Αν θες να γίνεις εξπέρ σε κάτι, εξασκήσου, εξασκήσου, εξασκήσου, αυτό θα σου πουν όλοι, λες και είναι μια διαχρονική σοφία που την ξέρουμε διαισθητικά.
Πόσο πολύ χρειάζεται όμως να εξασκηθείς για να μάθεις κάτι στην εντέλεια; Αν πιστέψουμε τον Malcolm Gladwell και το φοβερό μπεστ σέλερ του «Outliers», τότε «οι 10.000 ώρες είναι ο μαγικός αριθμός του μεγαλείου».
Ως κανόνας των 10.000 ωρών καθιερώθηκε λοιπόν και έγινε παιδαγωγική σταθερά, ακολουθώντας τη ευλαβικά η εκπαιδευτική κοινότητα στη μήκη και τα πλάτη της Γης.
Ήταν το 2008 όταν ο συγγραφέας κατέληξε στον μαγικό αριθμό του, πατώντας πάνω στις μελέτες του καθηγητή ψυχολογίας Anders Ericsson. Το βιβλίο εξέτασε μια σειρά από βιρτουόζους και εξπέρ σε διάφορα γνωστικά αντικείμενα και κατά τον συγγραφέα του αυτό που είχαν κοινό ήταν οι πολλές ώρες εξάσκησης, προπόνησης ή μαθητείας.
Στις 10.000 ώρες κατέληξε, 90 λεπτά τη μέρα για 20 χρόνια δηλαδή, ώστε να γίνεις άσος σε κάτι. Κι ενώ ο κανόνας υποδεικνύει την αξία της διά βίου μάθησης, έφτασε να γίνει σλόγκαν στα στόματα δασκάλων και προπονητών.
Είναι όμως έτσι; Μάλλον όχι, όπως υποδεικνύουν οι πραγματικές μελέτες! Αυτό το έλεγε από την αρχή και ο ίδιος ο καθηγητής του Πολιτειακού Πανεπιστημίου της Φλόριντα, αποκαλώντας τον κανόνα του Gladwell «απλοποιημένη εκδοχή της δουλειάς μου, που υπαινίσσεται πως όποιος συσσωρεύσει αρκετές ώρες εξάσκησης σε κάτι θα γίνει αυτομάτως εξπέρ και πρωταθλητής».
Ο Ericsson είπε ακόμα πως αυτές οι 10.000 ώρες δεν ήταν παρά ο μέσος όρος της εξάσκησης των ανθρώπων της μελέτης του (πιανίστες και βιολονίστες) το 1993, μια χοντρική εκτίμηση. Άλλοι πέτυχαν το μεγαλείο σε πολύ λιγότερο και άλλοι χρειάστηκαν ακόμα και 25.000 ώρες.
Μια νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε πολύ πρόσφατα στο «Royal Society: Open Science» και προσπάθησε να κάνει ό,τι ακριβώς προτείνει ο Gladwell βρήκε πως η πρακτική άσκηση από μόνη της είναι ανεπαρκής.
