«Αντί να φοβίζει, φιλοδοξεί να κινητοποιεί. Αντί να τιμωρεί, στοχεύει να επιβραβεύει». Η νέα ψηφιακή αξιολόγηση στο Δημόσιο, όπως την περιέγραψε ο υπουργός Εσωτερικών Θεόδωρος Λιβάνιος στην ΕΡΤ και την εκπομπή «Συνδέσεις», φιλοδοξεί να φέρει τη φωνή των πολιτών στο επίκεντρο, με ορατά αποτελέσματα και δημόσια δεδομένα.
Όπως τόνισε, ο βασικός στόχος είναι η συλλογή πρωτογενούς πληροφορίας από τους ίδιους τους πολίτες για τις δημόσιες υπηρεσίες που χρησιμοποιούν. Η αξιολόγηση δεν θα μένει σε συρτάρια υπουργών ή διοικητών, αλλά θα δημοσιεύεται ανοιχτά με πλήρη ανάλυση κατηγοριών και αποτελεσμάτων, ώστε να γνωρίζουμε όλοι ποιες υπηρεσίες τα καταφέρνουν – και ποιες όχι.
Αξιολόγηση χωρίς τιμωρία, αλλά με δημόσιο αποτύπωμα
Ο κ. Λιβάνιος υπογράμμισε ότι το σύστημα δεν στοχεύει σε κυρώσεις, αλλά σε βελτίωση. Αν ένας φορέας αποτυγχάνει διαδοχικά, αυτό ενδέχεται να επηρεάσει την αξιολόγηση του επικεφαλής, όμως δεν μπαίνει ζήτημα απολύσεων. Ειδικά στην αυτοδιοίκηση, η αξιολόγηση στοχεύει στο να αφυπνίσει τις τοπικές αρχές και να οδηγήσει σε στοχευμένες κυβερνητικές πολιτικές στήριξης.
Οι πολίτες θα μπορούν να αξιολογούν δημοτικές υπηρεσίες που αντιστοιχούν στον τόπο κατοικίας τους, όπως αυτός δηλώνεται στο Εθνικό Μητρώο Επικοινωνίας. Στο επόμενο στάδιο, θα προστεθούν και κρίσιμες υπηρεσίες πρώτης γραμμής, όπως τα ΚΕΠ, ο ΕΦΚΑ, η ΔΥΠΑ και το Δημόσιο Σύστημα Υγείας, με προσωποποιημένα SMS για την εμπειρία εξυπηρέτησης.
Μπόνους για τους άριστους, στήριξη για τους αδύναμους
Ο υπουργός ανέδειξε και τη σύνδεση της αξιολόγησης με το σύστημα επιβράβευσης στον δημόσιο τομέα. Χάρη σε τεχνολογικά εργαλεία, όπως η τεχνητή νοημοσύνη, η αξιολόγηση των υπαλλήλων γίνεται πλέον πιο αξιόπιστη, με αποτελέσματα: το ποσοστό των «άριστων» από το σχεδόν καθολικό 98% έχει πέσει στο 11-12%. Στους άριστους δίνεται ετήσιο μπόνους – συνολικού ύψους 40 εκατομμυρίων ευρώ – ενώ για όσους μένουν πίσω, προβλέπεται υποστήριξη και επανακατάρτιση.
Εκλογές 2027 με τον ίδιο νόμο – αλλαγές μόνο στην αυτοδιοίκηση από το 2028
Όσον αφορά τις βουλευτικές εκλογές, ο υπουργός ξεκαθάρισε ότι το 2027 θα γίνουν με τον ίδιο εκλογικό νόμο. Το νομοσχέδιο για την επιστολική ψήφο στους Έλληνες του εξωτερικού είναι έτοιμο, αλλά απαιτεί ευρύτερη κοινοβουλευτική στήριξη (200 ψήφοι), κάτι που δεν έχει ακόμη εξασφαλιστεί.
Αντιθέτως, μεγάλες είναι οι αλλαγές που προετοιμάζονται για την αυτοδιοίκηση. Το 2028, οι δημοτικές και περιφερειακές εκλογές θα γίνουν με νέο ενιαίο κώδικα που ενσωματώνει πάνω από 1.000 διατάξεις. Το πιο ριζοσπαστικό στοιχείο: το τέλος του δεύτερου γύρου, λόγω αποχής, παζαριών και έλλειψης νομιμοποίησης. Αντ’ αυτού, θεσμοθετείται ένα σύστημα ενός γύρου, που υπόσχεται μεγαλύτερη καθαρότητα και συμμετοχή.
Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει κατηγορήσει την κυβέρνηση ότι η αξιολόγηση είναι πρόδρομος για την κατάργηση της μονιμότητας μέσω συνταγματικής αναθεώρησης. Ο κ. Λιβάνιος χαρακτήρισε αυτή τη σύνδεση «αβάσιμη» και επεσήμανε ότι η αξιολόγηση δεν σχετίζεται με απολύσεις αλλά με βελτίωση, διάλογο και ανταμοιβή. «Θέλουμε να μετρήσουμε, να ρωτήσουμε, να δώσουμε φωνή στους πολίτες» είπε χαρακτηριστικά.
