Γνωστή ως η επίσημη πατρίδα του Άη Βασίλη ή Γιουλουπούκκι, όπως αποκαλείται στη Φινλανδία, η πόλη Ροβανιέμι προσφέρει κάθε φανταστική εμπειρία που σχετίζεται με τον αγαπημένο γιορτινό χαρακτήρα: από επισκέψεις στο «γραφείο» του επάνω στον Αρκτικό Κύκλο έως βόλτες με έλκηθρα ταράνδων. Η πόλη διαθέτει ακόμη και δικό του κατάστημα της φινλανδικής εταιρείας σχεδιασμού Μαριμεκό. Ωστόσο, τη φετινή εορταστική περίοδο, πέρα από τις εκατοντάδες χιλιάδες τουρίστες από ολόκληρο τον κόσμο που αναζητούν τον Άη Βασίλη, η χιονισμένη πρωτεύουσα της Λαπωνίας προσελκύει ολοένα και περισσότερους διεθνείς στρατιωτικούς επισκέπτες.

Τις τελευταίες εβδομάδες, χιλιάδες στρατιώτες του ΝΑΤΟ έχουν περάσει από το Ροβανιέμι , το οποίο διαθέτει και αεροπορική βάση, για ασκήσεις στην περιοχή Ροβαγιάρβι, τη μεγαλύτερη στρατιωτική περιοχή ασκήσεων στη δυτική Ευρώπη, όπου προετοιμάζονται για μια πιθανή επίθεση από τη Ρωσία. Η Ροβαγιάρβι βρίσκεται περίπου 55 μίλια από τα ρωσικά σύνορα. Παράλληλα, το Ροβανιέμι αναμένεται σύντομα να αποτελέσει βασική βάση για τις Forward Land Forces (FLF) της Φινλανδίας, το νατοϊκό τάγμα υπό σουηδική ηγεσία που έχει στόχο να λειτουργήσει ως αποτρεπτική δύναμη στα ανατολικά σύνορα.

Η αύξηση της στρατιωτικής δραστηριότητας δεν έχει περάσει απαρατήρητη από τους τουρίστες του Ροβανιέμι. Η Ντόνα Κόιλ και η κόρη της Λάιλα, τουρίστριες από τη Σκωτία, έμειναν έκπληκτες όταν άκουσαν στρατιωτικά αεροσκάφη κατά τη διάρκεια σαφάρι με ταράνδους, δηλώνοντας πως δεν γνώριζαν τίποτα για τις επιχειρήσεις που λάμβαναν χώρα. H Χάννα Σλίκερ από τη Στουτγκάρδη σημείωσε ότι δεν είναι δυνατό να ξεφύγει κανείς από την πραγματικότητα του πολέμου στην Ευρώπη, ακόμη και στην πόλη του Άη Βασίλη, καθώς το πρωί της ίδιας ημέρας παρατήρησε στρατιωτικά αεροσκάφη κατά τη διάρκεια περιήγησης με ταράνδους. Στο Santa Park, το «σπίτι–σπηλιά του Άη Βασίλη» που είναι χτισμένο μέσα σε έναν μεγάλο λόφο, γίνεται δύσκολο να αγνοήσει κανείς ότι ταυτόχρονα λειτουργεί ως καταφύγιο για τους κατοίκους της πόλης. Η Χάννα παραδέχθηκε ότι η εγγύτητα στη Ρωσία προκαλεί φόβο, αλλά το γεγονός ότι ο χώρος λειτουργεί και ως καταφύγιο της προσφέρει μια κάποια αίσθηση ασφάλειας.

Οι εντάσεις ανάμεσα στη Ρωσία και τη δυτική Ευρώπη κλιμακώνονται, ενώ την προηγούμενη εβδομάδα ο Βλαντίμιρ Πούτιν δήλωσε ότι είναι «έτοιμος» για πόλεμο, εφόσον η Ευρώπη τον ξεκινήσει, τη στιγμή που οι ειρηνευτικές συνομιλίες με την Ουκρανία παραμένουν στάσιμες. Σε περίπτωση ρωσικής εισβολής, τα σχεδόν 900 μίλια συνόρων Φινλανδίας–Ρωσίας, εκ των οποίων τα 235 βρίσκονται στη Λαπωνία, θεωρούνται πιθανή διαδρομή επίθεσης. Ο φινλανδικός στρατός έχει ήδη προειδοποιήσει ότι μόλις τελειώσει ο πόλεμος στην Ουκρανία, η Ρωσία σκοπεύει να μεταφέρει περισσότερα στρατεύματα στα σύνορα με τη Φινλανδία, ενισχύοντας την παρουσία και τις υποδομές της ώστε να αποτελέσει «πιο ισχυρή δύναμη».

Η Φινλανδία, λόγω της γεωγραφίας και της ιστορίας της με τη Ρωσία, προετοιμάζεται διαχρονικά για το ενδεχόμενο πολέμου. Υποχρέωση συμμετοχής στην εθνική άμυνα προβλέπεται στο σύνταγμά της. Ωστόσο, η ένταξη στο ΝΑΤΟ το 2023 έχει φέρει σημαντικές αλλαγές, με περισσότερη διεθνή συνεργασία και τη δημιουργία νέου βορειοδυτικού νατοϊκού κέντρου διοίκησης στη Μικκέλι, στη νοτιοανατολική Φινλανδία.

Την περασμένη εβδομάδα, ενώ το θεματικό πάρκο Santa Claus Village ήταν γεμάτο παιδιά και ενήλικες που ανυπομονούσαν να συναντήσουν τον Άη Βασίλη υπό το χιόνι, σε μικρή απόσταση, σχεδόν 1.000 στρατιώτες από Σουηδία, Φινλανδία και Ηνωμένο Βασίλειο συμμετείχαν στην άσκηση Lapland Steel 25, η οποία ακολούθησε αμέσως μετά την άσκηση Northern Strike 225, όπου συμμετείχαν πάνω από 2.000 Φινλανδοί και Πολωνοί στρατιώτες. Στο πλαίσιο της Lapland Steel 25, όπου δόθηκε πρόσβαση στην εφημερίδα Guardian, Φινλανδοί κληρωτοί και στρατιώτες μαζί με Σουηδούς συναδέλφους τους χειρίζονταν τανκς, έκαναν σκι αντοχής και επιχειρούσαν με ελικόπτερα μέσα σε δάση πεύκων και χιόνι μέχρι το γόνατο, σε σενάρια εικονικής μάχης.

Η Άλβα Στόρμαρκ, 19 ετών, Σουηδή στρατιώτης και οδηγός τανκ, δήλωσε πως «προετοιμάζονται για τα χειρότερα», γνωρίζοντας ότι υπάρχει πόλεμος στην Ευρώπη και ότι βρίσκονται κοντά στη Ρωσία. Παρότι η ένταξη στον σουηδικό στρατό πριν από περίπου ενάμιση χρόνο ήταν δύσκολη απόφαση λόγω της γεωπολιτικής κατάστασης, παραμένει αφοσιωμένη στην αποστολή της. Τόνισε ότι η υπεράσπιση της Σουηδίας είναι κάτι που θέλει να κάνει.

Ο Ταγματάρχης Μίκκο Κουουσίστο, επικεφαλής εκπαίδευσης της Ταξιαρχίας Γιάεγκερ, της βορειότερης μονάδας της Φινλανδίας, ανέφερε ότι η άσκηση Lapland Steel δεν ακολουθούσε συγκεκριμένο σενάριο, ωστόσο ένας χάρτης της άσκησης έδειχνε ένα μεγάλο κόκκινο βέλος να έρχεται από τα βορειοανατολικά, προς τη Ρωσία. Πρόσθεσε επίσης ότι, αν και ο Αρκτικός Κύκλος «μετακινείται συνεχώς», δεν υπάρχει αμφιβολία πως το Ροβανιέμι είναι η πραγματική πατρίδα του Άη Βασίλη, εκεί όπου περνά το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου του.

Περισσότερο από το ένα τέταρτο των φινλανδικών συνόρων με τη Ρωσία, τα οποία παραμένουν κλειστά εδώ και δύο χρόνια λόγω των αυξανόμενων εντάσεων, βρίσκεται στη Λαπωνία, μια αραιοκατοικημένη περιοχή που φιλοξενεί μόλις το 3% του φινλανδικού πληθυσμού. Ο διοικητής της Ταξιαρχίας Γιάεγκερ, Συνταγματάρχης Μάρκο Κιβελά, υπογράμμισε ότι λόγω της εγγύτητας με τη Ρωσία και τη χερσόνησο Κόλα, όπου βρίσκεται η μεγαλύτερη συγκέντρωση πυρηνικών όπλων στον κόσμο, η περιοχή έχει τεράστια στρατηγική σημασία. Επισήμανε ότι η Ρωσία «αλλάζει τη στάση της» στη χερσόνησο Κόλα και κατά μήκος των συνόρων, δημιουργώντας νέες μεραρχίες και νέο σώμα στρατού, με στόχο να μπορεί να επανεξοπλίσει και να ενισχύσει τις δυνάμεις της στα σύνορα με τη Φινλανδία μετά το τέλος του πολέμου στην Ουκρανία.

Το σύνθημα της Ταξιαρχίας Γιάεγκερ, που ειδικεύεται σε εκπαίδευση Αρκτικών συνθηκών και επίγεια αντιαεροπορική άμυνα, είναι «pohjoinen pitää» – «ο βορράς αντέχει». Ο Κιβελά χαρακτήρισε την παρούσα κατάσταση ως «νέο ψυχρό πόλεμο», επισημαίνοντας ότι η τήξη των πάγων καθιστά τα φυσικά αποθέματα της Αρκτικής ευκολότερα προσβάσιμα, γεγονός που καθιστά την περιοχή ολοένα και πιο σημαντική. Σύμφωνα με τον ίδιο, η Ρωσία ενισχύει τη στρατιωτική της δομή στην Αρκτική τόσο για την προστασία της στρατηγικής της ισχύος ως πυρηνική δύναμη όσο και για την προστασία των οικονομικών πόρων που αναδύονται, ακολουθώντας πρακτικές της περιόδου του Ψυχρού Πολέμου.

Η Φινλανδή κληρωτή Ρεμπέκα Μπρούν, 23 ετών, που κατατάχθηκε εθελοντικά, δήλωσε ότι παρότι οι μεγάλες πορείες είναι εξαντλητικές, καθώς μεταφέρει εξοπλισμό που φτάνει στο μισό του σωματικού της βάρους, δεν μετανιώνει την απόφασή της, ακόμη κι αν η απειλή πολέμου αυξάνεται. Νιώθει προετοιμασμένη, καθώς «έχουν εκπαιδευτεί καλά». Δίπλα της, ο κληρωτός Γιόονα Λαχτελίν, 20 ετών, τόνισε ότι κάποιος πρέπει να αναλάβει την ευθύνη και ότι οι περισσότεροι βρίσκονται εκεί από δική τους θέληση, επομένως δεν θα ήταν μεγάλο βήμα να υπηρετήσει κανείς σε πραγματικές συνθήκες πολέμου εφόσον χρειαστεί.

Πόλεμος Ουκρανία - Ρωσία

Την περασμένη εβδομάδα, εκπρόσωποι των ενόπλων δυνάμεων Σουηδίας, Φινλανδίας και Νορβηγίας συναντήθηκαν στο Ροβανιέμι για να συζητήσουν τα σχέδια δημιουργίας της φινλανδικής FLF, για την οποία η πόλη θα λειτουργεί ως βάση. Σύμφωνα με τον Σουηδό ταξίαρχο και διοικητή της 1ης Μεραρχίας, Μίκαελ Κάρλεν, τα τάγματα των FLF θα προέρχονται από την περιοχή Μπόντεν της Νορίμποττεν, πέρα από τα σουηδικά σύνορα. Η FLF Φινλανδίας θα αποτελέσει, όπως εξήγησε, «σημαντικό στοιχείο ενίσχυσης του ανατολικού μετώπου» του ΝΑΤΟ, καθώς η περιοχή χαρακτηρίζεται από δύσβατο έδαφος, ελάχιστους δρόμους, περιορισμένη υποδομή και σκληρές συνθήκες, ειδικά τον χειμώνα.

Οι διεθνείς στρατιωτικές ασκήσεις, πρόσθεσε, στοχεύουν να «δείξουν την ικανότητά μας και την αποτρεπτική μας δύναμη», υπογραμμίζοντας ότι η βία με τη Ρωσία πρέπει να αποφευχθεί με την επίδειξη της ετοιμότητας και της ισχύος των νατοϊκών δυνάμεων. Σε κοινή δήλωση στις 1 Δεκεμβρίου, οι πρωθυπουργοί Φινλανδίας και Σουηδίας, Πέτερι Όρπο και Ουλφ Κρίστερσον, τόνισαν ότι σχεδιάζουν «να εμβαθύνουν τη διμερή συνεργασία» τους, συμπεριλαμβανομένης της άμυνας και της πολιτικής ετοιμότητας.