Σε πρόσφατη τηλεφωνική επικοινωνία με τον Ντόναλντ Τραμπ, ο Βλαντίμιρ Πούτιν έθεσε ως απαράβατο όρο για την παύση των εχθροπραξιών την παράδοση του Ντονέτσκ, της επαρχίας ζωτικής σημασίας στην ανατολική Ουκρανία. Σύμφωνα με δύο υψηλόβαθμες πηγές με γνώση των διαβουλεύσεων, αυτή ήταν η βασική αξίωση του Ρώσου προέδρου για να ξεκινήσει οποιαδήποτε ειρηνευτική διαδικασία.

Παρά τις επίμονες προσπάθειές του εδώ και πάνω από μια δεκαετία να εδραιώσει τον έλεγχο στο Ντονέτσκ, οι ρωσικές δυνάμεις έχουν βρεθεί αντιμέτωπες με τη σταθερή αντίσταση του ουκρανικού στρατού, ο οποίος θεωρεί κρίσιμη την περιοχή για την αποτροπή περαιτέρω ρωσικής διείσδυσης προς το Κίεβο.

Όπως επισημαίνουν οι ίδιες πηγές στην Washington Post, η εμμονή του Πούτιν σε αυτή την απαίτηση αποδεικνύει ότι δεν προτίθεται να αναθεωρήσει τις θέσεις του, παρά την αισιοδοξία του Τραμπ για μια πιθανή συμφωνία.

Από το 2014, ρωσικές ή φιλορωσικές ομάδες ελέγχουν μέρη του Ντονέτσκ, ωστόσο η πλήρης κατάληψή του δεν έχει επιτευχθεί. Ο Τραμπ, μέχρι στιγμής, δεν έχει τοποθετηθεί δημόσια πάνω στο αίτημα του Πούτιν για την περιοχή. Μετά τη συνάντηση που είχε την Παρασκευή στον Λευκό Οίκο με τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, δήλωσε μέσω κοινωνικών δικτύων: «Ήρθε η ώρα να σταματήσει το αίμα και να γίνει μια ΣΥΜΦΩΝΙΑ! Αρκετό αίμα έχει χυθεί. Ας σταματήσουν εκεί που είναι, ας δηλώσουν και οι δύο νίκη, κι ας αποφασίσει η Ιστορία».

Κατά την ίδια τηλεφωνική συνομιλία, ο Πούτιν φέρεται να προσέφερε στον Τραμπ έναν εναλλακτικό συμβιβασμό, προτείνοντας την παραχώρηση τμημάτων των περιοχών Ζαπορίζια και Χερσώνα, με αντάλλαγμα την κυριαρχία επί ολόκληρου του Ντονέτσκ. Αυτή η προσέγγιση, σύμφωνα με κύκλους του Λευκού Οίκου, εκλήφθηκε ως «βήμα προόδου» συγκριτικά με τις πιο απόλυτες θέσεις που είχε διατυπώσει ο Πούτιν κατά την προηγούμενη συνάντησή τους στην Αλάσκα, τον Αύγουστο.

«Αδύνατο να γίνει αποδεκτό από το Κίεβο»

Ωστόσο, διπλωμάτες της ΕΕ εκφράζουν σκεπτικισμό, επισημαίνοντας ότι ένα τέτοιο σενάριο θα ήταν αδύνατο να γίνει αποδεκτό από το Κίεβο. «Είναι σαν να τους πεις να πουλήσουν το ίδιο τους το πόδι χωρίς αντάλλαγμα», είπε χαρακτηριστικά ένας Ευρωπαίος διπλωμάτης.

Το πολεμικό μέτωπο παραμένει ουσιαστικά «στατικό» εδώ και έναν χρόνο, χωρίς να προκύπτει καθαρό πλεονέκτημα για κάποια πλευρά. Παράλληλα, η Ρωσία εξακολουθεί να διατηρεί υπό την κατοχή της περίπου το 1/5 της ουκρανικής επικράτειας από την έναρξη της πλήρους εισβολής, τον Φεβρουάριο του 2022.

Τα 3 σενάρια λήξης του πολέμου στην Ουκρανία όταν αναλάβει την εξουσία ο Τραμπ

Μετά την πρόσφατη συμφωνία για κατάπαυση του πυρός και ανταλλαγή κρατουμένων στη Γάζα, ο Τραμπ έχει στρέψει ξανά την προσοχή του στο μέτωπο της Ουκρανίας. Αν και οι Ουκρανοί προσδοκούσαν τη θετική ανταπόκριση του Αμερικανού προέδρου στο αίτημά τους για πυραύλους Tomahawk, έφυγαν από τη συνάντηση της Παρασκευής χωρίς ουσιαστικά αποτελέσματα.

Διπλωματικό παρασκήνιο

Ο Στιβ Γουίτκοφ, προσωπικός απεσταλμένος του Τραμπ, φέρεται να πίεσε την ουκρανική αποστολή προς την κατεύθυνση αποδοχής του αιτήματος για το Ντονέτσκ, προβάλλοντας το επιχείρημα ότι η περιοχή είναι «κατά κύριο λόγο ρωσόφωνη» – μια θέση που το Κίεβο χαρακτηρίζει «προσχηματική» και «κατάφωρη προπαγάνδα».

Ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας, Μάρκο Ρούμπιο, έχει αναλάβει την προετοιμασία της συνάντησης κορυφής που θα διεξαχθεί προσεχώς στη Βουδαπέστη, όπου Τραμπ και Πούτιν αναμένεται να επαναπροσεγγίσουν τις ειρηνευτικές συνομιλίες.

Η ουκρανική πλευρά έχει εκφράσει τη στήριξή της σε μια πιθανή εκεχειρία, ζητώντας όμως ταυτόχρονα σαφείς δεσμεύσεις από ΗΠΑ και Ευρώπη ώστε να αποτραπεί ενδεχόμενη νέα επίθεση από τη Μόσχα. Με τον χειμώνα να πλησιάζει και τα ρωσικά πλήγματα σε ενεργειακές δομές να αυξάνονται, ο Τραμπ μοιάζει να επιδιώκει μια ειρηνευτική λύση με διπλωματικά μέσα, αποφεύγοντας την αποστολή βαρέως οπλισμού.