Στο φως της δημοσιότητας έρχεται για πρώτη φορά βίντεο ντοκουμέντο από την απελευθέρωση 2.500 Εβραίων φυλακισμένων του στρατοπέδου συγκέντρωσης Μπέργκεν – Μπέλσεν στο τέλος του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου.

Η επιχείρηση διάσωσης πραγματοποιήθηκε στις 13 Απριλίου του 1945, όταν το τρένο, που μετέφερε τους Εβραίους κρατούμενους στα στρατόπεδα συγκέντρωσης του Τερέζιενσταντ, αναγκάστηκε να σταματήσει λόγω μαχών μεταξύ αμερικανικών και ναζιστικών δυνάμεων, κοντά στο χωριό Φαρσλέμπεν.

Τα πλάνα ανακαλύφθηκαν στα Εθνικά Αρχεία των Ηνωμένων Πολιτειών και αποκαταστάθηκαν από την ερευνητική ομάδα του Αμερικανού καθηγητή Ιστορίας Μάθιου Ρόζελ μετά από οκτώ δεκαετίες.

Το «Θαύμα στο Φάρσλεμπεν»

Τα γεγονότα εκείνης της ημέρας, γνωστά και ως το «Θαύμα στο Φάρσλεμπεν», είχαν τεκμηριωθεί από φωτογραφικά ντοκουμέντα, ωστόσο είναι η πρώτη φορά που αποκαλύπτεται ένα βίντεο από το περιστατικό.

Όλα ξεκίνησαν όταν το τρένο αναγκάστηκε να σταματήσει λόγω των βομβαρδισμών στο γειτονικό χωριό. Οι αξιωματικοί των SS είχαν λάβει σαφείς οδηγίες να εκτελέσουν όσο το δυνατόν περισσότερους από τους αιχμαλώτους εάν δεν κατάφερναν να φτάσουν στο προορισμό τους. Μόλις το τρένο ακινητοποιήθηκε προκλήθηκε αναταραχή, ωστόσο πριν οι ναζί στρατιωτικοί προχωρήσουν στις εκτελέσεις, ένα αμερικανικό τανκ και ένα jeep έκαναν την εμφάνισή τους πάνω από το λόφο.

Πανικοβλημένοι οι Ναζί εγκατέλειψαν το τρένο και τράπηκαν σε φυγή. Οι Αμερικανοί στρατιώτες πλησίασαν την αμαξοστοιχία, άνοιξαν τις πόρτες και απελευθέρωσαν τους αιχμαλώτους. Αξίζει να σημειωθεί πως οι εν λόγω Εβραίοι κρατούμενοι, σύμφωνα με τις πληροφορίες, προέρχονταν από ανώτερα κοινωνικά στρώματα και χρησιμοποιούνταν από τους ναζί για ανταλλαγή κρατουμένων.

Στα πλάνα, που κινηματογραφήθηκαν από έναν εκ των Αμερικανών στρατιωτών, φαίνονται οι αιχμάλωτοι να κάθονται έξω από το τρένο εξαντλημένοι αλλά και ανακουφισμένοι που γλίτωσαν από τον εφιάλτη των ναζί και πιθανόν την εκτέλεση. Κάποια στιγμή ένα πλήθος Εβραίων συγκεντρώνονται γύρο από έναν Αμερικανό στρατιώτη, ο οποίος φαίνεται να προσφέρει τρόφιμα, ενώ σε ένα άλλο πλάνο ένας αδυνατισμένος άνδρας σκοτώνει τις ψείρες στο γιακά της μπλούζας τους και άλλος φτιάχνει τις γάζες στα πόδια του. Κάποιοι χάραξαν ένα ευχαριστήριο μήνυμα προς τους Αμερικανούς πάνω στο τρένο.

«Ήταν σκελετωμένοι, πεινασμένοι, εξουθενωμένοι και άρρωστοι», ανέφερε στην περιγραφή του ο διοικητής του τανκ George Gross, ο οποίος είπε ότι η αντίδραση των αιχμαλώτων ήταν σαν ένα «ξέσπασμα καθαρής, σχεδόν υστερικής ανακούφισης».

Έκτοτε, τα εβραϊκά μέσα ενημέρωσης εντόπισαν ορισμένους από τους επιζώντες του περιστατικού, ορισμένοι από τους οποίους αναγνώρισαν τον εαυτό τους στο βίντεο. «Στο κλιπ, είδα τη μητέρα μου, την αδερφή μου και τον εαυτό μου», αναφώνησε ο επιζών του Ολοκαυτώματος Jacob Barzilai, 90 ετών μιλώντας στο Ynet. «Συγκινήθηκα πολύ βλέποντας το βίντεο. Είχα χάσει τα λόγια μου».

Ο Jacob Barzilai, ο οποίος ήταν 12 ετών τότε, θυμάται ότι ο πατέρας και ο παππούς του ήταν επίσης μαζί τους όταν η οικογένεια συνελήφθη αλλά χάθηκαν στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Μπέργκεν-Μπέλσεν.

Η Miriam Mueller, σήμερα 82 ετών, ήταν τεσσάρων ετών στο περιστατικό. Βλέποντας τον εαυτό της στα πλάνα ανέσυρε όλες τις αναμνήσεις. «Δυσκολεύτηκα να αναπνεύσω μετά», θυμάται. «Είπα ότι αυτός ο καταραμένος πόλεμος είναι απλώς ατελείωτος», είπε στο ίδιο μέσο και πρόσθεσε: «Σήμερα, έχω 26 εγγόνια και 40 δισέγγονα, και υπάρχει άλλο ένα που έρχεται. Ο ευλογημένος Κύριος έκανε ένα θαύμα μαζί μου».  

Ο Matthew Rozell, ο καθηγητής ιστορίας που ανακάλυψε, αποκατέστησε και έφερε στο φως το βίντεο, ελπίζει τα ντοκουμέντα να αποτελέσουν «άλλο ένα καρφί στο φέρετρο της άρνησης του ολοκαυτώματος».