Ο Ούγγρος πρωθυπουργός, Βίκτορ Όρμπαν, έχει αναμφίβολα καταφέρει να μετατρέψει τα τελευταία 20 χρόνια τη χώρα του σε αυτό που ο ίδιος έχει αποκαλέσει ποικιλοτρόπως «ανελεύθερη δημοκρατία» και έθνος της «χριστιανικής ελευθερίας».

Ταυτόχρονα έχει προσελκύσει θαυμαστές σε όλο τον κόσμο, μεταξύ των οποίων τον αντιπρόεδρο Τζέι Ντι Βανς αλλά και τον ίδιο τον πρόεδρο των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, που έχει αποκαλέσει τον Όρμπαν «έξυπνο» και «σκληρό άνθρωπο».

«Ένας από τους πιο σεβαστούς άνδρες, τον αποκαλούν ισχυρό άνδρα», δήλωσε ο Τραμπ τον Σεπτέμβριο του 2024.

Ενόψει των επόμενων ουγγρικών εκλογών τον Απρίλιο του 2026, το BBC γράφει πως η κοινότητα των ΛΟΑΤΚΙ φαίνεται να είναι μεταξύ των στόχων του Όρμπαν, καθώς το κόμμα του Fidesz υπέγραψε πρόσφατα έναν νέο νόμο που αποσκοπούσε στην απαγόρευση του Pride.

Ωστόσο, παρά τις νέες απαγορεύσεις βλέποντας ότι τεράστια πλήθη παρέλασαν στη Βουδαπέστη για να γιορτάσουν την υπερηφάνεια των ομοφυλοφίλων και την ελευθερία του λόγου, το BBC γράφει πως πολλοί έχουν αρχίσει να αναρωτιούνται αν η φιλελεύθερη κοσμοθεωρία βρίσκεται στη φάση της αντεπίθεσης.

Το BBC γράφει πως η εξουσία του Όρμπαν πράγματι απειλείται, αλλά όχι με τον τρόπο ή από τους ανθρώπους που θα περίμενε κανείς. Καθώς η πραγματική πρόκληση δεν προέρχεται από τη φιλελεύθερη αριστερά, αλλά από την κεντροδεξιά.

Πώς όμως ο Όρμπαν κατάφερε να κρατήσει την εξουσία για τα 19 από τα 35 χρόνια από την πτώση του κομμουνισμού το 1990 και ποιο είναι το μυστικό πίσω από την πολιτική του επιτυχία;

Το εγχειρίδιο του Όρμπαν

Στις αρχές της δεκαετίας του 1990, το Fidesz απομακρύνθηκε από τις φιλελεύθερες ρίζες του και ο Όρμπαν ενστάλαξε μια νέα συντηρητική, εθνικιστική, δεξιά ταυτότητα.

Το 2015, καθώς δεκάδες άνθρωποι ταξίδευαν στην Ευρώπη ζητώντας άσυλο, ο Όρμπαν αναφέρθηκε σε αυτούς ως μέρος ενός «μεταναστευτικού κινήματος που αποτελείται από οικονομικούς μετανάστες, πρόσφυγες αλλά και ξένους μαχητές». Έχει αντιταχθεί στη στρατιωτική υποστήριξη της Ουκρανίας μετά την πλήρους κλίμακας ρωσική εισβολή τον Φεβρουάριο του 2022 και αντιτίθεται επίσης στην αίτηση της Ουκρανίας για ένταξη στην ΕΕ.

Ακρογωνιαίος λίθος του εγχειριδίου του Όρμπαν ήταν η ικανότητά του να εντοπίζει αυτό που φοβούνται οι ψηφοφόροι του και αυτό ίσχυε σε καθεμία από τις σαρωτικές νίκες του, το 2010, το 2014, το 2018 και το 2022.

Βίκτορ Όρμπαν

Ένα άλλο κλειδί στο εγχειρίδιο του Όρμπαν είναι ότι ο νικητής τα παίρνει όλα. Όταν ο Όρμπαν επέστρεψε στην εξουσία μετά από 8 χρόνια το 2010, με ένα νέο εκλογικό νόμο του 2011 συρρίκνωσε το Κοινοβούλιο από 386 έδρες σε 199 και κατάργησε τον δεύτερο γύρο των εκλογών, διοχετεύοντας ουσιαστικά τις ψήφους στο ισχυρότερο κόμμα.

Το BBC γράφει πως, ενώ τα κατακερματισμένα κόμματα της αντιπολίτευσης πάλευαν για τα ψίχουλα, το Fidesz πήρε όλη την τούρτα. Πήραν το 45% των ψήφων το 2014, το οποίο μεταφράστηκε σε 67% των εδρών στο Κοινοβούλιο.

Έχει επίσης διορίσει φιλικούς προς το Fidesz δικαστές στο Συνταγματικό και στο Ανώτατο Δικαστήριο.

Ο Όρμπαν ουσιαστικά κυβερνά με απλά μηνύματα που αντλούνται από αδημοσίευτες έρευνες κοινής γνώμης που αναθέτει η κυβέρνησή του για να μάθει τι ανησυχεί το κοινό. Τα φιλοκυβερνητικά μέσα ενημέρωσης, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και οι διαφημιστικές πινακίδες σε εθνικό επίπεδο λειτουργούν στη συνέχεια ως θάλαμος αντήχησης αυτών των μηνυμάτων.

Οι θαυμαστές από το εξωτερικό

Ορισμένοι ηγέτες στο εξωτερικό φαίνεται να θαυμάζουν την προσέγγισή του, ενώ πολλοί Ρεπουμπλικάνοι του MAGA λατρεύουν τον Όρμπαν για την αντιμετώπιση της κουλτούρας των «woke».

Οι πρωθυπουργοί της Σλοβακίας και της Γεωργίας είναι γνωστοί θαυμαστές του, όπως και η Άλις Βίντελ της Εναλλακτικής για τη Γερμανία, και οι συντηρητικοί ηγέτες του Ολλανδικού Κόμματος για την Ελευθερία και του Αυστριακού Κόμματος Ελευθερίας.

Όμως την ώρα που φτάνει στο απόγειο της φήμης του στο εξωτερικό, τα πράγματα φαίνεται να αλλάζουν στο εσωτερικό της χώρας με έναν 44χρονο ονόματι Πέτερ Μάγιαρ, που προέρχεται από τον κύκλο του πρωθυπουργού να εμφανίζεται ως ο νέος διεκδικητής.

Η απόφαση να δοθεί χάρη σε έναν άνδρα που είχε καταδικαστεί για συγκάλυψη σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών, προκάλεσε ένα μεγάλο σκάνδαλο το οποίο οδήγησε στην παραίτηση της προέδρου Katalin Novak σε ζωντανή τηλεοπτική μετάδοση. Το σκάνδαλο επέφερε πλήγμα στον ισχυρισμό του Όρμπαν ότι υπερασπίζεται τις παραδοσιακές οικογενειακές αξίες.

Το BBC γράφει πως ο Μάγιαρ έδωσε μια μακροσκελή συνέντευξη στο Partizan, το εμβληματικό κανάλι της αντιπολίτευσης στο YouTube, κατακεραυνώνοντας αυτό που αποκάλεσε νεποτισμό και διαφθορά του κυβερνώντος κόμματος.

Ο Μάγιαρ τώρα περιοδεύει τη χώρα, επιτιθέμενος στην κυβέρνηση για τις συνθήκες στα νοσοκομεία, το αποτυχημένο σιδηροδρομικό δίκτυο και τους μισθούς στο δημόσιο που είναι από τους χαμηλότερους στην Ευρώπη.

Συγκεντρώνει μεγάλο πλήθος κόσμου και οι επισκέψεις του σε νοσοκομεία, σχολεία και οίκους ευγηρίας μεταδίδονται ζωντανά στο Facebook, με πολλές από αυτές να έχουν δεκάδες χιλιάδες προβολές.

Η μάχη για την ψυχή της Ουγγαρίας

Οι δημοσιογράφοι του Fidesz τον έχουν απορρίψει ως έναν κούφιο «μεσσία» ή ως προδότη από τις τάξεις τους. Αλλά το BBC εξηγεί πως ο Μάγιαρ έχει δώσει στο κοινό ένα εναλλακτικό όραμα για την αποκατάσταση της πατρίδας.

Το BBC γράφει πως ο Όρμπαν έχει αρχίσει να κάνει κάποια λάθη, όπως το να υποστηρίξει τον υπερεθνικιστή υποψήφιο, Τζορτζ Σιμιόν, στις πρόσφατες προεδρικές εκλογές της Ρουμανίας, παρά το μακρύ ιστορικό αντι-ουγγρικών σχολίων.

Επιπρόσθετα η αποτυχία του Όρμπαν να σταματήσει το Pride, αφού υποσχέθηκε στους υποστηρικτές του ότι δεν θα γινόταν, υποδηλώνει επίσης κάποια αποδυνάμωση της εξουσίας του.

Αλλά ίσως το πιο σοβαρό είναι ότι η ουγγρική οικονομία, η οποία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη γερμανική αγορά, ιδίως από τα γερμανικά αυτοκίνητα που κατασκευάζονται στην Ουγγαρία, βρίσκεται σε στασιμότητα και ο Όρμπαν δεν μπορεί πλέον να προσφέρει βελτιωμένο βιοτικό επίπεδο.

«Ο Όρμπαν είναι σε θέση να κινητοποιήσει τον πυρήνα του εκλογικού του σώματος, που είναι περίπου δύο εκατομμύρια άνθρωποι, αλλά αυτό δεν είναι αρκετό για να κερδίσει τις εκλογές», λέει ο Ζόλταν Κισέλι, πολιτικός αναλυτής προσκείμενος στο Fidesz.

Όσο για τον Όρμπαν, ο ίδιος δήλωσε τον Μάρτιο ότι διεξάγεται ένας αγώνας «για την ψυχή του δυτικού κόσμου» και το BBC γράφει πως κάποιοι βλέπουν τις εκλογές του ερχόμενου Απριλίου ως μάχη για την ψυχή της Ουγγαρίας.