Στη Ρίγα της Λετονίας αναμένεται σήμερα να έχει κατ’ ιδίαν συνάντηση ο αρχηγός ΓΕΕΘΑ, Δημήτρης Χούπης, με τον Τούρκο ομόλογό του, στο περιθώριο της συνόδου του ΝΑΤΟ των αρχηγών των Ενόπλων Δυνάμεων. Ο Τούρκος αξιωματούχος μόλις ανέλαβε τα καθήκοντά του και επομένως η συνάντηση προβλέπεται να είναι εθιμοτυπική μεν, στον απόηχο δε της κρίσης που προκάλεσε το διπλωματικό φάουλ του Ταγίπ Ερντογάν να ακυρώσει τελευταία στιγμή το ραντεβού με τον Έλληνα πρωθυπουργό στη Νέα Υόρκη στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ.
Ο Έλληνας έμπειρος αρχηγός ΓΕΕΘΑ, Δημήτρης Χούπης, ασφαλώς γνωρίζει όλα τα δεδομένα και έχει πλήρη επίγνωση της αναθεωρητικής τακτικής που ακολουθεί η Άγκυρα και ουδέποτε έχει αφήσει περιθώρια να ξεφύγει η τουρκική πλευρά στις αιτιάσεις της, ακόμα και όταν στην ατζέντα των συνομιλιών είναι τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης.
Το κλίμα όμως στα ελληνοτουρκικά είναι βεβαρυμένο και θεωρείται βέβαιο ότι πηγαίνει στις καλένδες το ανώτατο συμβούλιο συνεργασίας, η διεξαγωγή του οποίου εκκρεμεί από τον περασμένο Δεκέμβριο.
Η κατάσταση δυσκολεύει ακόμα περισσότερο μετά τις χθεσινές αναφορές του Αμερικανού προέδρου ο οποίος, υποδεχόμενος τον Ερντογάν στον Λευκό Οίκο, τον χαρακτήρισε φίλο του ήδη από την εποχή της «εξορίας» του, εννοώντας το διάλειμμα μεταξύ 1ης και 2ης θητείας, προσθέτοντας ότι νιώθει μεγάλη τιμή που τον υποδέχεται στις ΗΠΑ. «Είναι ένας σκληρός τύπος», είπε ακόμη ο Ντόναλντ Τραμπ, «αλλά πάντα μου άρεσε», προσθέτοντας ότι «έχει κάνει εξαιρετική δουλειά στη χώρα του». Ο Ντόναλντ Τραμπ είπε ότι ανάμεσα στα θέματα που θα συζητηθούν θα είναι και αυτά των F-16, των F-35 και του αντιπυραυλικού συστήματος Patriot.
Μάλιστα όταν ρωτήθηκε από δημοσιογράφο αν πρόκειται να «αναιρέσει» τις «ηλίθιες αποφάσεις» της κυβέρνησης Μπάιντεν να μην πουλήσει πυραύλους Patriot στην Τουρκία, ο πρόεδρος των ΗΠΑ απάντησε: «Θα το συζητήσουμε αυτό» και πρόσθεσε: «Νομίζω ότι θα πετύχει στην αγορά των πραγμάτων που θα ήθελε να αγοράσει».
«Χρειάζεται ορισμένα πράγματα και εγώ χρειάζομαι ορισμένα πράγματα», συνέχισε ο πρόεδρος, «και θα καταλήξουμε σε ένα συμπέρασμα».
Ο Τραμπ ρωτήθηκε ακόμα πότε και εάν οι ΗΠΑ θα άρουν τις κυρώσεις κατά της Τουρκίας. Απάντησε λέγοντας ότι αυτό θα γίνει «σχεδόν άμεσα», εάν η συνάντησή τους εξελιχθεί καλά.
Σε αυτό το πολιτικό πλαίσιο, ο υπουργός Ενέργειας της Τουρκίας ανακοίνωσε πρόσφατα ότι η κρατική Botas υπέγραψε 20ετή συμφωνία LNG με τη Mercuria για την αγορά υγροποιημένου φυσικού αερίου από τις ΗΠΑ. Αναμένεται συνολική προμήθεια 70 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων σε διάστημα 20 ετών. Η Τουρκία υπέγραψε παρόμοιες συμφωνίες με τις δυτικές εταιρείες Exxon Mobil, Shell και TotalEnergies τα τελευταία δύο χρόνια, σε μια προσπάθεια να διαφοροποιήσει τον ενεργειακό της εφοδιασμό. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει, σε πρώτη ανάγνωση ότι επηρεάζονται οι ελληνοαμερικανικές σχέσεις οι οποίες παραμένουν άριστες, ούτε ετεροκαθορίζονται από το τι κάνουν οι ΗΠΑ με τρίτες χώρες. Το παζάρι για τα F-35 μόλις ξεκίνησε και τίποτα δεν πρέπει να θεωρείται δεδομένο.
