Το ποδόσφαιρο χωρίς VAR ήταν πιο ρομαντικό αλλά και πιο άδικο, έστω και αν αυτή η αδικία ήταν μέρος του παιχνιδιού. Το πεντακάθαρο γκολ του Κριστιάνο Ρονάλντο στο ματς της Πορτογαλίας με την Σερβία που δεν κατακυρώθηκε ποτέ, εξαιτίας της απουσίας του VAR από τα προκριματικά του Παγκοσμίου Κυπέλλου, κατέδειξαν την αναγκαιότητα του VAR σε όλα ανεξαιρέτως τα παιχνίδια.

Η Ευρώπη και οι… άλλοι

Ποδοσφαιρικά, η Ευρώπη μαζεύει (σχεδόν) όλο το χρήμα. Δεν προκαλεί εντύπωση, λοιπόν, το γεγονός πως οι 22 από τις 55 ομοσπονδίες της (ήτοι το 40%) κάνουν χρήση του VAR. Συνολικά, πάντως, μόλις 42 χώρες από τις 211 που έχει ως μέλη της η FIFA (δεν φτάνει καν το 20%) έχουν εφαρμόσει το συγκεκριμένο, «αλμυρό» σύστημα.

Ο βασικός λόγος για την μη εφαρμογή και σε άλλες χώρες είναι το οικονομικό, αλλά δεν είναι μόνο αυτός, αφού η έλλειψη υποδομών επίσης καθιστά δύσκολη την εφαρμογή του VAR. Τόσο οι υποδομές στα γήπεδα, όσο και η δυνατότητα για την απαραίτητη εκπαίδευση των διαιτητών, ώστε να μπορούν και αυτοί να υπηρετήσουν το συγκεκριμένο σύστημα.

Αναλυτικά, ανά ήπειρο, το VAR χρησιμοποιείται στις παρακάτω χώρες:

Ευρώπη (22): Αγγλία, Βέλγιο, Βουλγαρία (όχι σε όλα τα γήπεδα), Γαλλία, Γερμανία, Δανία, Ελβετία, Ελλάδα, Ισπανία, Ισραήλ, Ιταλία, Κροατία, Κύπρος, Ολλανδία, Ουκρανία, Πολωνία, Πορτογαλία, Ρωσία, Σερβία (από την επόμενη σεζόν), Σλοβακία, Τουρκία, Τσεχία

Ασία (8): Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Κατάρ, Κίνα, Κουβέιτ, Νότια Κορέα, Μαλαισία, Σαουδική Αραβία, Ταϊλάνδη

Αφρική (2): Αίγυπτος, Μαρόκο

Βόρεια Αμερική (3): Ηνωμένες Πολιτείες, Καναδάς, Μεξικό

Λατινική Αμερική (7): Αργεντινή, Βραζιλία, Κολομβία, Ουρουγουάη, Παραγουάη, Περού, Χιλή

Ωκεανία (1): Αυστραλία

Το VAR των… φτωχών

Είναι προφανές ότι το μεγάλο πρόβλημα εντοπίζεται στην Αφρική, όπου δεν υπάρχουν τα χρήματα και οι υποδομές για να εφαρμοστεί το VAR και σε άλλες χώρες, εκτός από την Αίγυπτο και το Μαρόκο.

Για τον λόγο αυτό, η FIFA εισάγει το «VAR Lite», το οποίο θα χρησιμοποιεί πολύ λιγότερες κάμερες και διαιτητές για να τσεκάρει τις φάσεις, αλλά θα έχει την δικαιοδοσία να το κάνει.

Οι κανονισμοί της FIFA απαιτούσαν μέχρι τώρα ένα μίνιμουμ τεσσάρων καμερών για τα οφσάιντ και τις φάσεις που αφορούν γκολ, πέναλτι, κόκκινες κάρτες και ενδεχόμενο μπέρδεμα για τον ποδοσφαιριστή που τιμωρείται με κάρτα.

Πλέον, όμως, δίνει «πράσινο φως» σε ένα σύστημα με μια (!) έως τρεις κάμερες, με χώρες όπως η Βόρεια Ιρλανδία και η Ουαλία να είναι ανοιχτές στο να το δοκιμάσουν, ενώ και η Championship, η δεύτερη τη τάξει κατηγορία του αγγλικού ποδοσφαίρου, πιθανότατα θα το εισάγει.

Ο πρόεδρος της επιτροπής διαιτητών της FIFA, Πιερλουίτζι Κολίνα, παραδέχθηκε σχετικά ότι «είναι ακόμα ακριβό για αρκετές ομοσπονδίες ή χαμηλότερες κατηγορίες ομοσπονδιών στις οποίες έχουμε ήδη εφαρμόσει το VAR στο κύριο πρωτάθλημα».

VAR, πόσο πάει το… μαλλί;

Πόσο, όμως, κοστίζει αυτό το περίφημο VAR; Η εγκατάστασή του στην Ελλάδα έφτασε συνολικά τα έντεκα εκατομμύρια ευρώ, στα οποία βεβαίως προστέθηκαν τα 350.000 ευρώ για την γραμμή του οφσάιντ, αλλά και το ποσό που αντιστοιχεί στους επιπλέον διαιτητές που χρειάζονται για την αίθουσα του VAR.

Το goal-line techonology (η τεχνολογία γραμμής) μπορεί να εγκατασταθεί μαζί με το VAR (με το αζημίωτο βεβαίως), αλλά μπορεί να μπει και μόνο του, όπως συνέβαινε στην αγγλική Premier League, προτού εμφανιστεί το VAR.

Στις προηγμένες ποδοσφαιρικά χώρες της Ευρώπης (Αγγλία, Γαλλία, Γερμανία, Ισπανία, Ιταλία…), κάθε χρόνο απαιτούνται περί τα τέσσερα εκατομμύρια ευρώ για την διατήρηση του συστήματος, η οποία εφαρμόζεται σε όλες τις διασυλλογικές διοργανώσεις ανά τον κόσμο (Champions League-Europa League-Γυναικείο Champions League-Σούπερ Καπ Ευρώπης, Copa Libertadores-Copa Sudamericana-Recopa, Αφρικανικό και Ασιατικό Champions League και Μουντιάλ Συλλόγων), κάτι που ισχύει σε εθνικό επίπεδο, αλλά μόνο σε τελικές φάσεις.

Το Παγκόσμιο Κύπελλο της Ρωσίας ήταν η πρώτη μεγάλη διοργάνωση της FIFA όπου εφαρμόστηκε το VAR, με θετικές και αρνητικές κριτικές, αν και βεβαίως ήταν σε πολύ πιο πρώιμο στάδιο, σε σχέση με τώρα.

Στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα του καλοκαιριού, διαιτητές και ποδοσφαιριστές θα είναι πλέον πολύ πιο εξοικειωμένοι και ο ρυθμός των αγώνων δεν θα επηρεάζεται τόσο πολύ, όσο είδαμε στα ρωσικά γήπεδα.

Μελλοντικά, VAR… παντού

Συμπέρασμα; Προς το παρόν, δεν είναι εφικτή η εφαρμογή του VAR σε όλο τον πλανήτη και, βεβαίως, θα υπάρχουν παράπονα, όπως αυτά που προέκυψαν στο Σερβία – Πορτογαλία. Για ένα αρκετά μεγάλο διάστημα, δηλαδή, θα έχουμε «διοργανώσεις δύο ταχυτήτων», γιατί απλούστατα σε άλλες θα υπάρχει και σε άλλες όχι.

Στόχος της FIFA, όμως, σε συνεργασία πάντα με τις κατά τόπους συνομοσπονδίες (UEFA, CAF, AFC, Conmebol και CONCACAF), είναι το VAR να εφαρμοστεί παντού, είτε με την κανονική του μορφή, είτε με την light και πιο προσιτή σε χώρες που δεν έχουν τις ίδιες οικονομικές δυνατότητες με τις άλλες.

Όπως εξηγεί, βεβαίως, ο πρόεδρος της διεθνούς συνομοσπονδίας, Τζιάνι Ινφαντίνο, υπάρχουν χώρες που δεν το έχουν εφαρμόσει ορθά, με αποτέλεσμα να προκύπτουν προβλήματα.

«Το σημαντικό είναι ότι το VAR είναι εκεί για να στηρίξει τον διαιτητή, όχι για να παίρνει τις αποφάσεις αντ’ αυτού» λέει σχετικά, επισημαίνοντας ακόμα ότι «δεν μπορούμε να περιμένουμε ότι είναι τέλειο, γιατί είναι κάτι που το ποδόσφαιρο περίμενε εδώ και 150 χρόνια».

Πηγή: gazzetta.gr