Η κυβέρνηση των ΗΠΑ ζήτησε χθες, Τετάρτη, από έναν ομοσπονδιακό δικαστή στο Μανχάταν να απορρίψει για λόγους εθνικής ασφαλείας μια ιδιωτική αγωγή εναντίον οργάνωσης που τάσσεται υπέρ των κυρώσεων στο Ιράν, χωρίς να δώσει δημοσίως καμιά εξήγηση για την αιτία.

Αν συμφωνήσει ο δικαστής, θα είναι η πρώτη φορά που η κυβέρνηση θα έχει επικαλεσθεί και ασκήσει την προνομία του κρατικού απορρήτου χωρίς να δώσει δημόσια εξήγηση για τον λόγο που το κάνει.

Το υπουργείο Δικαιοσύνης θέλει να χρησιμοποιήσει την προνομία, την οποία μπορεί να εφαρμόζει σε περιπτώσεις που απειλείται η εθνική ασφάλεια, για να απορρίψει μια αγωγή για δυσφήμηση που έχει υποβάλει ο Έλληνας επιχειρηματίας Βίκτωρ Ρέστης, εναντίον μιας μη κερδοσκοπικής οργάνωσης. Η οργάνωση Ενωμένοι Εναντίον του Πυρηνικού Ιράν (UANI) τον κατηγόρησε ότι εξήγε παρανόμως πετρέλαιο από το Ιράν.

Μια απόφαση του Αμερικανού Περιφερειακού Δικαστή Εντγκάρντο Ράμος που θα επέτρεπε τη χρήση της προνομίας –η οποία συνδέεται πιο στενά με υποθέσεις που περιλαμβάνουν παρακολουθήσεις από την κυβέρνηση, έκτακτες μεταγωγές υπόπτων στο εξωτερικό και κατασκοπεία– χωρίς δημόσια εξήγηση, μπορεί να δημιουργήσει προηγούμενο με αποτέλεσμα να αποκαλύπτονται ελάχιστα στοιχεία είτε στο κοινό είτε στους αντιδίκους σε αγωγές.

Συνήγοροι της κυβέρνησης υποστήριξαν πως η εθνική ασφάλεια μπορεί να κινδυνεύσει αν η UANI υποχρεωθεί να εμφανίσει ορισμένα ντοκουμέντα στο πλαίσιο της δικαστικής διαδικασίας για την υπόθεση. Δεν έδωσαν λεπτομέρειες.
Ο βοηθός ομοσπονδιακός εισαγγελέας Μάικλ Μπάιαρς φάνηκε να διστάζει στη διάρκεια της χθεσινής ακροαματικής διαδικασίας όταν ο δικαστής Ράμος τον ερώτησε αν μπόρεσε να βρει οποιεσδήποτε υποθέσεις στις οποίες να είχε επιτραπεί στην κυβέρνηση να κάνει χρήση της προνομίας των κρατικών απορρήτων χωρίς να παράσχει δημόσια εξήγηση.

Τελικά, ο εισαγγελέας δεν αμφισβήτησε τον ισχυρισμό του συνηγόρου του κ. Ρέστη, του Αμπ Λόουελ, ότι η υπόθεση Ρέστη θα είναι η πρώτη που θα απορριφθεί βάσει της προνομίας χωρίς η κυβέρνηση να υποβάλει μια δημόσια ένορκη βεβαίωση στην οποία να περιγράφει τη φύση της πληροφορίας που είναι ανάγκη να κρατηθεί απόρρητη.

«Η δημόσια αποκάλυψη δεν πρέπει να θέσει σε κίνδυνο τα απόρρητα”, δήλωσε ο Μάικλ Μπάιαρς προσθέτοντας πως η απόρρητη πληροφορία δεν μπορεί να γνωστοποιηθεί ούτε καν στους συνηγόρους του κ. Ρέστη επειδή η υπόθεση είναι αστική, όχι ποινική, και «δεν έχει τελειώσει».

Το πρακτορείο Ρόιτερς σημειώνει πως δεν υπάρχει καμιά ένδειξη για το ποια μπορεί να είναι η εν λόγω πληροφορία. Η UANI, η οποία χρηματοδοτείται εν μέρει από τον αμερικανό μεγιστάνα των ορυχείων Τόμας Κάπλαν, η οικογένεια του οποίου έχει δεσμούς με το Ισραήλ, περιλαμβάνει στο συμβούλιό της αρκετούς πρώην επικεφαλής υπηρεσιών πληροφοριών, ανάμεσα στους οποίους ο πρώην αρχηγός της ισραηλινής Μοσάντ Μέιρ Νταγκάν. Ο πρόεδρος της UANI Γκάρι Σέιμορ παραιτήθηκε τον Ιανουάριο του 2013 από τη θέση του Συντονιστή του Λευκού Οίκου για τον Έλεγχο των Εξοπλισμών και τα Όπλα Μαζικής Καταστροφής.

Αποστολή της UANI είναι να κατονομάζει και να εκθέτει πρόσωπα και εταιρείες που κάνουν δουλειές με το Ιράν ενώ η εν λόγω χώρα συνεχίζει να εφαρμόζει, όπως εκτιμά η UANI, ένα παράνομο πρόγραμμα πυρηνικών όπλων.

Ο συνήγορος της UANI Λι Ουολόσκι δήλωσε κατά τη χθεσινή ακροαματική διαδικασία πως πρέπει να επιτραπεί στην οργάνωση να συνεχίσει ανεμπόδιστη τις δραστηριότητές της και πως δεν θα δεχόταν να σταματήσει να κάνει δημόσιες δηλώσεις για τις συναλλαγές του κ. Ρέστη στο Ιράν. Ο δικαστής Ράμος είχε προτείνει τον τερματισμό τέτοιων δηλώσεων ως ένα είδος συμβιβασμού στον οποίο θα μπορούσαν να καταλήξουν η UANI και ο κ. Ρέστης, αν τελικά γίνει δεκτό το αίτημα της κυβέρνησης να απορριφθεί η αγωγή.

Ο δικαστής Ράμος ζήτησε από την κυβέρνηση και τα δύο μέρη να υποβάλουν γραπτώς τα επιχειρήματά τους που εξηγούν γιατί η κυβέρνηση θα πρέπει ή όχι να εξηγήσει δημοσίως τους λόγους για τους οποίος επικαλείται την προνομία του κρατικού απορρήτου.

Ο Αμπ Λόουελ ερώτησε τον Ράμος: «Έπειτα απ’ όλα αυτά –τα βασανιστήρια, τις εξωδικαστικές παραδόσεις υπόπτων σε ξένες χώρες, τις υποκλοπές… άραγε αυτή είναι η υπόθεση για την οποία ισχύει η άποψη πως η προνομία μπορεί να εφαρμόζεται στο σκοτάδι;”»