Σαν σήμερα 3 Μαΐου: Ο μαραθωνοδρόμος που έτρεξε «για 7.000.000 πεινασμένους Έλληνες» και τους έφερε 250.000 δολάρια από τον Λευκό Οίκο

Ακόμη, ο θάνατος του αγαπημένου Θανάση Βέγγου, η αρχή του «Μάη του '68» και η ίδρυση του πρώτου Πανεπιστημίου

03·05·2025 00:01 1 σχόλια

Newsroom

Σαν σήμερα το 1946, ο Στέλιος Κυριακίδης, ο μαραθωνοδρόμος από την Κύπρο που έτρεξε για την πατρίδα του, γίνεται δεκτός στον Λευκό Οίκο από τον Πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών Χάρι Τρούμαν. Είχε προηγηθεί μια νίκη που συγκλόνισε την Αμερική και έκανε τον ελληνικό λαό να δακρύσει και στην οποία ο Κυριακίδης δεν ζήτησε μετάλλια, δεν ήθελε δόξα. Όπως είχε πει και στους δημοσιογράφους: «Ήρθα να τρέξω για 7 εκατομμύρια πεινασμένους Έλληνες».

Είκοσι μέρες νωρίτερα, στις 20 Απριλίου, ο «κοκαλιάρης αθλητής», όπως τον αποκάλεσε ο Αμερικανός πρόεδρος όταν ζήτησε να τον δει, είχε κατακτήσει τη νίκη στον Μαραθώνιο της Βοστώνης, φωνάζοντας στον τερματισμό «For Greece!». Με χρόνο 2:29:27 πέτυχε την κορυφαία ευρωπαϊκή επίδοση της εποχής και μια από τις μεγαλύτερες πράξεις αθλητικής ανθρωπιάς του 20ού αιώνα.

Ο Κυριακίδης είχε φτάσει στην Αμερική με εισιτήριο χωρίς επιστροφή, έχοντας πουλήσει τα μισά υπάρχοντά του. Οι γιατροί αρνήθηκαν να του επιτρέψουν να αγωνιστεί, επειδή ήταν εξαντλημένος. Υπέγραψε υπεύθυνη δήλωση και ζήτησε να τρέξει με τον αριθμό 7, «τον τυχερό των Αρχαίων». Πήρε το 77 – διπλή τύχη. Και δεν λύγισε.

Όταν τερμάτισε, δεν έμεινε ούτε μια μέρα να χαρεί. Ξεκίνησε περιοδεία σε πόλεις και κοινότητες Ελλήνων και Αμερικανών, μιλώντας για την Ελλάδα που πεινούσε, που μάτωνε, που έψαχνε ελπίδα. Η συγκίνηση ήταν τόσο έντονη που το αίτημά του έφτασε στο Οβάλ Γραφείο. Ο Πρόεδρος Τρούμαν τον υποδέχθηκε επίσημα, και λίγο αργότερα εγκρίθηκε η αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας.

Ήταν το λεγόμενο «Πακέτο Κυριακίδη»: 250.000 δολάρια, έξι πλοία γεμάτα τρόφιμα, φάρμακα και ρούχα. Το όνομά του πέρασε από τις στήλες των εφημερίδων στις καρδιές εκατομμυρίων. Όπως είχε γράψει η Καθημερινή: «Ο Έλλην διέτρεξε κυριολεκτικώς πετών τας τελευταίας χιλίας υάρδας».

Η επιστροφή του στην Αθήνα, στις 23 Μαΐου 1946, ήταν μια από τις ελάχιστες στιγμές πανεθνικής ενότητας και συγκίνησης στην πιο σκοτεινή μεταπολεμική εποχή. Η Ακρόπολη φωταγωγήθηκε για πρώτη φορά μετά την Κατοχή, και ο λαός τον υποδέχτηκε στους δρόμους σαν λυτρωτή. Το μόνο που ζήτησε: «Μονιάστε. Ο τόπος μάς χρειάζεται όλους».

Ο Κυριακίδης δεν εκμεταλλεύτηκε ποτέ τη φήμη του. Αφιέρωσε τη ζωή του στον αθλητισμό, στην κοινωνική προσφορά και στο όραμα μιας Ελλάδας ενωμένης και ελεύθερης. Το 2004, στο πρώτο χιλιόμετρο του Μαραθωνίου της Βοστώνης, στήθηκε άγαλμα στη μνήμη του. Δίπλα του, ο Σπύρος Λούης. Ο ένας δίνει τη σκυτάλη στον άλλον.

Ένας Έλληνας που έτρεξε κυριολεκτικά για την Ελλάδα.

Τα σημαντικότερα γεγονότα της ημέρας στην Ελλάδα και τον κόσμο

1808: Ο μεγάλος Ισπανός ζωγράφος, Φρανσίσκο Γκόγια, ολοκληρώνει τον περίφημο πίνακά του «Οι Εκτελέσεις της 3ης Μαΐου», μια σπαρακτική απεικόνιση της βίας των γαλλικών στρατευμάτων και της αντίστασης του ισπανικού λαού.

1810: Ο Λόρδος Βύρωνας, σε ηλικία 22 ετών, διασχίζει κολυμπώντας τον Ελλήσποντο σε 1 ώρα και 10 λεπτά, εμπνεόμενος από τον αρχαίο ελληνικό μύθο του Λέανδρου.

1837: Εγκαινιάζεται το Οθώνειον Πανεπιστήμιον, το πρώτο ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα στην Ανατολική Μεσόγειο, που σήμερα είναι το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Στεγάζεται προσωρινά στην Πλάκα.

1849: Ξεσπά η εξέγερση του Μαΐου στη Δρέσδη, η τελευταία από τις γερμανικές επαναστάσεις του 1848-49, στην οποία συμμετέχει ενεργά και ο συνθέτης Ρίχαρντ Βάγκνερ.

1890: Πεθαίνει στις φυλακές Χαλκίδας ο Ρόκκος Χοϊδάς, βουλευτής και πρώην αντεισαγγελέας, ο οποίος αρνήθηκε να ζητήσει χάρη μετά την καταδίκη του για άρθρο που θεωρήθηκε προσβλητικό για τη βασιλική οικογένεια. Υπερασπιζόταν την εθνική κυριαρχία πάνω από τον βασιλιά.

1892: Ο Χαρίλαος Τρικούπης θριαμβεύει στις εκλογές, κατακτώντας 160 από τις 207 έδρες της Βουλής. Η νίκη του σηματοδοτεί μια κρίσιμη καμπή στην πολιτική ιστορία της Ελλάδας.

1932: Ο διαβόητος Αλ Καπόνε, με την έφεσή του απορριφθείσα, οδηγείται στις φυλακές της Ατλάντας, σε μια προσπάθεια των αμερικανικών αρχών να καταστείλουν τη δράση των μαφιόζων της εποχής της ποτοαπαγόρευσης.

1933: Αποφασίζεται η συγκέντρωση όλων των κομμουνιστών κρατουμένων στις φυλακές της Ακροναυπλίας, στο πλαίσιο των αυξανόμενων διώξεων της περιόδου.

1937: Η Μάργκαρετ Μίτσελ τιμάται με το βραβείο Πούλιτζερ για το μυθιστόρημά της «Όσα Παίρνει ο Άνεμος», που σύντομα θα μεταφερθεί στον κινηματογράφο με τεράστια επιτυχία.

1941: Οι Βούλγαροι συστήνουν τη «Διοίκηση του Αιγαίου» στα κατακτηθέντα ελληνικά εδάφη, με έδρα την Ξάνθη, εγκαινιάζοντας περίοδο ωμής κατοχής και βίαιου εκβουλγαρισμού.

1946: Ο Στέλιος Κυριακίδης, ήρωας του Μαραθωνίου της Βοστώνης, γίνεται δεκτός από τον πρόεδρο Χάρι Τρούμαν στον Λευκό Οίκο και καταφέρνει να εξασφαλίσει βοήθεια ύψους 250.000 δολαρίων για τον δοκιμαζόμενο ελληνικό αθλητισμό.

1947: Η Ιαπωνία εγκρίνει νέο Σύνταγμα, το οποίο θεσμοθετεί για πρώτη φορά το δικαίωμα ψήφου των γυναικών, σηματοδοτώντας βαθιές κοινωνικές μεταρρυθμίσεις μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.

1966: Στο ΓΕΣ ιδρύεται το 7ο Επιτελικό Γραφείο, με αντικείμενο τις ψυχολογικές επιχειρήσεις και την προπαγάνδα. Διευθυντής τοποθετείται ο Γεώργιος Παπαδόπουλος, που λίγους μήνες μετά θα ηγηθεί της Χούντας.

1968: Ξεσπούν συγκρούσεις φοιτητών και αστυνομίας στη Σορβόννη, σηματοδοτώντας την αρχή του «Γαλλικού Μάη», μιας από τις σημαντικότερες κοινωνικές εξεγέρσεις του 20ού αιώνα. Το φοιτητικό κίνημα γρήγορα μετατρέπεται σε πανεθνικό κύμα διαμαρτυρίας, με απεργίες, καταλήψεις και μαζικές πορείες, που παραλύουν τη Γαλλία και εμπνέουν αντίστοιχα κινήματα σε όλο τον κόσμο.

1973: Ολοκληρώνεται στο Σικάγο ο πύργος Sears, 108 ορόφων και 442 μέτρων. Γίνεται το ψηλότερο κτίριο στον κόσμο και σύμβολο της αμερικανικής οικονομικής υπεροχής.

1984: Ο Γιάννης Ξενάκης, ένας από τους πιο πρωτοποριακούς Έλληνες συνθέτες, γίνεται μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας Καλών Τεχνών, στην έδρα σύνθεσης.

1999: Ισχυρός σίφωνας F5 πλήττει την Οκλαχόμα Σίτι, προκαλώντας 41 νεκρούς και 583 τραυματίες. Οι άνεμοι ξεπερνούν κάθε προηγούμενη καταγραφή, αγγίζοντας τα 484 χλμ/ώρα.

2006: Τραγωδία σημειώνεται στη Μαύρη Θάλασσα, όταν Airbus 320 των αρμενικών αερογραμμών συντρίβεται, παρασύροντας στον θάνατο 113 ανθρώπους.

2009: Ο Παναθηναϊκός αναδεικνύεται πρωταθλητής Ευρώπης στο μπάσκετ για πέμπτη φορά, νικώντας την ΤΣΣΚΑ Μόσχας στον τελικό της Euroleague. Ομπράντοβιτς και Σπανούλης γράφουν ιστορία.

2011: Πεθαίνει ο Θανάσης Βέγγος, ο «καλός μας άνθρωπος» του ελληνικού σινεμά, σε ηλικία 84 ετών. Είχε συμμετάσχει σε 126 ταινίες, αφήνοντας μοναδικό αποτύπωμα στην κωμωδία και τον ελληνικό πολιτισμό.

2021: Τα καφέ και εστιατόρια στην Ελλάδα ανοίγουν ξανά έπειτα από 6 μήνες lockdown λόγω COVID-19, σηματοδοτώντας την αρχή της επιστροφής στην κανονικότητα. Η απαγόρευση κυκλοφορίας μετατίθεται στις 11:00 μ.μ.

2023: Ερευνητές ανακοινώνουν την επιτυχή εξαγωγή αρχαίου DNA από μενταγιόν ηλικίας 20.000 ετών που βρέθηκε στο σπήλαιο Ντενίσοβα της Σιβηρίας, ανοίγοντας νέο κεφάλαιο στην παλαιογενετική.

Γεννήσεις

1469 – Νικολό Μακιαβέλι, ιταλός πολιτικός στοχαστής, συγγραφέας και διπλωμάτης, θεμελιωτής της πολιτικής επιστήμης· το έργο του «Ηγεμόνας» θεωρείται από τα πιο επιδραστικά κείμενα για την εξουσία και τη ρεαλιστική πολιτική.

1887 – Μαρίκα Κοτοπούλη, ελληνίδα ηθοποιός, από τις σημαντικότερες μορφές του νεοελληνικού θεάτρου, με πλούσιο δραματικό ρεπερτόριο και έντονη παρουσία στη θεατρική σκηνή των αρχών του 20ού αιώνα.

1948 – Ρένα Κουμιώτη, ελληνίδα τραγουδίστρια, μία από τις χαρακτηριστικές φωνές του νέου κύματος και του έντεχνου τραγουδιού της δεκαετίας του ’60, με διαχρονικές επιτυχίες και συνεργασίες με κορυφαίους συνθέτες.

1965 – Θοδωρής Αθερίδης, έλληνας ηθοποιός, σκηνοθέτης και σεναριογράφος, γνωστός για την ευχέρεια στο χιούμορ και το συναίσθημα, με επιτυχημένες τηλεοπτικές και θεατρικές δουλειές.

Θάνατοι

1616 – Ουίλλιαμ Σαίξπηρ, άγγλος συγγραφέας και δραματουργός, παγκοσμίως αναγνωρισμένος ως ο κορυφαίος ποιητής της αγγλικής γλώσσας και από τους σημαντικότερους δημιουργούς όλων των εποχών, με έργα όπως «Άμλετ», «Μάκβεθ» και «Ρωμαίος και Ιουλιέτα».

1987 – Δαλιδά, γαλλίδα τραγουδίστρια αιγυπτιακής καταγωγής, με διεθνή καριέρα και τραγούδια σε πολλές γλώσσες· υπήρξε είδωλο της παγκόσμιας σκηνής, με βαθιά δραματική προσωπική ζωή και τραγικό τέλος.

2011 – Θανάσης Βέγγος, έλληνας ηθοποιός, μία από τις πιο αγαπημένες φιγούρες του ελληνικού κινηματογράφου, γνωστός για τον μοναδικό συνδυασμό κωμικού ταλέντου και συγκίνησης, με χαρακτηριστικό ρόλο του «καλού ανθρώπου».