Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε επισήμως την Τετάρτη ένα δάνειο αποζημιώσεων ύψους 165 δισεκατομμυρίων ευρώ για την Ουκρανία, αξιοποιώντας την αξία των «παγωμένων» ρωσικών κρατικών περιουσιακών στοιχείων που βρίσκονται στο Βέλγιο, σύμφωνα με έγγραφα που εξασφάλισε το Politico.
Το δάνειο αποζημιώσεων αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου χρηματοδοτικού πακέτου αξίας έως και 210 δισεκατομμυρίων ευρώ, με στόχο να διατηρηθούν τα οικονομικά της Ουκρανίας σε σταθερό επίπεδο τα επόμενα χρόνια.
Στο πλαίσιο του δανείου των 165 δισεκατομμυρίων ευρώ περιλαμβάνονται 25 δισεκατομμύρια ευρώ από ακινητοποιημένα ρωσικά κρατικά περιουσιακά στοιχεία που βρίσκονται σε ιδιωτικούς τραπεζικούς λογαριασμούς σε όλη την ΕΕ, επιπλέον 140 δισεκατομμυρίων ευρώ που διατηρούνται στην τράπεζα Euroclear στο Βέλγιο. Ο πόλεμος έχει σχεδόν εξαντλήσει τα ταμεία της Ουκρανίας, τα οποία αναμένεται να αδειάσουν πλήρως τον Απρίλιο.
Η νομική πρόταση θα χρησιμεύσει ως βάση για άμεσες τεχνικές διαπραγματεύσεις πριν από τη συνάντηση των ηγετών της ΕΕ στα μέσα Δεκεμβρίου, όπου θα αποφασιστούν τα πιο ευαίσθητα μέρη της πρωτοβουλίας. Η Ουκρανία θα χρειαστεί να αποπληρώσει το δάνειο μόνο εάν η Ρωσία τερματίσει τη σύγκρουση και καταβάλει αποζημιώσεις για τον πόλεμο, κάτι που θεωρείται απίθανο σενάριο.
Από το δάνειο αποζημιώσεων, 115 δισεκατομμύρια ευρώ έχουν προγραμματιστεί για τη χρηματοδότηση της αμυντικής βιομηχανίας της Ουκρανίας, ενώ 50 δισεκατομμύρια ευρώ θα καλύψουν τις ανάγκες του προϋπολογισμού του Κιέβου. Τα υπόλοιπα 45 δισεκατομμύρια ευρώ του πακέτου θα χρησιμοποιηθούν για την αποπληρωμή ενός δανείου προς την Ουκρανία από τις χώρες της G7, το οποίο προβλέπεται για το 2024.
Το κύριο εμπόδιο παραμένει η αντίθεση της βελγικής κυβέρνησης στο δάνειο.
«Το κείμενο που θα καταθέσει σήμερα η Επιτροπή δεν αντιμετωπίζει τις ανησυχίες μας με ικανοποιητικό τρόπο», δήλωσε ο Βέλγος υπουργός Εξωτερικών Μαξίμ Πρεβό στους δημοσιογράφους το πρωί της Τετάρτης, στα περιθώρια συνάντησης του ΝΑΤΟ. «Έχουμε την απογοητευτική αίσθηση ότι δεν έχουμε ακουστεί», συμπληρώνει.
Το Βέλγιο φοβάται πιθανά ρωσικά αντίποινα κατά του κράτους και του χρηματοπιστωτικού ιδρύματος που κρατά τα «παγωμένα» περιουσιακά στοιχεία. Η κυβέρνηση ζητά οικονομικές εγγυήσεις από τις πρωτεύουσες της ΕΕ σε περίπτωση που η Μόσχα καταφέρει να ανακτήσει τα χρήματα.
Η Επιτροπή έχει εκφράσει την ετοιμότητά της να παρέχει επείγουσα γέφυρα χρηματοδότησης στην Ουκρανία για να καλύψει τις ανάγκες της κατά τους πρώτους μήνες του έτους, πιθανότατα μέσω χρέους της ΕΕ.