Η στήριξη του Ντόναλντ Τραμπ στους Ευρωπαίους ακροδεξιούς αποκαλύπτει τα μεταξύ τους ρήγματα

Η ανοιχτή στήριξη του προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, προς τους ευρωπαϊκούς εθνικιστές αποκαλύπτει ρήγματα μεταξύ των μεγαλύτερων κομμάτων της ακροδεξιάς στην Ευρώπη. Ενώ το γερμανικό κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) χαιρέτισε την ηθική υποστήριξη του Τραμπ, βλέποντάς την ως μέσο για την επίτευξη εσωτερικής νομιμοποίησης και την άρση της πολιτικής του απομόνωσης, o γαλλικός Εθνικός Συναγερμός διατήρησε αποστάσεις, θεωρώντας την άμεση αμερικανική στήριξη πιθανό βάρος.

Τα δύο αυτά κόμματα, που ηγούνται των δημοσκοπήσεων στις δύο μεγαλύτερες οικονομίες της ΕΕ, είχαν ήδη διαφορές, κυρίως λόγω ορισμένων δηλώσεων του γερμανικού κόμματος σχετικά με τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ωστόσο, οι διαφορετικές τους αντιδράσεις απέναντι στον Τραμπ οφείλονται λιγότερο σε ιδεολογικές διαφορές και περισσότερο σε διαφορετικούς εσωτερικούς πολιτικούς υπολογισμούς.

Οι ηγέτες του AfD στη Γερμανία χαιρέτισαν τις πρόσφατες επιθέσεις της κυβέρνησης Τραμπ εναντίον των κυρίαρχων ευρωπαϊκών πολιτικών και την έγκριση των «πατριωτικών ευρωπαϊκών κομμάτων» που επιδιώκουν να αντισταθούν στη λεγόμενη «πολιτισμική εξάλειψη» της Ευρώπης. Οι κεντρώοι στην Ευρώπη ανησυχούν ιδιαίτερα για τον νέο στόχο της Αμερικής να «καλλιεργήσει την αντίσταση», ενισχύοντας το κύμα του εθνικισμού.

«Αυτή είναι άμεση αναγνώριση της δουλειάς μας», δήλωσε ο ευρωβουλευτής του AfD Πετρ Μπίστρον, μετά τη δημοσίευση της Εθνικής Στρατηγικής Ασφαλείας από την κυβέρνηση Τραμπ, ένα έγγραφο που σε ορισμένα σημεία θα μπορούσε να θεωρηθεί μανιφέστο ενός ευρωπαϊκού ακροδεξιού κόμματος, προειδοποιώντας ότι η Ευρώπη μπορεί να είναι «αγνώριστη» σε δύο δεκαετίες λόγω της μετανάστευσης και της απώλειας εθνικών ταυτοτήτων.

«Το AfD πάντα αγωνιζόταν για την κυριαρχία, την επιστροφή μεταναστών και την ειρήνη, ακριβώς για τις προτεραιότητες που τώρα εφαρμόζει ο Τραμπ», πρόσθεσε ο Μπίστρον, ο οποίος θα συμμετάσχει σε μια ομάδα πολιτικών του κόμματος που θα ταξιδέψει αυτή την εβδομάδα στην Ουάσινγκτον για να συναντηθεί με Ρεπουμπλικάνους του κινήματος MAGA.

Μία από τις εθνικές ηγέτιδες του AfD, η Άλις Βάιντελ, επίσης χαιρέτισε τη στρατηγική ασφάλειας του Τραμπ, αναφέροντας σε ανάρτηση μετά τη δημοσίευση του εγγράφου: «Γι’ αυτό χρειαζόμαστε το AfD!»

Αντίθετα, o Εθνικός Συναγερμός στη Γαλλία είναι πιο διστακτικός όσον αφορά τη συνεργασία με τον Τραμπ, ο οποίος είναι πολύ αντιπαθής στο γαλλικό εκλογικό σώμα. Ο πρόεδρος του Εθνικού Συναγερμού, Ζορντάν Μπαρντελά, σε συνεντεύξεις του αυτή την εβδομάδα σε βρετανικά μέσα, συμφώνησε γενικά με το πρόγραμμα κατά της μετανάστευσης του Τραμπ, αλλά αποδέχτηκε μόνο περιορισμένα την ιδέα εμπλοκής του Αμερικανού προέδρου στα γαλλικά πολιτικά πράγματα: «Είμαι Γάλλος, δεν είμαι χαρούμενος με την εξάρτηση και δεν χρειάζομαι έναν μεγάλο αδελφό σαν τον Τραμπ για να ενδιαφερθεί για τη μοίρα της χώρας μου», δήλωσε στην εφημερίδα The Telegraph.

Ο Τιερί Μαριάνι, μέλος της εθνικής επιτροπής του κόμματος, εξήγησε ότι ο Τραμπ δεν φαίνεται ως ο ιδανικός σύμμαχος. «Ο Τραμπ μας αντιμετωπίζει σαν αποικία, με τη ρητορική του, που δεν είναι μεγάλο θέμα, αλλά κυρίως οικονομικά και πολιτικά», είπε στο Politico. Οι εθνικοί ηγέτες του κόμματος βλέπουν «τον κίνδυνο από κάποιον που τώρα δεν έχει τίποτα να χάσει, αφού δεν μπορεί να επανεκλεγεί, και που είναι πάντα υπερβολικός και μερικές φορές γελοίος».

Το «αμερικανικό όνειρο» του AfD

Δεν είναι τυχαίο ότι ο Μπίστρον θα συμμετάσχει σε αποστολή του AfD που θα συναντήσει μέλη του κινήματος MAGA στην Ουάσινγκτον αυτή την εβδομάδα. Ο Μπίστρον ανήκει στους πολιτικούς του AfD που επιδιώκουν την ενίσχυση των δεσμών με την κυβέρνηση Τραμπ, για να κερδίσουν υποστήριξη στον αγώνα τους κατά της πολιτικής δίωξης και της λογοκρισίας στη Γερμανία.

Αυτή η επιχειρηματολογία βρίσκει σαφή απήχηση στην κυβέρνηση Τραμπ. Όταν η γερμανική υπηρεσία εσωτερικής ασφάλειας χαρακτήρισε νωρίτερα φέτος το AfD ως εξτρεμιστικό, ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Μάρκο Ρούμπιο, χαρακτήρισε την κίνηση «τυραννία με άλλοθι». Στη Διάσκεψη Ασφάλειας του Μονάχου, ο Αμερικανός αντιπρόεδρος, Τζέι Ντι Βανς, κάλεσε τους κεντρώους Ευρωπαίους πολιτικούς να καταργήσουν τα «τείχη» που αποκλείουν τα ακροδεξιά κόμματα από την κυβέρνηση.

Οι ηγέτες του AfD υπολόγισαν ότι η στήριξη του Τραμπ μπορεί να προσδώσει στο κόμμα πολιτική νομιμοποίηση, ενισχύοντας την εκλογική του απήχηση και ταυτόχρονα δυσκολεύοντας τους συντηρητικούς του καγκελάριου Φρίντριχ Μερτς να αρνηθούν συνεργασία σε κυβερνητικό συνασπισμό. Αυτό εξηγεί γιατί οι πολιτικοί του AfD θα βρεθούν αυτή την εβδομάδα στις ΗΠΑ αναζητώντας πολιτική νομιμοποίηση. Την Παρασκευή το βράδυ, ο Μάρκους Φρονμάιερ, αναπληρωτής επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας του AfD, θα είναι «τιμώμενος καλεσμένος» σε γκαλά του Young Republican Club στη Νέα Υόρκη.

Ο Εθνικός Συναγερμός δεν έχει τίποτα να κερδίσει

Στη Γαλλία, ο ακροδεξιός Εθνικός Συναγερμός της Μαρί Λεπέν έχει αποστασιοποιηθεί από το AfD και τον Τραμπ στο πλαίσιο ευρύτερης προσπάθειας να παρουσιαστεί πιο φιλικό προς τους κεντρώους ψηφοφόρους ενόψει των προεδρικών εκλογών του 2027, στις οποίες το κόμμα θεωρεί ότι έχει καλές πιθανότητες νίκης.

Στο πλαίσιο της προσπάθειας αυτής, η Λεπέν προώθησε πέρσι την αποπομπή του AfD από την ομάδα Ταυτότητα και Δημοκρατία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μετά από σειρά σκανδάλων που είχαν μετατρέψει το κόμμα σε περιθωριακό. Ταυτόχρονα, οι ηγέτες του Εθνικού Συναγερμού υπολόγισαν ότι ο Τραμπ δεν μπορεί να τους βοηθήσει στη Γαλλία, καθώς είναι ιδιαίτερα αντιδημοφιλής. Ακόμα και οι οπαδοί του κόμματος έχουν αρνητική άποψη για τον Αμερικανό πρόεδρο.

Σύμφωνα με τη δημοσκόπηση Odoxa μετά τις εκλογές του 2024, το 56% των ψηφοφόρων του Εθνικού Συναγερμού είχε αρνητική άποψη για τον Τραμπ. Στην ίδια έρευνα, το 85% των ψηφοφόρων όλων των κομμάτων χαρακτήρισε τον Τραμπ «επιθετικό» και το 78% «ρατσιστή».

Ο Ζαν-Ιβ Καμύ, πολιτικός επιστήμονας και κορυφαίος ειδικός στις γαλλικές και διεθνείς ακροδεξιές κινήσεις, υπογράμμισε τα ιδεολογικά κενά που χωρίζουν τη Λεπέν από τον Τραμπ, όπως η υποστήριξή της για το κοινωνικό κράτος και τα κοινωνικά δίκτυα ασφαλείας, καθώς και το περιορισμένο ενδιαφέρον της για κοινωνικό συντηρητισμό και θρησκεία. «Ο Τραμπισμός είναι ένα καθαρά αμερικανικό φαινόμενο που δεν μπορεί να μεταφυτευθεί στη Γαλλία», δήλωσε. «Η Μαρί Λεπέν, που εργάζεται για τη νορμαλοποίηση του κόμματός της, δεν έχει κανένα συμφέρον να συνδεθεί με τον Τραμπ και, καθώς συχνά κατηγορείται ότι εξυπηρετεί ξένες δυνάμεις, κυρίως τη Ρωσία, δεν έχει τίποτα να κερδίσει με το να τη χαρακτηρίσουν “αντιπρόσωπο του Τραμπ στη Γαλλία”».