Σύμφωνα με στοιχεία του ΥΠΕΣ στη χώρα μας λειτουργούν ακόμα 260 Χώροι Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Απορριμμάτων, παρά το γεγονός ότι η προθεσμία για την εξάλειψή τους που μας είχε δώσει η Ε.Ε. έληξε στις 16 Ιουλίου.

Αυτό σημαίνει ότι μετά «την επίσκεψη» των Ευρωπαίων ελεγκτών, η Κομισιόν θα κινήσει εκ νέου διαδικασία προσφυγής κατά της Ελλάδας στο ΔΕΕ, με αποτέλεσμα την επιβολή εφάπαξ προστίμου αρκετών εκατομμυρίων ευρώ, καθώς και υψηλότατα πρόστιμα αναδρομικής ισχύος για κάθε ημέρα λειτουργίας των μη αποκαταστημένων ΧΑΔΑ. Σημειώνεται ότι το ανώτατο πρόστιμο ανά ΧΑΔΑ ανέρχεται σε 34.000 ευρώ ημερησίως.

Το «κεφάλαιο» παράνομες χωματερές άνοιξε τυπικά το 2001 και τέσσερα χρόνια αργότερα το ΔΕΚ καταδίκασε την Ελλάδα για τη λειτουργία 1.125 ΧΑΔΑ και τη μη συμμόρφωση με τις οδηγίες που αφορούν στη διαχείριση στερεών αποβλήτων. Τώρα αιωρείται η απειλή νέων προστίμων, αφού πέντε χρόνια μετά οι παράνομες, επιβλαβείς και επικίνδυνες χωματερές εξακολουθούν να αποτελούν πραγματικότητα.

Όπως επισημαίνει το υπουργείο Εσωτερικών, το βασικότερο αγκάθι στη χωροθέτηση Χώρων Υγειονομικής Ταφής Αποβλήτων (ΧΥΤΑ) είναι η αντίδραση των κατοίκων, η έλλειψη χρηματοδότησης και η απροθυμία των τοπικών παραγόντων να δυσαρεστήσουν τους ψηφοφόρους τους.

Τους τελευταίους μήνες ο υφυπουργός Εσωτερικών, Γ. Ντόλιος ξεκίνησε κύκλο εξατομικευμένων συναντήσεων με εκπροσώπους της αυτοδιοίκησης και εμπλεκόμενους φορείς ώστε να επιλυθούν τα προβλήματα που εμποδίζουν την ολοκλήρωση των έργων διαχείρισης απορριμμάτων και να κλείσουν οι ΧΑΔΑ.

Από τις 3.036 παράνομες χωματερές που καταγράφηκαν μετά την ευρωκαταδίκη του 2005, οι 2.325 έχουν αποκατασταθεί, οι 452 είναι σε διαδικασία αποκατάστασης και 260 ακόμα λειτουργούν. Το πρόβλημα είναι εντονότερο στην περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, στην περιφέρεια Πελοποννήσου και στην Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου.

Σε έκθεση που δημοσίευσε πρόσφατα, ο Συνήγορος του Πολίτη τονίζει ότι η εκπόνηση μελετών περιβαλλοντικής αποκατάστασης των ΧΑΔΑ καθυστερεί και ότι εντοπίζονται σημαντικά προβλήματα στην επιβολή των διοικητικών και ποινικών κυρώσεων στους υπεύθυνους δήμους.

Επιπλέον επισημαίνει ότι κατά τον σχεδιασμό διαχείρισης των στερεών αποβλήτων δεν τηρείται αυστηρά η νομοθεσία και, σε πολλές περιπτώσεις, δεν εξασφαλίζεται η έγκριση ή γνωμοδότηση όλων των συναρμόδιων φορέων.
Εκτός αυτού, κατά τη χωροθέτηση των νέων έργων διαχείρισης στερεών αποβλήτων δεν αξιολογούνται επαρκώς οι διαθέσιμες εναλλακτικές λύσεις.

Σύμφωνα με έρευνα που είχε πραγματοποιήσει παλαιότερα το Πανεπιστήμιο Αθηνών, μετά το κλείσιμο των παράνομων χωματερών χρειάζονται περίπου 25 χρόνια προκειμένου να αποκατασταθεί το περιβάλλον.

Οι εκτάσεις περιμετρικά των ΧΑΔΑ μολύνονται, οι ρύποι στο έδαφος διεισδύουν ακόμα και σε βάθος 100 μέτρων, ενώ η χλωρίδα και η πανίδα δηλητηριάζεται.

Ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα επίσης είναι η ποσότητα διοξινών από τα σκουπίδια που καίγονται. Όπως επισημαίνει η Greenpeace, η κύρια αιτία έκλυσης διοξινών από τα καιγόμενα σκουπίδια είναι η παρουσία χλωρίου στα απορρίμματα.

Μια σημαντική, αν όχι η σημαντικότερη, πηγή χλωρίου στα απορρίμματα είναι τα πλαστικά PVC. Χιλιάδες τόνοι πλαστικών PVC καταλήγουν κάθε χρόνο στις χωματερές.

Παρά τους κινδύνους για την υγεία, τη σοβαρότατη περιβαλλοντική καταστροφή και τα αυστηρά πρόστιμα από την Ε.Ε., οι παράνομες χωματερές εξακολουθούν τόσα χρόνια μετά να αποτελούν μέρος της ελληνικής πραγματικότητας.
Τελικά το πρόστιμο, ύψους 5,4 εκατ. ευρώ, που κατέβαλε η Ελλάδα μετά την καταδίκη της από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο το 2000 για την παράνομη χωματερή του Κουρουπητού δεν ήταν αρκετό για να «συνετιστεί». Δέκα χρόνια μετά και η συζήτηση περιστρέφεται γύρω από τα ίδια ζητήματα, την ώρα μάλιστα που η οικονομία της χώρας βυθίζεται όλο και περισσότερο στην κρίση.

Πηγή: econews.gr