Ύστερα από 360 χρόνια, ένας ιστορικός τέχνης ισχυρίζεται ότι το μυστήριο 360 ετών του πίνακα «Το κορίτσι με το μαργαριταρένιο σκουλαρίκι» λύθηκε, αποκαλύπτοντας την πραγματική ταυτότητα του κοριτσιού που κοιτάζει αινιγματικά μέσα από τον διάσημο πίνακα του Γιοχάνες Βερμέερ.

Ο Βρετανός ιστορικός τέχνης, Άντριου Γκρέιαμ-Ντίξον, αποκάλυψε τη θεωρία του σε άρθρο στους Times, με αφορμή την κυκλοφορία του νέου του βιβλίου «Βερμέερ: Μια ζωή που έχει χαθεί και έχει βρεθεί».

Σύμφωνα με τον Γκρέιαμ-Ντίξον, ο Βερμέερ, που ζωγράφισε το αριστούργημά του το 1665, εργαζόταν σχεδόν αποκλειστικά για το ολλανδικό ζευγάρι Πίτερ Κλάεζσουν φαν Ράιφεν και Μαρία ντε Κνουίτ, που ζούσαν στο Ντελφτ και ανήκαν σε μια ριζοσπαστική χριστιανική σέκτα γνωστή ως Remonstrants.

Ο ερευνητής υποστηρίζει ότι το κορίτσι με το εξωτικό τουρμπάνι και το διάσημο μαργαριταρένιο σκουλαρίκι δεν είναι άλλη από τη δεκάχρονη κόρη του ζευγαριού, τη Μαγκνταλένα. Όπως εξηγεί, το παιδί ήταν πιθανότατα ντυμένο ως η Μαρία Μαγδαληνή, πιστή ακόλουθος του Ιησού, μια μορφή που οι Remonstrants θαύμαζαν και προσπαθούσαν να μιμηθούν στη ζωή τους.

«Η Μαγκνταλένα θα ήταν περίπου 12 ετών το φθινόπωρο του 1667», σημειώνει ο Γκρέιαμ-Ντίξον. «Αν υποθέσουμε ότι, όπως και οι γονείς της, ανήκε στους Collegiants, μια ακόμα πιο ριζοσπαστική ομάδα, θα είχε εκείνη την εποχή δηλώσει επίσημα την πίστη της στον Χριστό». Ο ιστορικός προσθέτει ότι «κάθε πίνακας του Βερμέερ εμπνεόταν από τις θρησκευτικές πεποιθήσεις της Μαρία ντε Κνουίτ και των ανθρώπων γύρω της, ανάμεσά τους και του ίδιου του Βερμέερ», όπως αναφέρει το δημοσίευμα της nypost.

Αυτή η θεωρία δεν τους βρίσκει όλους σύμφωνους

Η Ρουθ Μίλινγκτον, συγγραφέας του βιβλίου «Μούσα: Αποκαλύπτοντας τις κρυφές μορφές πίσω από τα αριστουργήματα της τέχνης», θεωρεί πως το έργο δεν απεικονίζει ένα πραγματικό πρόσωπο. «Η γοητεία του πίνακα έγκειται στο μυστήριο της μούσας», δήλωσε στην Daily Mail. «Δεν πρόκειται για ένα πορτρέτο κάποιου αναγνωρίσιμου προσώπου, αλλά για μια “tronie” δηλαδή μια φανταστική φιγούρα. Πολύ συχνά οι άνθρωποι αντιμετωπίζουν την τέχνη ως καθαρά βιογραφική, ενώ στην πραγματικότητα υπάρχει πολύ μεγαλύτερη πολυπλοκότητα».

Σε αντίθεση με πολλούς σύγχρονούς του, ο Βερμέερ φημιζόταν για την ικανότητά του να προκαλεί την περιέργεια του θεατή, αφήνοντας το νόημα των έργων του ανοιχτό σε ερμηνείες.

Η συγγραφέας Τρέισι Σεβαλιέ, που έγραψε το μυθιστόρημα «Το κορίτσι με το μαργαριταρένιο σκουλαρίκι» (το οποίο ενέπνευσε και την ομώνυμη ταινία του 2003 με τη Σκάρλετ Γιόχανσον), εξήγησε ότι «η μαγεία του πίνακα βρίσκεται ακριβώς στο ότι παραμένει άλυτος».

«Δεν μπορείς ποτέ να απαντήσεις στην ερώτηση “τι σκέφτεται;” ή “τι νιώθει;”», λέει. «Αν υπήρχε απάντηση, τότε θα είχες ήδη προχωρήσει στον επόμενο πίνακα».