Ήταν πριν 20 ακριβώς χρόνια, όταν έκανε πρεμιέρα στους κινηματογράφους το «Water», η ταινία που αναφερόταν στις ινδές χήρες της εποχής του 1938 και τα προβλήματα που αντιμετώπιζαν που όμως (αν και περιορισμένα) αποτελούν πραγματικότητα έως σήμερα για μερίδα Ινδουιστών όπου ένας νέος γάμος για τη χήρα θεωρείται αδιανόητη αμαρτία. Μια ταινία που προκάλεσε αίσθηση κατά την προβολή της.
Και τώρα, ο κλάδος «Τέχνη και Ψυχιατρική» της Ελληνικής Ψυχιατρικής Εταιρείας (ΕΨΕ), που συνεχίζει για 17η χρονιά το πρόγραμμα προβολών στον κινηματογράφο Τριανόν με γενικό τίτλο «Πολιτισμικές μορφές της σεξουαλικότητας», φέρνει ξανά στην οθόνη το Water, σε μια προβολή με εξαιρετικό ενδιαφέρον.
Η ταινία που έκανε αίσθηση
Μετά την έναρξη των γυρισμάτων, το Water διακόπηκε δύο χρόνια και ολοκληρώθηκε το 2005, λόγω διαμαρτυριών ακόμα και απειλών θανάτου προερχόμενων από κυβερνητικούς και θρησκευτικούς κύκλους εναντίον της ινδο-καναδής σκηνοθέτιδας Deepa Mehta.
Κατά τη διάρκεια της ταινίας παρατηρούμε τη συνύφανση των θρησκευτικών δομών με την εξουσία, με τις πατριαρχικές επιταγές να μεταμφιέζονται υπό τον μανδύα της θρησκευτικής πεποίθησης. Συγχρόνως καταδεικνύεται ο κοινωνικός και ηθικός κώδικας θρησκειών οι οποίες μέσω της επιβολής κανονιστικών συστημάτων και τελετουργικών δεν αποκλείουν τις γυναίκες μόνο από δομές εξουσίας και κοινωνικές κατασκευές αλλά και από το ίδιο τους το σώμα και τη φυσική τους σεξουαλικότητα κατασκευάζοντας νοερώς φυλακές που απαγορεύουν πλήρως την αυτοδιάθεση και την ικανοποίηση των ψυχοσεξουαλικών τους αναγκών και επιθυμιών.
Δυστυχώς, όχι μόνο στην Ινδία αλλά καταπιεσμένη με διάφορους τρόπους σε παγκόσμιο επίπεδο, η σεξουαλικότητα των γυναικών ήταν και εξακολουθεί πολλές φορές να θεωρείται απειλή για την ταυτότητα των ανδρών. Η περιθωριοποίηση των γυναικών στην κοινωνία μιλά για την προβληματική ύπαρξη του κυρίαρχου πατριαρχικού συστήματος αξιών, εν προκειμένω στην Ινδία και δείχνει την τιμωρία και το αδιανόητο βάρος του να είσαι γυναίκα και μάλιστα χήρα (δηλαδή μη αυθύπαρκτο ον).
Το τελετουργικό του «ξυρισμένου» κεφαλιού, του απλού άσπρου ενδύματος (σάρι), η απαγόρευση απόλαυσης της τροφής αλλά και οποιασδήποτε άλλης απόλαυσης που συνδέεται με την ενόρμηση της ζωής, μεταμορφώνει τη χήρα σε ένα νεκρό ον, σε μία ζωή κυριολεκτικά «εν τάφω» και δε συνιστά τίποτε άλλο παρά την κατάργηση της γυναικείας κοινωνικής οντότητας.
Το «Water» είναι ένα έργο που ανήκει στην ομάδα και στην ιδεολογία του λεγόμενου «Τρίτου Κινηματογράφου» που αποσκοπεί στη δημιουργία μιας κοινωνικής κριτικής, εκφράζει την απογοήτευση που προέρχεται από τις κοινωνικές διακρίσεις και τις διακρίσεις των φύλων αποκαλύπτοντας τα υπάρχοντα κοινωνικά ελλείμματα. Μέσα από αυτή τη σκωπτική, επικριτική προσέγγιση της πραγματικότητας αποσκοπείται η διεύρυνση της κοινωνικής συνείδησης και η πρόκληση μιας πιθανής ενδεχόμενης αλλαγής.
Συζητούν
Νάντια Μπεργιαννάκη, Καθηγήτρια Ψυχιατρικής
MSc κ.Γεωργία Γεωργοπούλου, Ψυχίατρος – Ψυχοδυναμική Ψυχοθεραπεύτρια
Water (2005 – Ινδία, Καναδάς, Η.Π.Α)
Διάρκεια: 117’
Γλώσσα: Χίντι, Σανσκριτικά, Αγγλικά
Σκηνοθεσία: Deepa Mehta
Πότε: Κυριακή 11 Μαΐου – Ώρα έναρξης: 17.00
Γενική είσοδος: 7€, Προπώληση: more.com
Κινηματογράφος Τριανόν: Κοδριγκτώνος 21 & Πατησίων 101
