όλο αυτό το εγχείρημα από την πρώτη στιγμή, όταν τότε φάνταζε πολύ μακρινός ο στόχος αυτής της συμφωνίας.
Σχετικά με τα επόμενα βήματα, δύο είναι τα βασικά επόμενα βήματα. Το πρώτο είναι, εντός του μηνός Δεκεμβρίου θα διαμορφωθεί ο οδικός χάρτης για την ενίσχυση των συλλογικών διαπραγματεύσεων, όπως ακριβώς είναι και η επιταγή μας. Θα περιέχει την κοινωνική συμφωνία στην οποία καταλήξαμε από κοινού -θα σας σταλεί για σχόλια- και εν συνεχεία έχουμε ήδη ξεκινήσει να διαμορφώνουμε τις διατάξεις που θα πάνε προς τη Βουλή, προς νομοθέτηση, και οι οποίες διατάξεις θα ενσωματώνουν ακριβώς την κοινωνική συμφωνία στην οποία καταλήξαμε όλοι μαζί.
Άρα, δύο τα βήματα: οδικός χάρτης πρώτα, διατάξεις προς διαβούλευση και εν συνεχεία προς νομοθέτηση στις αρχές του 2026. Ευχαριστώ πολύ, κ. Πρόεδρε.
Γιάννης Παναγόπουλος (Πρόεδρος ΓΣΕΕ): Κύριε Πρόεδρε, σας ευχαριστώ καταρχήν για την πρόσκληση. Αυτό που πετύχαμε καταρχήν αναδεικνύει την ανάγκη του κοινωνικού διαλόγου που είχε διαρραγεί ιδίως στα μνημονιακά χρόνια και με δυσκολία περπατούσε όλα τα τελευταία χρόνια που είμαστε σε μια κανονικότητα. Αποδείξαμε ότι μπορούμε να συζητούμε δημοκρατικά και υπεύθυνα, να φέρνουμε αποτελέσματα και νομίζω πετύχαμε μια εξαιρετική συμφωνία.
Σας ευχαριστώ, επίσης, γιατί ξέρω ότι συμβάλατε στο τέλος και από την κυβέρνηση να επικυρωθεί αυτή η συμφωνία. Άλλωστε, έχουμε συζητήσει επανειλημμένα τόσα χρόνια γι’ αυτά τα ζητήματα.
Για εμένα τα επόμενα βήματα, προφανώς, είναι να παρακολουθήσουμε τη νομοθέτηση, αλλά κυρίως να σταθούμε στο ύψος των απαιτήσεων οι κοινωνικοί εταίροι και να συμβάλλουμε ώστε να υπογραφούν συλλογικές συμβάσεις εργασίας.
Ώστε με το κύρος που πλέον μας δίνει και η ίδια η συμφωνία στους εθνικούς κοινωνικούς εταίρους, να επεκτείνουμε τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας, να μειώσουμε αυτούς που καλύπτονται από τον κατώτερο μισθό, δηλαδή από τον εθνικό μισθό, τον κατώτατο νομοθετημένο, και να φτιάξουμε κλαδικούς μισθούς που θα σπρώξουν και τον μέσο μισθό προς τα πάνω.
Θα κριθούμε, δηλαδή, όλοι από την υπευθυνότητά μας, και η κυβέρνηση να διευκολύνει με τις τεχνικές παρεμβάσεις της ώστε να έχουμε ευρύτερες συμφωνίες στους κλάδους που θα είναι καλό και για την οικονομία και για τη δημοκρατία.
Για το ζήτημα που αναδεικνύεται την εποχή του λαϊκισμού, της τοξικότητας, όλων αυτών των καταστάσεων που επικρατούν, και οι συμβάσεις και οι συμφωνίες και οι συναινέσεις αναδεικνύουν την ποιότητα της δημοκρατίας μας. Εγώ σας ευχαριστώ.
Σπύρος Θεοδωρόπουλος (Πρόεδρος ΣΕΒ): Ευχαριστούμε πολύ, κ. Πρόεδρε, και για την πρόσκληση σήμερα και για το γεγονός, όμως, ότι όταν ξεκίνησε αυτός ο κοινωνικός διάλογος, και εσείς και η κα Υπουργός μάς είπατε ότι είστε έτοιμοι να νομοθετήσετε οτιδήποτε οι κοινωνικοί εταίροι θα συμφωνούσαμε, πράγμα το οποίο μας έδωσε και μία επιπλέον ώθηση.
Επίσης, είναι βαθύ πιστεύω και των υπολοίπων εργοδοτικών φορέων, αλλά και του ΣΕΒ, ότι πρόοδο στην οικονομία χωρίς και ευχαριστημένες επιχειρήσεις αλλά και ευχαριστημένους εργαζόμενους, πραγματική πρόοδο, δεν μπορούμε να πετύχουμε. Έτσι, λοιπόν, αυτά ήταν τα κίνητρα τα οποία μας ώθησαν να το κάνουμε αυτό.
Επίσης, θα ήθελα, όμως, να συμπληρώσω ότι σαν κοινωνικοί εταίροι έχουμε θέσει και νέους στόχους για να πάμε παρακάτω. Ο πρώτος στόχος τον οποίον έχουμε θέσει είναι η σωστή λειτουργία του ΕΛΕΚ (Εθνικός Λογαριασμός Επαγγελματικής Κατάρτισης), η οποία θα μας επιτρέψει να βοηθήσουμε στην μετεκπαίδευση ανθρώπων που τόσο ανάγκη έχει αυτή τη στιγμή η χώρα μας.
Πιστεύουμε ότι πολύ σύντομα θα είμαστε έτοιμοι να ξεκινήσουμε προγράμματα τα οποία και στις επιχειρήσεις θα δώσουν χρήματα αλλά και πολλούς εργαζόμενους θα μπορέσουμε να μετεκπαιδεύσουμε και να επανεντάξουμε. Ιδιαίτερα αυτούς που είναι σε μεγάλες ηλικίες, όταν χάνουν τη δουλειά τους να μπορούν να επανεντάσσονται στον χώρο της εργασίας. Λέγοντας αυτά, να ευχαριστήσω και εγώ από την πλευρά μου.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Μια σύντομη παρατήρηση. Καταρχάς, να πω ότι έχω μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στους κοινωνικούς εταίρους και στις επιχειρήσεις να μπορούν να συνδιαμορφώνουν τις ανάγκες της αγοράς εργασίας και να μπορούν να επανεκπαιδεύουν ή να μετεκπαιδεύουν εργαζόμενους, ανάλογα με τις πραγματικές τους απαιτήσεις, σε μια αγορά εργασίας η οποία αλλάζει.
Γιώργος Καββαθάς (Πρόεδρος ΓΣΕΒΕΕ): Ευχαριστώ, κ. Πρόεδρε. Καταρχάς, να σας ευχαριστήσουμε για την πρόσκληση να είμαστε σήμερα εδώ μαζί σας. Να τονίσω ότι αυτή η συμφωνία είναι αποτέλεσμα ενός ουσιαστικού διαλόγου και να ευχαριστήσω και την κα Κεραμέως, η οποία έπαιξε καθοριστικό ρόλο σε αυτή την προσπάθεια, την επτάμηνη προσπάθεια. Το αποτέλεσμα είναι θετικό και για τις επιχειρήσεις αλλά και για τους εργαζόμενους.
Θα συμφωνήσω και με τον Πρόεδρο του ΣΕΒ, ότι φτωχός εργαζόμενος για μας στη ΓΣΕΒΕΕ σημαίνει φτωχή οικονομία. Άρα, η βελτίωση του μισθολογικού είναι καθοριστική για τη διανομή της ανάπτυξης της οικονομίας της χώρας και το μέρισμα που αναλογεί και στους εργαζόμενους.
Από την άλλη πλευρά, περιμένουμε την αποτύπωση αυτής της συμφωνίας, κα Υπουργέ, σε νομοθετικά κείμενα και πιστεύω ότι μπορούμε να βελτιώσουμε ακόμα περισσότερο τις σχέσεις μεταξύ εργοδοτών και εργαζομένων, με κοινό στόχο πρώτα η Ελλάδα, πρώτα η ελληνική οικονομία και μετά οι επιχειρήσεις που εκπροσωπούμε τουλάχιστον εμείς οι εργοδότες.
Από την άλλη πλευρά, κ. Πρόεδρε, για εμάς παραμένει ανοιχτό το ζήτημα της επαναφοράς της εθνικής συλλογικής σύμβασης εργασίας και του καθορισμού του κατώτατου μισθού στους εθνικούς κοινωνικούς εταίρους. Είναι ένα κενό που υπάρχει και δεν συζητείται, αντικείμενο, βέβαια, συζήτησης αυτή τη στιγμή.
Και βέβαια, μια και ο κ. Θεοδωρόπουλος άνοιξε το θέμα της κατάρτισης μέσω του ΕΛΕΚ και των αναγκών που έχουμε για κατάρτιση και δεξιότητες, να τονίσω ότι αυτό που πρέπει να δείτε ως κυβέρνηση είναι ότι εδώ και δέκα χρόνια, παρά τις τεχνολογικές εξελίξεις που έχουμε, η κατάρτιση για τους αυτοαπασχολούμενους και τους μικρούς εργοδότες δεν είναι επιλέξιμη από τα προγράμματα τόσο της ΔΥΠΑ, ούτε από τα προγράμματα του ΕΣΠΑ.
Και αυτό είναι ένα κενό, γιατί αν θέλουμε πραγματικά να πάμε όλοι μαζί την επόμενη μέρα, πρέπει να αποκτήσουμε όλοι τις αντίστοιχες δεξιότητες. Με αυτές τις σκέψεις, σας ευχαριστώ πάρα πολύ, κ. Πρόεδρε.
Σταύρος Καφούνης (Πρόεδρος ΕΣΕΕ): Ευχαριστώ κι εγώ με τη σειρά μου, κ. Πρόεδρε, για την πρόσκλησή σας, όπως και την Υπουργό για την εξαιρετική συνεργασία που είχαμε όλο αυτό το διάστημα.
Προφανώς, προσυπογράφω ό,τι είπαν οι συνάδελφοι που προηγήθηκαν. Θα ήθελα να σημειώσω ότι η συμφωνία αυτή ευθύνης που επετεύχθη μεταξύ των κοινωνικών εταίρων, για την ΕΣΕΕ, που εκπροσωπεί εκατοντάδες χιλιάδες μικρομεσαίες επιχειρήσεις, αποτελεί τη βάση πάνω στην οποία ελπίζουμε ότι θα στηρίξουμε ένα new deal μεταξύ εργαζομένων, επιχειρήσεων και πολιτείας, το οποίο θα βελτιώσει την παραγωγικότητα και την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας, θα δημιουργήσει νέες καλοπληρωμένες θέσεις εργασίας και τελικά υψηλότερους μισθούς για όλους τους Έλληνες, γιατί για το εμπόριο αυτό είναι η κινητήριος δύναμη.
Με αυτά θέλω να σας ευχαριστήσω και να πω ότι προσβλέπουμε σε ακόμα καλύτερη συνεργασία για το μέλλον. Ευχαριστώ πάρα πολύ.
Γιάννης Παράσχης (Πρόεδρος ΣΕΤΕ): Κύριε Πρόεδρε, κα Υπουργέ, σας ευχαριστούμε πολύ. Πολύ σύντομα να προσθέσω ότι για τον τομέα του τουρισμού η ρύθμιση των εργασιακών σχέσεων είναι ένα πολύ σοβαρό ζήτημα, το οποίο οι κλαδικές ενώσεις το χειρίστηκαν με εξαιρετική ωριμότητα, ακόμα και στα δύσκολα χρόνια των μνημονίων. Να θυμίσω ότι και η ΠΟΞ με την ΠΟΕΤ υπέγραφαν όλα αυτά τα χρόνια κλαδικές συμβάσεις, οι οποίες τα τελευταία χρόνια, μάλιστα, επεκτείνονται.
Προφανώς, η συμφωνία αυτή η οποία είναι προϊόν ώριμου κοινωνικού διαλόγου θα εμβαθύνει και θα διευρύνει τις δυνατότητες και τις καλές πρακτικές που έχουν αναπτυχθεί στον κλάδο, διότι ένας κλάδος όπως ο τουρισμός που είναι ιδιαίτερης έντασης εργασίας, ζει από τις καλές εργασιακές σχέσεις. Σας ευχαριστούμε πολύ και πάλι.
Λουκία Σαράντη (Πρόεδρος ΣΒΕ): Και από εμένα, ευχαριστούμε πολύ για την πρόσκληση. Είναι πάρα πολύ σημαντική η συμφωνία που υπογράψαμε. Ήταν προϊόν πολύ συστηματικής προσπάθειας από την πλευρά της Υπουργού αλλά και όλων των κοινωνικών εταίρων. Έτσι έχουμε σκοπό να συνεχίσουμε. Είμαστε στη διάθεσή σας για οτιδήποτε άλλο από εδώ και πέρα.
Το ΕΛΕΚ είναι πάρα πολύ σημαντικό, η εκπαίδευση, όπως το είπατε, απασχολεί πάρα πολύ τη βιομηχανία και είμαστε έτοιμοι σε αυτό να συνεργαστούμε.
Από την πλευρά του Συνδέσμου Βιομηχανιών Ελλάδος, αυτό που ήθελα να σας πω, ότι είναι πεποίθησή μας ότι ανάμεσα σε εργοδότες και εργαζόμενους πρέπει να υπάρχει μια συστηματική αλληλεπίδραση και η καλή συνεργασία είναι η βάση μιας πραγματικής ευημερίας.
Η αύξηση της παραγωγικότητας είναι προς όφελος όλων και βεβαίως οδηγεί σε καλύτερους μισθούς, σε καλύτερο βιοτικό επίπεδο. Βεβαίως αυτό που θέλουμε όλοι είναι να έχουμε μια Ελλάδα πιο παραγωγική, και πιο ανταγωνιστική θα μου επιτρέψετε.
Σε αυτή την προσπάθεια η ελληνική βιομηχανία θα σταθεί πάλι στο ύψος της. Έχει αποδείξει ότι μπορεί να παίζει αποφασιστικό ρόλο βοηθώντας και την οικονομία αλλά και την κοινωνία μας. Σας ευχαριστούμε πολύ.
