Σαν σήμερα 22 Οκτωβρίου: Το νεύμα που έγραψε ιστορία – Η δημοσιοποίηση της σχέσης του Ανδρέα Παπανδρέου με τη Δήμητρα Λιάνη

Ήταν μια από τις πιο εμβληματικές στιγμές της σύγχρονης ελληνικής πολιτικής ιστορίας. Ο Ανδρέας Παπανδρέου, λίγους μήνες μετά την πολύωρη και δύσκολη επέμβαση bypass στο νοσοκομείο Χέρφιλντ του Λονδίνου, επιστρέφει στην Ελλάδα. Το πλήθος τον υποδέχεται με χειροκροτήματα, συνθήματα και πανό, σε μια ατμόσφαιρα συγκίνησης αλλά και προσμονής: όλοι θέλουν να δουν αν ο πρωθυπουργός που είχε καθηλώσει τη χώρα με το προσωπικό του δράμα, θα επέστρεφε δυνατός – πολιτικά και ανθρώπινα.

Καθώς κατεβαίνει τα σκαλιά του αεροσκάφους της Ολυμπιακής, ο Ανδρέας Παπανδρέου σταματά για μια στιγμή. Γυρίζει πίσω, υψώνει το χέρι και με μια κίνηση που έμελλε να μείνει στην Ιστορία, καλεί κοντά του τη Δήμητρα Λιάνη. Η νεαρή τότε αεροσυνοδός, που μέχρι εκείνη τη στιγμή στεκόταν διακριτικά στο φόντο, πλησιάζει δίπλα του. Οι κάμερες καταγράφουν το στιγμιότυπο που θα αλλάξει τον τρόπο που η πολιτική και το προσωπικό συνυπάρχουν στη δημόσια σφαίρα.

Το «νεύμα» του Ανδρέα δεν ήταν απλώς μια ρομαντική χειρονομία αλλά δήλωση. Ένας ηγέτης που είχε μόλις βγει από τη μάχη με τον θάνατο, αποφάσιζε να παρουσιαστεί ξανά μπροστά στο λαό όχι μόνο ως πολιτικός, αλλά και ως άνθρωπος. Κι αυτό το έκανε με τρόπο θεατρικό, θαρραλέο και –για πολλούς– προκλητικό.

Η πράξη αυτή προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων. Κάποιοι τη θεώρησαν ακατάλληλη για έναν πρωθυπουργό, άλλοι τη χαρακτήρισαν αληθινή, ειλικρινή και γενναία. Η Δήμητρα Λιάνη, από τη στιγμή εκείνη, μπήκε στο επίκεντρο της δημοσιότητας, μετατρεπόμενη σε μία από τις πιο πολυσυζητημένες μορφές της δεκαετίας του ’80. Οι φωτογραφίες και τα πρωτοσέλιδα της εποχής αποτύπωσαν τη νέα εικόνα του Ανδρέα: όχι μόνο του πολιτικού ηγέτη, αλλά και του άνδρα που δεν δίσταζε να δείξει δημόσια τα συναισθήματά του.

Χρόνια αργότερα, η ίδια η Δήμητρα Λιάνη Παπανδρέου θα μιλήσει για εκείνη τη στιγμή, αποκαλύπτοντας ότι ο Ανδρέας είχε σχεδιάσει το νεύμα:

«Μου είχε πει ότι θα βγει να χαιρετήσει και να περιμένω το σήμα του. Φαντάστηκα ότι θα ήταν κάτι διακριτικό. Δεν φοβήθηκε ποτέ. Ο άνθρωπος που φτάνει κοντά στο θάνατο βλέπει τα πράγματα αλλιώς. Ήταν μια μεγαλειώδης κίνηση, που άλλαξε το ρου της ιστορίας στη σχέση μας».

Η εικόνα του Ανδρέα και της Δήμητρας, πλάι-πλάι στην πίστα του Ελληνικού, δεν ήταν απλώς μια σκηνή από την προσωπική τους ζωή. Ήταν ένα πολιτικό και κοινωνικό γεγονός που σημάδεψε μια ολόκληρη εποχή. Μια στιγμή που αποκάλυψε τη θεατρικότητα, το πάθος και την ανθρώπινη διάσταση ενός ηγέτη που ήξερε πάντα να «σκηνοθετεί» τον μύθο του.

Για πολλούς, το νεύμα εκείνο υπήρξε το συμβολικό σημείο μετάβασης από τον Ανδρέα του ’81 –τον ηγέτη της μεγάλης πολιτικής ανατροπής– στον Ανδρέα του ’90, τον άνθρωπο που έζησε μια δημόσια ιστορία αγάπης, με φόντο την πολιτική και τη θύελλα της δημοσιότητας.

Τα σημαντικότερα γεγονότα της ημέρας στην Ελλάδα και τον κόσμο

1797: Την πρώτη πτώση με αλεξίπτωτο από αερόστατο και από ύψος 3.200 ποδών πραγματοποιεί ο Γάλλος, Αντρέ-Ζακ Γκαρνερέν, επιδεικνύοντας ένα από τα μεγαλύτερα τεχνολογικά κατορθώματα της εποχής του.

1918: Αναφέρεται το πρώτο κρούσμα της ισπανικής γρίπης, με το οποίο ξεκίνησε μια επιδημία, που κόστισε τη ζωή σε 20 εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο.

1923: Φιλομοναρχικό στρατιωτικό κίνημα, υπό τους στρατηγούς Λεοναρδόπουλο και Γαργαλίδη, καταστέλλεται από τις δυνάμεις των Νικόλαου Πλαστήρα και Θεόδωρου Πάγκαλου. Το κίνημα αυτό επιδίωκε την επαναφορά της βασιλείας και εντάσσεται στο γενικότερο πλαίσιο πολιτικής αστάθειας που επικρατούσε στην Ελλάδα μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή.

1940: Ο γιος του Τζάκομο Πουτσίνι, Αντόνιο, εγκαινιάζει τη νέα όπερα της Αθήνας στο Θέατρο Ολύμπια της οδού Ακαδημίας. Το εναρκτήριο έργο ήταν η όπερα του πατέρα του, «Μαντάμ Μπάτερφλαϊ», σηματοδοτώντας ένα νέο κεφάλαιο στην πολιτιστική ζωή της πόλης.

1944: Οι Γερμανοί εκκενώνουν τα Φάρσαλα και τον Πλαταμώνα, ένα ακόμη βήμα προς την απελευθέρωση της Ελλάδας από τη ναζιστική κατοχή, λίγες ημέρες μετά την αποχώρηση των στρατευμάτων από την Αθήνα.

1950: Αρχίζει το πρώτο Μουντομπάσκετ στο Μπουένος Άιρες. Η διοργάνωση θα ολοκληρωθεί στις 3 Νοεμβρίου με νικήτρια την ομάδα της Αργεντινής, γράφοντας το πρώτο κεφάλαιο στην ιστορία του παγκόσμιου πρωταθλήματος καλαθοσφαίρισης.

1960: Παραιτούνται από το Εθνικό Θέατρο ο Αλέξης Μινωτής και η Κατίνα Παξινού, δύο από τις μεγαλύτερες μορφές του ελληνικού θεάτρου. Η απόφαση αυτή προκάλεσε αναταραχή στον καλλιτεχνικό χώρο, καθώς οι δύο ηθοποιοί είχαν αφήσει ανεξίτηλο το στίγμα τους στην ελληνική σκηνή.

1962: Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζον Φ. Κένεντι, καταγγέλλει σε τηλεοπτικό μήνυμα ότι υπάρχουν βάσεις ρωσικών πυραύλων στην Κούβα και επιβάλλει ναυτικό αποκλεισμό στο νησί. Το γεγονός αυτό σηματοδοτεί την κορύφωση της Κρίσης των Πυραύλων, φέρνοντας τον κόσμο στα πρόθυρα πυρηνικού πολέμου.

1964: Η Σουηδική Ακαδημία απονέμει το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας στον Γάλλο φιλόσοφο, Ζαν Πολ Σαρτρ. Παρά την τιμή, ο Σαρτρ αρνείται να αποδεχθεί το βραβείο, καθώς θεωρεί ότι η προσωπικότητα του συγγραφέα δεν πρέπει να γίνει «θεσμός».

1988: Ο Ανδρέας Παπανδρέου επιστρέφει από το Λονδίνο, μετά την επιτυχημένη επέμβαση bypass στο νοσοκομείο Χέρφιλντ. Καθώς κατεβαίνει από τη σκάλα του αεροπλάνου, με μια κίνηση καλεί κοντά του τη Δήμητρα Λιάνη, επισημοποιώντας δημοσίως τη σχέση τους, γεγονός που προκάλεσε έντονες πολιτικές αντιδράσεις και συζητήσεις.

1988: Ενώ το «σκάνδαλο Κοσκωτά» βρίσκεται σε έξαρση, 3.000 οπαδοί του Ολυμπιακού συγκεντρώνονται στου Ρέντη και αποθεώνουν τον πρόεδρο Γιώργο Κοσκωτά με τα συνθήματα «Κάτω τα χέρια από τον Κοσκωτά» και «Προεδράρα, είμαστε μαζί σου», σηκώνοντάς τον στα χέρια.

2008: Η Ινδία εκτοξεύει το πρώτο της διαστημόπλοιο προς τη Σελήνη, το Chandrayaan-1, σηματοδοτώντας την είσοδό της στην εποχή της διαστημικής εξερεύνησης και ενισχύοντας τον ρόλο της στον διεθνή τεχνολογικό ανταγωνισμό.

2009: Κυκλοφορούν από την Microsoft τα Windows 7.

2020: Ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ και ο πρώην αντιπρόεδρος Τζο Μπάιντεν συναντώνται για το τελευταίο ντιμπέιτ πριν από τις εκλογές του επόμενου μήνα.

Γεννήσεις

Θάνατοι

Εορτολόγιο

Αβέρκιος, Αβερκία

Εθνικές Γιορτές – Επέτειοι

Παγκόσμια Ημέρα για τον Τραυλισμό