Η αποχώρηση του πρώην πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα από την Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία έχει προκαλέσει, όπως ήταν λογικό, αναταράξεις στον χώρο της Κεντροαριστεράς, όσο κι αν μια τέτοια κίνηση αναμενόταν. Ο 51χρονος πολιτικός, με την κίνησή του αυτή, δεν έβαλε απλώς τέλος σε μια μακρά πορεία στη διαδρομή του κόμματος που το οδήγησε έως την ανάληψη της εξουσίας το 2015, αλλά χαράσσει τώρα και έναν νέο δρόμο που κανείς δεν γνωρίζει ακόμη πού θα οδηγήσει. Για τον ΣΥΡΙΖΑ, όμως, η αποχώρησή του δεν είναι απλώς μια εσωτερική υπόθεση· είναι ένα γεγονός που αγγίζει την ίδια την ύπαρξη και τη φυσιογνωμία του κόμματος, αφού ο τρόπος και ο χρόνος της επιστροφής του Τσίπρα στην ενεργό πολιτική θα κρίνουν πολλά για το μέλλον.
Το ερώτημα που απασχολεί πλέον όλους είναι αν ο κ. Τσίπρας σκοπεύει να κινηθεί δημιουργώντας έναν νέο, αυτόνομο φορέα, με καθαρό πολιτικό στίγμα και νέα πρόσωπα, ή αν θα επιχειρήσει να λειτουργήσει ως ένας ενωτικός πόλος που θα συνδέει διαφορετικά προοδευτικά σχήματα. Στην πρώτη περίπτωση, μιλάμε για μια κίνηση που μπορεί να αλλάξει εντελώς το τοπίο στην Αριστερά. Στη δεύτερη, για μια προσπάθεια ανασύνθεσης του χώρου μέσα από συνεργασίες και κοινές πρωτοβουλίες. Όποια κι αν είναι η τελική επιλογή του, ο αντίκτυπος θα είναι μεγάλος – και ήδη είναι φανερό ότι πολλοί σκέφτονται αν θα τον ακολουθήσουν.
Το σαφές πολιτικό σχέδιο και οι προτεραιότητες του Αλέξη Τσίπρα
Ο ίδιος ο πρώην πρωθυπουργός δείχνει αποφασισμένος να κάνει ένα νέο ξεκίνημα, με ανθρώπους που δεν έχουν φθαρεί στην κομματική κονίστρα και που θα μπορούν να πείσουν ευρύτερα στρώματα της κοινωνίας. Θέλει, όπως λένε οι συνεργάτες του, να χτίσει κάτι πιο ανοιχτό, πιο σύγχρονο και πιο καθαρό πολιτικά. Γι’ αυτό και όσοι από τα σημερινά στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ ή της Νέας Αριστεράς θελήσουν να σταθούν στο πλευρό του, θα πρέπει να ακολουθήσουν το παράδειγμά του: να παραιτηθούν από τη Βουλή, να παραδώσουν τις έδρες τους και να ξεκινήσουν από την αρχή. Αν μη τι άλλο, πρόκειται για μια δύσκολη απόφαση, που πολλοί δεν είναι έτοιμοι να πάρουν – τουλάχιστον όχι ακόμη.
Αυτό που φαίνεται να επιδιώκει ο κ. Τσίπρας είναι πρώτα να καταθέσει ένα σαφές πολιτικό σχέδιο, να παρουσιάσει τις βασικές του προτεραιότητες και ύστερα να απευθυνθεί σε όσους επιθυμούν να συνταχθούν μαζί του. Θέλει πρώτα να μιλήσει για πολιτική και μετά για πρόσωπα. Ήδη, πάντως, αρκετοί έχουν διαμηνύσει ότι δεν πρόκειται να μπουν σε αυτή τη συζήτηση. Πρόκειται κυρίως για τα στελέχη που προέρχονται από τη λεγόμενη «Ομπρέλα», την πιο αριστερή και παραδοσιακή τάση του ΣΥΡΙΖΑ, όπως ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, ο Νίκος Φίλης και ο Πάνος Σκουρλέτης. Οι τρεις τους θεωρούν ότι το σχέδιο του Τσίπρα δεν έχει σαφή ιδεολογικό προσανατολισμό και δεν επιθυμούν να συμμετάσχουν. Παρόμοια στάση κρατά και ο γραμματέας της Νέας Αριστεράς, Γαβριήλ Σακελλαρίδης, ο οποίος, αν και αναγνώρισε ότι η παραίτηση Τσίπρα ήταν μια πράξη πολιτικού ρεαλισμού, ξεκαθάρισε πως ο ίδιος δεν πρόκειται να τον ακολουθήσει.
Από την άλλη πλευρά, υπάρχουν στελέχη που παρακολουθούν πιο προσεκτικά τις εξελίξεις, χωρίς να αποκλείουν κανένα ενδεχόμενο. Ανάμεσά τους βρίσκονται πρόσωπα που έχουν ταχθεί υπέρ της συνεργασίας των προοδευτικών δυνάμεων, όπως η Έφη Αχτσιόγλου, ο Δημήτρης Τζανακόπουλος και η Σία Αναγνωστοπούλου. Οι ίδιοι δεν φαίνεται να βιάζονται να τοποθετηθούν, περιμένοντας να δουν πώς θα κινηθεί ο Τσίπρας και τι θα αποκαλύψει στο βιβλίο που ετοιμάζει, το οποίο αναμένεται να περιλαμβάνει όχι μόνο γεγονότα από τότε που ήταν ένοικος του Μεγάρου Μαξίμου, αλλά και κρίσιμες στιγμές από την περίοδο μετά τις εθνικές κάλπες του 2023 και μέχρι την εκλογή του Στέφανου Κασσελάκη.
Την ίδια ώρα, στο εσωτερικό της Κουμουνδούρου οι γραμμές έχουν θολώσει. Κανείς δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα ποιος βρίσκεται κοντά και ποιος μακριά από τον πρώην πρωθυπουργό. Υπάρχουν στελέχη που γνωρίζουν πως δεν θα είναι ευπρόσδεκτα σε ένα νέο πολιτικό εγχείρημα – όπως ο Παύλος Πολάκης και ο Νίκος Παππάς – αλλά και άλλοι που δείχνουν ήδη διάθεση μετακίνησης. Μεταξύ αυτών, η Αντιπρόεδρος της Βουλής Όλγα Γεροβασίλη, η Πόπη Τσαπανίδου και η Κατερίνα Νοτοπούλου, που φέρονται να διατηρούν στενή επικοινωνία με τον Τσίπρα και να εξετάζουν σοβαρά την προοπτική συμμετοχής σε μια νέα προσπάθεια.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον προκάλεσε η δημόσια δήλωση του Συμεών Κεδίκογλου, ο οποίος άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο να ανταποκριθεί θετικά σε ένα κάλεσμα του πρώην πρωθυπουργού, λέγοντας χαρακτηριστικά πως «δεν θα του πέσει το προσκλητήριο από τα χέρια», προσθέτοντας ότι η δική του στάση αποτελεί «εύκολο γρίφο». Στο ίδιο κλίμα κινείται και ο Γιώργος Καραμέρος, ενώ δεν λείπουν και άλλοι βουλευτές – όπως ο Κώστας Μπάρκας, ο Μίλτος Ζαμπάρας, ο Χάρης Μαμουλάκης και ο Αλέξανδρος Μεϊκόπουλος – που φέρονται να παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις, χωρίς ωστόσο να έχουν ενημερωθεί για τα επόμενα βήματα.
Ενδεικτικό της μυστικότητας με την οποία κινείται ο Τσίπρας είναι ότι κανείς, ακόμη και από το στενό του περιβάλλον, δεν γνώριζε την ακριβή στιγμή που θα ανακοίνωνε την παραίτησή του. Το γεγονός αυτό δείχνει πως η νέα του πρωτοβουλία σχεδιάζεται με απόλυτο έλεγχο και μεθοδικότητα, μακριά από διαρροές και κομματικούς μηχανισμούς. Αν τελικά προχωρήσει στη δημιουργία ενός νέου πολιτικού φορέα, είναι σχεδόν βέβαιο ότι το πολιτικό σκηνικό θα ανατραπεί πλήρως.
Όλα δείχνουν ότι η Αριστερά μπαίνει σε μια περίοδο μεγάλων ανακατατάξεων. Η αποχώρηση του Τσίπρα έχει ανοίξει ήδη έναν κύκλο εσωτερικών αναζητήσεων, συζητήσεων και αμφιβολιών για το μέλλον του ΣΥΡΙΖΑ. Πολλοί θεωρούν ότι χωρίς τον ιδρυτή του, το κόμμα θα χρειαστεί να επαναπροσδιορίσει πλήρως την ταυτότητά του. Άλλοι, πάλι, βλέπουν στην κίνηση του πρώην πρωθυπουργού μια ευκαιρία για ανανέωση του ευρύτερου προοδευτικού χώρου. Σε κάθε περίπτωση, ο δρόμος που άνοιξε ο Αλέξης Τσίπρας φαίνεται πως θα έχει πολλούς σταθμούς και ακόμη περισσότερους επιβάτες – άλλους πρόθυμους να επιβιβαστούν και άλλους έτοιμους να μείνουν πίσω, ελπίζοντας πως η δική τους πορεία δεν θα τελειώσει εδώ.
