Η Google παραδέχτηκε ότι το σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης για σεισμούς απέτυχε να προειδοποιήσει με ακρίβεια τους ανθρώπους κατά τη διάρκεια του φονικού σεισμού της Τουρκίας το 2023. Δέκα εκατομμύρια άνθρωποι σε ακτίνα περίπου 160 χιλιομέτρων από το επίκεντρο θα μπορούσαν να είχαν λάβει την υψηλότερη προειδοποίηση της Google, δίνοντας έως και 35 δευτερόλεπτα προειδοποίησης για να αναζητήσουν ασφάλεια.
Αντ’ αυτού, μόνο 469 προειδοποιήσεις «Αναλάβετε δράση» (Take Action) στάλθηκαν για τον πρώτο σεισμό μεγέθους 7,8 βαθμών.
Η Google δήλωσε στο BBC ότι σε μισό εκατομμύριο ανθρώπους εστάλη μια προειδοποίηση χαμηλότερου επιπέδου, η οποία έχει σχεδιαστεί για «ελαφρές δονήσεις» και δεν ειδοποιεί τους χρήστες με τον ίδιο έντονο τρόπο.
Ο τεχνολογικός κολοσσός είχε προηγουμένως δηλώσει στο BBC ότι το σύστημα είχε «αποδώσει καλά».
Το BBC διαπίστωσε το 2023 ότι δεν είχαν ειδοποιηθεί όλοι για τον σεισμό, αλλά η πλήρης έκταση του ζητήματος δεν είχε γίνει γνωστή μέχρι τώρα. Το σύστημα ειδοποιήσεων είναι διαθέσιμο σε λίγο λιγότερες από 100 χώρες και περιγράφεται από την Google ως «παγκόσμιο δίχτυ ασφαλείας» που λειτουργεί συχνά σε χώρες χωρίς άλλο σύστημα προειδοποίησης.
Το σύστημα της Google, που ονομάζεται Android Earthquake Alerts (AEA), το διαχειρίζεται η εταιρεία της Silicon Valley και όχι μεμονωμένες χώρες.
Το σύστημα λειτουργεί σε συσκευές Android, οι οποίες αποτελούν πάνω από το 70% των τηλεφώνων στην Τουρκία.
Περισσότεροι από 55.000 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους όταν δύο μεγάλοι σεισμοί έπληξαν τη νοτιοανατολική Τουρκία στις 6 Φεβρουαρίου 2023, ενώ περισσότεροι από 100.000 τραυματίστηκαν. Πολλοί κοιμόντουσαν σε κτίρια που κατέρρευσαν γύρω τους, όταν χτύπησαν οι δονήσεις.
Το σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης της Google ήταν σε λειτουργία την ημέρα των σεισμών – ωστόσο υποτίμησε την ένταση των σεισμών.
«Συνεχίζουμε να βελτιώνουμε το σύστημα με βάση όσα μαθαίνουμε σε κάθε σεισμό», δήλωσε εκπρόσωπος της Google.
Πώς λειτουργεί το σύστημα προειδοποίησης
Το σύστημα της Google είναι σε θέση να ανιχνεύσει τους κραδασμούς από έναν τεράστιο αριθμό κινητών τηλεφώνων που χρησιμοποιούν το λειτουργικό σύστημα Android. Επειδή οι σεισμικές δονήσεις κινούνται σχετικά αργά μέσα στη γη, μπορεί στη συνέχεια να σταλεί μια προειδοποίηση.
Η πιο σοβαρή προειδοποίηση της Google ονομάζεται «Take Action», η οποία ενεργοποιεί έναν δυνατό συναγερμό στο τηλέφωνο του χρήστη -παρακάμπτοντας τη ρύθμιση «Μην ενοχλείτε»- και καλύπτοντας την οθόνη του. Αυτή είναι η ειδοποίηση που προορίζεται να αποσταλεί όταν εντοπίζεται ισχυρή δόνηση που μπορεί να απειλήσει ανθρώπινες ζωές.
Το σύστημα AEA περιλαμβάνει επίσης μια λιγότερο σοβαρή ειδοποίηση «Be Aware» (Παραμείνετε σε επιφυλακή), σχεδιασμένη να ενημερώνει τους χρήστες για πιθανή ήπια δόνηση – προειδοποίηση που δεν παρακάμπτει τη ρύθμιση «Μην Ενοχλείτε».
Η ειδοποίηση «Take Action» ήταν ιδιαίτερα σημαντική στην Τουρκία λόγω της καταστροφικής έντασης των δονήσεων, αλλά και επειδή ο πρώτος σεισμός συνέβη στις 04:17, όταν πολλοί χρήστες κοιμούνταν. Μόνο η πιο σοβαρή ειδοποίηση θα μπορούσε να τους ξυπνήσει.
Τους μήνες μετά τον σεισμό, το BBC προσπάθησε να μιλήσει με χρήστες που είχαν λάβει αυτή την ειδοποίηση, αρχικά με στόχο να αναδείξει την αποτελεσματικότητα της τεχνολογίας.
Ωστόσο, σύμφωνα με το δημοσίευμα, παρά τις συνεντεύξεις με ανθρώπους σε πόλεις και χωριά σε ολόκληρη την πληγείσα περιοχή επί μήνες, «δεν μπορέσαμε να βρούμε κανέναν που να είχε λάβει ειδοποίηση “Take Action” πριν χτυπήσει ο σεισμός. Δημοσιεύσαμε τα ευρήματά μας αργότερα εκείνη τη χρονιά».
Ερευνητές της Google έγραψαν στο περιοδικό Science λεπτομέρειες για το τι πήγε στραβά, αναφέροντας «περιορισμούς στους αλγόριθμους ανίχνευσης».
Για τον πρώτο σεισμό, το σύστημα εκτίμησε τη δόνηση μεταξύ 4,5 και 4,9 της κλίμακας μεγέθους ροπής (MMS), ενώ στην πραγματικότητα ήταν 7,8. Ένας δεύτερος μεγάλος σεισμός αργότερα την ίδια μέρα υποτιμήθηκε επίσης, με το σύστημα αυτή τη φορά να στέλνει 8.158 ειδοποιήσεις «Take Action» και σχεδόν τέσσερα εκατομμύρια ειδοποιήσεις «Be Aware».
Μετά τον σεισμό, οι ερευνητές της Google τροποποίησαν τον αλγόριθμο και προσομοίωσαν ξανά τον πρώτο σεισμό.
Αυτή τη φορά, το σύστημα παρήγαγε 10 εκατομμύρια ειδοποιήσεις «Take Action» σε όσους διέτρεχαν τον μεγαλύτερο κίνδυνο – και άλλες 67 εκατομμύρια ειδοποιήσεις «Be Aware» σε όσους ζούσαν πιο μακριά από το επίκεντρο.
«Κάθε σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης για σεισμούς αντιμετωπίζει την ίδια πρόκληση – να ρυθμίζει τους αλγόριθμους για σεισμούς μεγάλου μεγέθους», δήλωσε η Google στο BBC.
Αλλά η Ελίζαμπεθ Ρέντι, αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Colorado School of Mines, λέει ότι είναι ανησυχητικό πως χρειάστηκαν πάνω από δύο χρόνια για να δημοσιοποιηθεί αυτή η πληροφορία. «Είναι πραγματικά απογοητευτικό που πήρε τόσο χρόνο», είπε. «Δεν μιλάμε για ένα μικρό γεγονός -πέθαναν άνθρωποι- και δεν είδαμε το σύστημα να λειτουργεί όπως θα θέλαμε».
Η Google λέει ότι το σύστημα προορίζεται να λειτουργεί επικουρικά και δεν αντικαθιστά τα εθνικά συστήματα. Ωστόσο, ορισμένοι επιστήμονες ανησυχούν ότι χώρες εμπιστεύονται υπερβολικά τεχνολογίες που δεν έχουν δοκιμαστεί πλήρως.
«Πιστεύω ότι είναι απολύτως κρίσιμο να υπάρχει πλήρης διαφάνεια για το πόσο καλά λειτουργεί», δήλωσε στο BBC ο Harold Tobin, διευθυντής του Σεισμικού Δικτύου Βορειοδυτικού Ειρηνικού (Pacific Northwest Seismic Network). «Θα μπορούσαν κάποιες περιοχές να πουν “το κάνει η Google, άρα δεν χρειάζεται να το κάνουμε εμείς”;».
Οι ερευνητές της Google λένε ότι η ανάλυση μετά το γεγονός έχει βελτιώσει το σύστημα και το AEA έχει εκδώσει ειδοποιήσεις σε 98 χώρες.
