Σε μια ακόμη πολιτική κρίση μπαίνει η Γαλλία, καθώς, όπως όλα δείχνουν, η κυβέρνηση μειοψηφίας του Φρανσουά Μπαϊρού πρόκειται να ανατραπεί σε ψήφο εμπιστοσύνης τον επόμενο μήνα, εν μέσω βαθιών πολιτικών διαιρέσεων αναφορικά με έναν εξαιρετικά μη δημοφιλή προϋπολογισμό λιτότητας και ένα σχέδιο μείωσης του χρέους.
«Θα πολεμήσω σαν σκύλος», δήλωσε ο κεντρώος πρωθυπουργός στην εφημερίδα L’Express την Τρίτη, μετά την απροσδόκητη απόφασή του να ζητήσει ψήφο εμπιστοσύνης από τους βουλευτές.
Ο 74χρονος πολιτικός σύμμαχος του Εμανουέλ Μακρόν αναμένεται να χάσει την ψηφοφορία, καθώς τα κόμματα της αντιπολίτευσης στην άκρα δεξιά και αριστερά δήλωσαν ότι θα εκμεταλλευτούν την ευκαιρία να τον αποπέμψουν μετά σε λιγότερο από εννέα μήνες στην εξουσία.
Ο Μπορίς Βαλό, επικεφαλής της σοσιαλιστικής κοινοβουλευτικής ομάδας, δήλωσε στο BFM TV: «Πρέπει να αλλάξουμε πολιτική και γι’ αυτό πρέπει να αλλάξουμε πρωθυπουργό».
Το μεγάλο στοίχημα του Μπαϊρού – το οποίο περιλαμβάνει τη σύγκληση από τον Μακρόν έκτακτης συνόδου του κοινοβουλίου στις 8 Σεπτεμβρίου για ψήφο εμπιστοσύνης, την οποία ο Guardian γράφει πως ο πρωθυπουργός δεν έχει σχεδόν καμία πιθανότητα να κερδίσει – έχει πυροδοτήσει φόβους για μια ακόμη πολιτική κρίση λιγότερο από ένα χρόνο αφότου η προηγούμενη κυβέρνηση του Michel Barnier ανατράπηκε λόγω διαφωνιών για τον προϋπολογισμό μετά από μόλις τρεις μήνες.
Το χάος, η ευθύνη και οι επιλογές του Μακρόν
Το χρηματιστήριο του Παρισιού κατέρρευσε, οι μετοχές των γαλλικών τραπεζών βυθίστηκαν και το κόστος δανεισμού της χώρας αυξήθηκε την Τρίτη λόγω της ανησυχίας των επενδυτών.
Ο 74χρονος πολιτικός που βρίσκεται στο επίκεντρο της κρίσης παρευρέθηκε, σύμφωνα με τον Guardian, σε συνάντηση του συνδικάτου CFDT την Τρίτη, όπου κάλεσε τα γαλλικά πολιτικά κόμματα να σκεφτούν προσεκτικά την ψηφοφορία, σημειώνοντας ότι είχαν 13 ημέρες για να «αποφανθούν αν είναι με το μέρος του χάους ή της ευθύνης».
«Υπάρχει ή όχι εθνική έκτακτη ανάγκη για την αναδιάρθρωση των λογαριασμών, για να ξεφύγουμε από το υπερβολικό χρέος επιλέγοντας να μειώσουμε τα ελλείμματά μας και να παράγουμε περισσότερο; Αυτό είναι το κεντρικό ερώτημα», δήλωσε ο Μπαϊρού
Σε αυτό που θεωρήθηκε ως έκκληση της τελευταίας στιγμής προς την αριστερά, δήλωσε ότι ήταν έτοιμος να απαιτήσει μια «συγκεκριμένη προσπάθεια» από τους πλούσιους, αφού όπως αναφέρει ο Guardian, οι προτάσεις του για τον προϋπολογισμό επικρίθηκαν ευρέως ότι επηρεάζουν τους φτωχούς και τους συνταξιούχους, ενώ έχουν μικρότερο αντίκτυπο στους πολύ πλούσιους.
Σύμφωνα με το γαλλικό πολιτικό σύστημα, ο πρόεδρος, ο οποίος είναι αρχηγός του κράτους και έχει εξουσία στην εξωτερική πολιτική και την εθνική ασφάλεια, διορίζει απευθείας έναν πρωθυπουργό ως αρχηγό της κυβέρνησης για να διαχειρίζεται τις εσωτερικές υποθέσεις. Ο Μακρόν θα μπορούσε να διορίσει γρήγορα έναν νέο πρωθυπουργό, αλλά και αυτός θα μπορούσε να διακινδυνεύσει να εκδιωχθεί για τον προϋπολογισμό.
Ο Μακρόν θα μπορούσε να αποφασίσει να του αναθέσει και πάλι τον σχηματισμό κυβέρνησης, ακόμη και αν ηττηθεί στις 8 Σεπτεμβρίου στην Εθνοσυνέλευση. Όμως το πρόβλημα θα παρέμενε ακέραιο, εκτός και αν τροποποιήσει τον προϋπολογισμό του 2026, ο οποίος έχει απορριφθεί κατηγορηματικά από την αντιπολίτευση και την κοινή γνώμη.
Μια άλλη λύση για τον Μακρόν θα ήταν να αναθέσει την πρωθυπουργία σε κάποιο άλλο πρόσωπο εμπιστοσύνης, όπως στον υπουργό Άμυνας Σεμπαστιάν Λεκορνί. «Όμως η κατάσταση θα παρέμενε η ίδια, εφόσον αυτός ο πρωθυπουργός δεν παρουσίαζε ένα ριζικά διαφορετικό προϋπολογισμό», εκτίμησε ο ο πολιτικός επιστήμονας Βενσάν Μαρτινί.
Μια πηγή κοντά στην ηγέτιδα της ακροδεξιάς, Μαρίν Λεπέν, δήλωσε στο Reuters ότι είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς πώς οποιοσδήποτε νέος πρωθυπουργός θα μπορούσε να αποφύγει το πλήγμα από μια ψήφο δυσπιστίας.
Τι θέλει η αντιπολίτευση
Το κόμμα της Λεπέν θέλει, αντ’ αυτού, ο Μακρόν να διαλύσει το κοινοβούλιο και να προκηρύξει πρόωρες εκλογές. Ο Μακρόν δήλωσε αυτό το καλοκαίρι ότι δεν θέλει να το κάνει αυτό, αλλά ο υπουργός Δικαιοσύνης, Ζεράλντ Νταρμανέν, δήλωσε την Τρίτη ότι οι εκλογές δεν μπορούν να αποκλειστούν.
Ο υπουργός Εσωτερικών, Μπρουνό Ρεταϊλό, ο οποίος ηγείται του δεξιού κόμματος Les Républicains που έχει στηρίξει τον Μπαϊρού, δήλωσε ότι θα ήταν ανεύθυνο και «ενάντια στα συμφέροντα της Γαλλίας» να ψηφιστεί η πτώση της κυβέρνησης.
Ο Guardian αναφέρει πως στην καρδιά της κρίσης βρίσκεται το αντιδημοφιλές και αόριστο σχέδιο του Μπαϊρού για ένα πρόγραμμα λιτότητας ύψους 44 δισεκατομμυρίων ευρώ για τη μείωση του δημόσιου χρέους της Γαλλίας. Αυτό περιλαμβάνει την κατάργηση δύο αργιών και το πάγωμα των δαπανών κοινωνικής πρόνοιας και των φορολογικών κλιμακίων. Το προσωπικό των νοσοκομείων ανησυχεί για τις βαθιές περικοπές στο δημόσιο σύστημα υγείας.
Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι οι ψηφοφόροι από όλες τις πολιτικές πλευρές θεωρούν τον προϋπολογισμό άδικο. Αυτό το καλοκαίρι, ο Μπαϊρού έγινε ο λιγότερο δημοφιλής Γάλλος πρωθυπουργός από την έναρξη της Πέμπτης Δημοκρατίας το 1958, με μια δημοσκόπηση να δείχνει ότι το 80% των Γάλλων δεν τον εμπιστεύονται.
