Η Ναυτική Βάση των ΗΠΑ στο Γκουαντάναμο, που βρίσκεται στην Κούβα, τέθηκε υπό τον έλεγχο των Ηνωμένων Πολιτειών το 1903, στο πλαίσιο της τροπολογίας Platt. Οι Ηνωμένες Πολιτείες νοικιάζουν τη γη από την κουβανική κυβέρνηση και δεν την κατέχουν στην πραγματικότητα, αναφέρει το grunge.com. Αυτό σημαίνει ότι το Γκουαντάναμο δεν υπόκειται στο αμερικανικό δίκαιο ή στα συνταγματικά δικαιώματα, γι’ αυτό και έχει γίνει γνωστό για τις ιδιαίτερα σκληρές συνθήκες ζωής των φυλακισμένων. Πώς είναι, όμως, σήμερα η ζωή των κρατουμένων στις φυλακές του Γκουαντάναμο;

Πώς είναι σήμερα η ζωή των κρατουμένων στις φυλακές του Γκουαντάναμο

Το Κέντρο Κράτησης του Γκουαντάναμο άνοιξε στις 11 Ιανουαρίου του 2002 και προοριζόταν αρχικά να στεγάσει ύποπτους τρομοκράτες. Όπως αναφέρεται στο grunge.com, περιλαμβάνει 12 γνωστές εγκαταστάσεις κράτησης ή στρατόπεδα, συμπεριλαμβανομένων των Camp 7, Camp Echo, Camp Iguana και Camp X-Ray. Κάθε στρατόπεδο έχει διαφορετικά πρωτόκολλα ασφαλείας και διαφορετικά επίπεδα διαφάνειας σχετικά με τις επιχειρήσεις και τις ταυτότητες των κρατουμένων.

Οι φυλακές του Γκουαντάναμο αποτέλεσαν σημείο έντονης διαμάχης από την ίδρυση της φυλακής. Όπως αναφέρθηκε από την Αμερικανική Ένωση Πολιτικών Ελευθεριών (ACLU), οι φήμες για παράνομη κράτηση, απάνθρωπες συνθήκες διαβίωσης και βάναυσα βασανιστήρια έχουν πυροδοτήσει εκστρατείες για τη μεταφορά κρατουμένων σε άλλες, πιο διαφανείς, εγκαταστάσεις και το οριστικό κλείσιμο του στρατοπέδου κράτησης του Γκουαντάναμο. Ο Μπαράκ Ομπάμα, μάλιστα, είχε υπογράψει εκτελεστικό διάταγμα το 2008, με το οποίο διέταξε το κλείσιμο του στρατοπέδου κράτησης. Ωστόσο, η ACLU αναφέρει ότι περίπου 41 κρατούμενοι εξακολουθούν να φιλοξενούνται στις φυλακές του Γκουαντάναμο.

Παρόλο που η πρόσβαση στο στρατόπεδο κράτησης του Γκουαντάναμο είναι αυστηρά ρυθμιζόμενη και ορισμένες από τις εγκαταστάσεις είναι αυστηρά απαγορευμένες, οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και πρώην κρατούμενοι πρόσφεραν μια «ματιά» σε μερικές από τις εγκαταστάσεις, καθώς και πληροφορίες σχετικά με την καθημερινή ζωή των κρατουμένων.

Αν και οι συγκεκριμένοι αριθμοί δεν είναι γνωστοί, η ACLU εκτιμά ότι σχεδόν 800 κρατούμενοι έχουν περάσει χρόνο στο Κέντρο κράτησης του Γκουαντάναμο τα τελευταία 19 χρόνια. Το πρώτο στρατόπεδο που άνοιξε στο κέντρο κράτησης ήταν το Camp X-Ray. Όπως αναφέρει το Human Rights Watch, τα πρώτα κελιά του καταυλισμού ήταν επαρκή, αλλά πενιχρά, με τσιμεντένιο πάτωμα, τοίχους και απλή μεταλλική στέγη. Ο Βρετανός κρατούμενος Asif Iqba, ο οποίος ήταν ένας από τους πρώτους άνδρες που κρατήθηκαν στο Camp X-Ray, είπε ότι του δόθηκε μια κουβέρτα, ένα ζευγάρι σαγιονάρες, σαμπουάν, σαπούνι, δύο πετσέτες και μια οδοντόβουρτσα. Το κελί του περιείχε ένα στρώμα ύπνου και δύο κουβάδες νερό, ένας από τους οποίους προοριζόταν να χρησιμοποιηθεί ως τουαλέτα.

Στη συνέντευξή του στο Human Rights Watch, ο Asif είπε ότι πέρασε τις δύο πρώτες εβδομάδες μέσα στο κελί του, χωρίς καμία ευκαιρία για άσκηση. Παρόλο που του επέτρεψαν να βγει έξω από το κελί μία φορά την εβδομάδα για ένα ντους, του άφησαν μόνο δύο λεπτά για να το «απολαύσει» πριν επιστρέψει στο κελί. Ο Asif είπε ότι τελικά του επιτράπηκε να μιλήσει με τους φρουρούς και του δόθηκε χρόνος έξω από το κελί του για άσκηση. Ωστόσο, δεν του επιτράπηκε να μιλήσει με κανέναν άλλο.

Ο κρατούμενος Αμπντούλ Ραζάκ, από το Πακιστάν, είπε ότι μερικοί από τους φύλακες στο Camp X-Ray ήταν σχετικά φιλικοί. Ωστόσο, άλλοι θα παρακρατούσαν τα απαραίτητα, συμπεριλαμβανομένου του χαρτιού υγείας, χωρίς κάποιον συγκεκριμένο λόγο. Σε συνεντεύξεις τους στο Human Rights Watch, μάλιστα, αρκετοί κρατούμενοι είπαν ότι τους απαγορεύτηκε ακόμη και να προσευχηθούν.

Η καθημερινή ζωή στο Camp 7

Από τον Μάρτιο του 2020, 14 από τους υπόλοιπους 41 κρατούμενους της Ναυτικής Βάσης του Γκουαντάναμο φιλοξενούνταν στο Camp 7. Όταν άνοιξε αρχικά, η ζωή στο Camp 7 ήταν παρόμοια με εκείνη στο Camp X-Ray. Ωστόσο, όπως αναφέρουν οι New York Times, το περιβάλλον της φυλακής έχει γίνει πιο χαλαρό και οι κρατούμενοι απολαμβάνουν περισσότερη ελευθερία, κάτι που συνεπάγεται και καλύτερη ποιότητα ζωής, αναφέρει το grunge.com. Οι κρατούμενοι στο Camp 7 περνούν τέσσερις ώρες κάθε μέρα στο κελί τους, ωστόσο, περνούν τον υπόλοιπο χρόνο τους σε αυτό που ο Warden Yamashita αποκαλεί «μια κοινή ρύθμιση διαβίωσης».

Οι Times αναφέρουν ότι οι κρατούμενοι εξακολουθούν να παρακολουθούνται με κάμερες παρακολούθησης κάθε φορά που φεύγουν από τα κελιά τους. Ωστόσο, έχουν πρόσβαση σε αποθήκη τροφίμων, υπαίθρια αυλή αναψυχής και κοινόχρηστο χώρο με βιβλία, βίντεο και παιχνίδια, όπου μπορούν να αλληλεπιδράσουν με τους συγκρατούμενούς τους. Όμως, αν και το περιβάλλον έχει βελτιωθεί, η εγκατάσταση εξακολουθεί να είναι φυλακή και οι συνθήκες δεν είναι καθόλου ιδανικές.