Είναι ο πλουσιότερος ελληνικής καταγωγής επιχειρηματίας σε όλο τον πλανήτη. Ένας μετανάστης δεύτερης γενιάς, γεννημένος στη Βοστώνη, που ξεκίνησε (ως είθισται σε αυτές τις περιπτώσεις) από το τίποτα και με σκληρή δουλειά και εξυπνάδα έφτασε σήμερα να κατέχει την 373η θέση της λίστας με τους 400 πιο εύπορους ανθρώπους της Αμερικής, με την ατομική του περιουσία να υπολογίζεται στα 6,9 δισ. δολ.
Ο Τζιμ Ντέιβις, ο ιδιοκτήτης της εταιρίας υποδημάτων New Balance και δισεκατομμυριούχος, αποτελεί ένα πραγματικό οικονομικό case study για το πώς ένας φτωχός Έλληνας ίδρυσε μια «αυτοκρατορία» αθλητικών παπουτσιών, φτάνοντας μέχρι τα αποδυτήρια της Λίβερπουλ και άλλων σπουδαίων ποδοσφαιρικών ομάδων.
Άφησε την χημεία και τη βιολογία για τις επιχειρήσεις
Ο Ντέιβις γεννήθηκε το 1943 στη Μασαχουσέτη από Έλληνες μετανάστες γονείς. Ο πατέρας του λεγόταν Σπύρος Παπαγελάς [Spiros Papegelas] και η μητέρα του, Αναστασία ή Tessie, αμερικανιστί. Το όνομα του είναι κανονικά James (δηλαδή Ιάκωβος) Παπαγελάς, αλλά στα 20 του χρόνια επέλεξε το όνομα Ντέιβις [Davis] για επαγγελματικούς και κοινωνικούς λόγους.
Στις αρχές της δεκαετίας του ’60 πήρε το πτυχίο του στη βιολογία και τη χημεία από το Middlebury College, όμως, βλέποντας ότι δεν «το είχε» και πολύ με την επιστήμη του και ταυτόχρονα παρατηρώντας την κλίση του στα μαθηματικά, την λογιστική και τις επιχειρήσεις, αποφάσισε, λίγο πριν τα 30 του χρόνια, να κάνει το μεγάλο επαγγελματικό του βήμα, το οποίο φυσικά στην πορεία τον δικαίωσε απολύτως: το 1972 εξαγόρασε έναντι μόλις 10.000 δολ. μια μικρή, άσημη εταιρεία από την Βοστώνη με μόλις έξι υπαλλήλους και παραγωγική δυναμικότητα 30 ζευγαριών ημερησίως: ήταν η εταιρεία αθλητικών παπουτσιών και ειδών New Balance και έριξε όλο του τον χρόνο, τον κόπο, τα χρήματα και το ενδιαφέρον του πάνω εκεί.
Και σύντομα, μέσα σε μόλις πέντε χρόνια, είδε τους καρπούς της προσπάθειάς του αυτής: το 1976 η εταιρεία προχώρησε στην κυκλοφορία του αθλητικού παπουτσιού «Νew Βalance 320», το οποίο αποτελούσε, όπως ευαγγελιζόταν, «την ιδανική επιλογή για τρέξιμο». Το συγκεκριμένο παπούτσι την έκανε παγκοσμίως γνωστή καθώς είχε για πρώτη φορά χαραγμένο το χαρακτηριστικό γράμμα «Ν», ενώ πούλησε… με τα κοντέινερ που λέμε.
Λίγο μετά, η New Balance, θέλοντας να δείξει ότι απευθύνεται σε όλες τις ηλικίες δημιούργησε το «Ma και Pa Balance» και για την προώθησή του, η εταιρία δεν επέλεξε κάποιον αθλητή, αλλά ένα ηλικιωμένο ζευγάρι – ήταν η πρώτη φορά που μια εταιρεία υποδημάτων απευθυνόταν αποκλειστικά σε υπερήλικες, μια ακόμη πανέξυπνη κίνηση εκ μέρους του Ντέιβις.
Μέχρι την αυγή του 1980 η ΝΒ ήταν η μόνη εταιρεία που δημιουργούσε παπούτσια εντός των ΗΠΑ και κατάφερε να συνάψει σημαντικές συνεργασίες σε αθλητικές ομοσπονδίες, όπως το αποκλειστικό λανσάρισμα αθλητικών ειδών για το άθλημα του λακρός αλλά και το (τότε ακόμη στα σπάργανα) ποδόσφαιρο.
Κάπως έτσι, οι πωλήσεις της New Balance εκτοξεύθηκαν από τα 100.000 δολάρια το 1972 στα 1,3 εκατομμύρια δολάρια το 1976, ξεπέρασαν τα 80 εκατομμύρια στη δεκαετία του 1980 και το 2002 τα 1,3 δισ.
Γουόρεν Μπάφετ και Λίβερπουλ
Φυσικά, ο Ντέιβις έχει πει και διάφορα «όχι» κατά καιρούς – και δεν το έχει μετανιώσει.
Θρυλικές έχουν μείνει οι προ ετών κόντρες του με τον Κροίσο Γουόρεν Μπάφετ, ο οποίος πριν από 14 χρόνια τον προσέγγισε δίνοντας του μάλιστα… «λευκή επιταγή» προκειμένου να αγοράσει την ΝΒ, αλλά ο Ντέιβις του έστειλε την επιταγή πίσω.
Ο Έλληνας επιχειρηματίας αρνήθηκε πεισματικά η εταιρεία του να φύγει από τον οικογενειακό έλεγχο –αδιάψευστος μάρτυρας, άλλωστε, αποτελεί και το γεγονός ότι η New Balance ανήκει σε ποσοστό 95% στην οικογένεια του και δεν έχει εισαχθεί στο χρηματιστήριο.
Η μοναδική «ήττα» που υπέστη ο Ντέιβις ήταν πριν περίπου μια εξαετία όταν ήρθε σε προστριβή με τον συμπατριώτη του, επιχειρηματία Τζον Χένρι, ιδιοκτήτη της Λίβερπουλ.
Η αγγλική ομάδα θέλησε να διακόψει πρόωρα την συνεργασία της με την New Balance για να πάνε με την Nike, από την οποία είχαν δεχθεί μια αρκετά υψηλότερη προσφορά, αλλά ο Ντέιβις αποφάσισε να πάει το θέμα στα άκρα και τελικά η υπόθεση οδηγήθηκε στο Ανώτατο Δικαστήριο του Λονδίνου.
Η New Balance υποστήριξε ότι διατηρούσε δικαιώματα για την ανανέωση της συνεργασίας της με την Λίβερπουλ, σε περίπτωση που κατέθετε ισόποση προσφορά με ανταγωνίστρια εταιρεία, όπως η Nike. Από την πλευρά του, ο Χένρι υποστήριξε ότι η ΝΒ δεν ήταν σε θέση να «ισοφαρίσει» την πρόταση της Nike, δηλαδή 75 εκατ. λίρες τον χρόνο και είχε δίκιο γιατί τελικά ο Ντέιβις ηττήθηκε σε νομικό επίπεδο, γκρεμίζοντας τις «γέφυρες» που είχε χτίσει με τόσο κόπο με την αγγλική ομάδα.
Όχι ότι ο Ντέιβις πτοήθηκε κιόλας: αφενός ένιωθε ικανοποίηση βλέποντας το σήμα της ΝΒ στις φανέλες και άλλων ποδοσφαιρικών ομάδων όπως η Πόρτο, η Σεβίλλη, η Λιλ και η Ρόμα, ενώ στη συνέχεια, αποφάσισε να επενδύσει σε άλλους τομείς, όπως σε εμπορικά ακίνητα στο Γλούσεστερ της Μασαχουσέτης, το εργοστάσιο κατεψυγμένων τροφίμων Birds Eye και ένα boutique hotel.
Επιπλέον, η οικογένεια Ντέιβις είναι γνωστή και για το φιλανθρωπικό της έργο, έχοντας δημιουργήσει το ίδρυμα Νew Balance, το οποίο στηρίζει φιλανθρωπικές οργανώσεις με έμφαση στον υγιεινό τρόπο ζωής και τη μείωση της παιδικής παχυσαρκίας.
Δώρισε μάλιστα πέντε εκατ. δολ. στο Πανεπιστήμιο του Mέιν, ενώ στο Middlebury College, από όπου αποφοίτησε, δόθηκε το όνομα του προς τιμήν του σε μια βιβλιοθήκη, έχοντας πρώτα κάνει μια γενναιόδωρη δωρεά ύψους 60 εκατ. δολ.
Και, πλέον, στα 73 του χρόνια και έχοντας παραδώσει την σκυτάλη της επιχείρησης στα παιδιά του, απολαμβάνει την συνταξιοδότηση κάνοντας βόλτες με τα αυτοκίνητα-αντίκες που συλλέγει απ’ την δεκαετία του 1980 ή ακούγοντας τους αγαπημένους του Rolling Stones.
