Οι αρχαιολογικές ανασκαφές στην αρχαία πόλη Σύεδρα (Syedra), που βρίσκεται στην περιοχή της Αλάνιας (αρχαίο Κορακήσιο) στην ευρύτερη τουρκική επαρχία της Αττάλειας, στα νότια παράλια της Τουρκίας στη Μεσόγειο, αποκάλυψαν εκτεταμένα στοιχεία μαζικής παραγωγής ελαιολάδου, προσφέροντας νέα δεδομένα για τον οικονομικό ρόλο της πόλης στην αρχαιότητα.
Περισσότερα από 100 ελαιοτριβεία έχουν εντοπιστεί στον σχεδόν 3.000 ετών οικισμό, γεγονός που δείχνει ότι η Σύεδρα λειτουργούσε ως σημαντικό παραγωγικό κέντρο και όχι απλώς για την κάλυψη τοπικών αναγκών. Οι ανασκαφές πραγματοποιούνται στο πλαίσιο του προγράμματος του Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού «Κληρονομιά για το Μέλλον», υπό την επιστημονική διεύθυνση του αναπληρωτή καθηγητή Ερτουγρούλ Εργκιουρέρ από το Πανεπιστήμιο Alaaddin Keykubat της Αλάνια.
Μιλώντας τη Δευτέρα στο πρακτορείο Anadolu, ο Εργκιουρέρ δήλωσε ότι τα ευρήματα καταδεικνύουν ξεκάθαρα εντατική παραγωγική δραστηριότητα. «Έχουμε αποκαλύψει μέσω ανασκαφών σχεδόν 20 ελαιοτριβεία και έχουμε ταυτοποιήσει περισσότερα από 100 σε ολόκληρη την πόλη. Αυτό αποδεικνύει ότι η παραγωγή ελαιολάδου στη Σύεδρα γινόταν σε πολύ μεγάλη κλίμακα», ανέφερε.
Η Σύεδρα, η οποία κατοικήθηκε τον 7ο αιώνα π.Χ. και εγκαταλείφθηκε τον 13ο αιώνα μ.Χ., διαθέτει ανεπτυγμένη πολεοδομική οργάνωση με στάδιο, θέατρο, λουτρά, βουλευτήριο, υδρευτικά συστήματα, δεξαμενές και κιονοστοιχίες δρόμων. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι τα ελαιοτριβεία βρίσκονται συχνά εντός της πόλης, πολλές φορές κάτω από κατοικίες.
«Αυτό είναι ασυνήθιστο, καθώς οι παραγωγικές εγκαταστάσεις συνήθως βρίσκονται εκτός των τειχών», σημείωσε ο Εργκιουρέρ. «Εδώ, σχεδόν κάθε κτίσμα διαθέτει ένα εργαστήριο από κάτω, κάτι που αναδεικνύει πόσο κεντρικό ρόλο είχε η παραγωγή ελαιολάδου στην καθημερινή ζωή της Σύεδρας».
Το 2024, οι αρχαιολόγοι αποκάλυψαν ένα εξαιρετικά διατηρημένο ελαιοτριβείο στον νοτιοδυτικό δρόμο της πόλης, με τα περισσότερα αρχιτεκτονικά στοιχεία και τα δοχεία αποθήκευσης να βρίσκονται στις αρχικές τους θέσεις. Μετά την τεκμηρίωση και τις εργασίες συντήρησης, ο χώρος αποκαταστάθηκε μερικώς ώστε να παρουσιάζει στους επισκέπτες τις αρχαίες μεθόδους παραγωγής ελαιολάδου.
Οι ειδικοί εκτιμούν ότι η παραγωγική δυναμικότητα της Σύεδρας ξεπερνούσε κατά πολύ τις τοπικές ανάγκες. Σύμφωνα με τον Εργκιουρέρ, η πόλη πιθανότατα εξήγαγε ελαιόλαδο μέσω κοντινών λιμανιών της Μεσογείου. «Ο αριθμός των ελαιοτριβείων είναι πολύ μεγαλύτερος από αυτόν που θα απαιτούσε ο πληθυσμός της πόλης, γεγονός που δείχνει ότι η παραγωγή στόχευε σε εξωτερικές αγορές», κατέληξε.
