Η Χαμάς έχει ενημερώσει τους μεσολαβητές ότι είναι έτοιμη να παγώσει όλες τις επιθετικές επιχειρήσεις της εναντίον του Ισραήλ από τη Γάζα για έως και μία δεκαετία, και ότι είναι διατεθειμένη να θάψει τα όπλα της, εάν οι ισραηλινές δυνάμεις αποσυρθούν πλήρως από τον θύλακα, δήλωσε στο Middle East Eye ένας ανώτερος Παλαιστίνιος αξιωματούχος που γνωρίζει τις συζητήσεις.
Ο αξιωματούχος, ο οποίος μίλησε υπό τον όρο της ανωνυμίας λόγω της ευαισθησίας των συνομιλιών, είπε ότι η πρόταση παρουσιάστηκε σε Αιγύπτιους, Καταρινούς και Τούρκους μεσολαβητές στο Κάιρο την περασμένη εβδομάδα. Η πρόταση αντιπροσωπεύει, όπως τη χαρακτήρισε, μια ουσιαστική κίνηση της Χαμάς που αποσκοπεί στο να δώσει ώθηση στην επόμενη φάση των διαπραγματεύσεων για την κατάπαυση του πυρός.
«Η πρόταση είναι ξεκάθαρη», είπε ο αξιωματούχος. «Η Χαμάς προσφέρει εγγύηση ότι δεν θα εκτοξευθεί ούτε ένα όπλο από τη Γάζα εναντίον του Ισραήλ, και θα το κάνει θάβοντας τα όπλα. Πρότεινε τη σύναψη μιας χούντνας (όρος της ισλαμικής παράδοσης που περιγράφει μακροπρόθεσμη εκεχειρία) διάρκειας επτά έως δέκα ετών μεταξύ Γάζας και Ισραήλ, και η Χαμάς δεν θα χρησιμοποιήσει τα όπλα.»
Σύμφωνα με τον αξιωματούχο, η χούντνα θα εγγυηθεί από τα κράτη-μεσολαβητές, τα οποία θα λειτουργούν ως εγγυητές της τήρησης. Είπε ότι τα όπλα θα αποκρυφτούν και πως οι μεσολαβητές θα επιβλέπουν άμεσα τις δεσμεύσεις που θα αναλάβει η Χαμάς.
«Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου η Γάζα θα ασχολείται με τον εαυτό της», είπε ο αξιωματούχος, αναφερόμενος στην ανοικοδόμηση και στη διακυβέρνηση μετά από περισσότερα από δύο χρόνια καταστροφικού πολέμου, εκτοπισμού και αποκλεισμού.
Μέχρι σήμερα, η Χαμάς αρνούνταν να παραδώσει τα όπλα της παρά μόνο υπό την εξουσία μιας δημοκρατικά εκλεγμένης ηγεσίας ενός πλήρως κυρίαρχου παλαιστινιακού κράτους. Το κίνημα έχει επανειλημμένα δηλώσει ότι ο ένοπλος αγώνας του εναντίον του Ισραήλ θα τερματιστεί μόνο όταν λήξει η κατοχή παλαιστινιακών εδαφών.
Για την Γάζα η νέα πρόταση, δεν αφορά τη Δυτική Όχθη
Η νέα πρόταση, ωστόσο, αφορά ειδικά τη Γάζα και δεν περιλαμβάνει τις στρατιωτικές δυνατότητες ή τις πολιτικές δραστηριότητες της Χαμάς στη Δυτική Όχθη, όπου το Ισραήλ συνεχίζει σχεδόν καθημερινές επιχειρήσεις παρά την εκεχειρία στη Γάζα.
Ο ανώτερος αξιωματούχος τόνισε ότι η πρόταση διαμορφώθηκε και από τις αλλαγές στο περιφερειακό διπλωματικό τοπίο, επισημαίνοντας ιδιαιτέρως την Αίγυπτο για αυτό που περιέγραψε ως μετατόπιση της θέσης της υπέρ των αναγκών των Παλαιστινίων στη Γάζα.
Η Αίγυπτος, σημείωσε, επέμεινε πρόσφατα ότι το πέρασμα της Ράφα πρέπει να λειτουργεί και προς τις δύο κατευθύνσεις, συμπεριλαμβανομένης της επιστροφής των εκτοπισμένων Παλαιστινίων. Από την πλευρά του, το Ισραήλ έχει επιτρέψει μόνο εξόδους από τη Γάζα και έχει μπλοκάρει την επιστροφή χιλιάδων ανθρώπων στα σπίτια τους στο βόρειο και κεντρικό τμήμα της Λωρίδας.
«Οι μεσολαβητές έχουν ανανεώσει τις σχέσεις τους με τη Χαμάς», είπε ο αξιωματούχος. «Η Χαμάς εντόπισε πρόοδο στη μεσολάβηση και έκανε πολλά θετικά βήματα. Το κίνημα πιστεύει σε έναν πραγματιστικό τρόπο για την επίτευξη κοινών θέσεων.»
Από την αποδοχή της εκεχειρίας τον Οκτώβριο, ισραηλινές αεροπορικές επιδρομές και επιθέσεις με drone παραμένουν συχνές. Σύμφωνα με τις παλαιστινιακές αρχές, έχουν καταγραφεί περισσότερες από 600 παραβιάσεις από τότε που τέθηκε σε ισχύ η εκεχειρία στις 10 Οκτωβρίου, με το Ισραήλ να σκοτώνει τουλάχιστον 360 ανθρώπους και να τραυματίζει πάνω από 900.
Το Ισραήλ έχει απελευθερώσει χιλιάδες Παλαιστινίους κρατούμενους στο πλαίσιο της συμφωνίας για την εκεχειρία, αλλά συνεχίζει να κρατά υψηλόβαθμες προσωπικότητες από όλες τις μεγάλες παρατάξεις.
«Φυσικά η Χαμάς θεωρεί ότι η συμφωνία δεν είναι καλή. Αλλά πρώτη της προτεραιότητα ήταν να σταματήσει ο πόλεμος»
Ο ανώτερος Παλαιστίνιος αξιωματούχος υπερασπίστηκε την απόφαση της Χαμάς να αποδεχτεί την εκεχειρία παρά τις αδυναμίες της. Είπε ότι οι ισραηλινές δυνάμεις παραμένουν παρατεταγμένες κατά μήκος αυτού που αποκαλούν «κίτρινη γραμμή», πράγμα που σημαίνει ότι το Ισραήλ εξακολουθεί να κατέχει περίπου το 53% της Λωρίδας της Γάζας, συμπεριλαμβανομένων παραγωγικών γεωργικών περιοχών.
«Φυσικά η Χαμάς θεωρεί ότι η συμφωνία δεν είναι καλή. Αλλά η πρώτη της προτεραιότητα ήταν να σταματήσει ο πόλεμος. Ο Τραμπ προσφέρθηκε να εγγυηθεί ότι θα σταματήσει, οπότε η Χαμάς το αποδέχτηκε», είπε.
«Ωστόσο, παραμένουν πολλά ζητήματα στη συμφωνία που η Χαμάς δεν αποδέχεται και τα οποία τώρα αποτελούν θέματα εσωτερικού διαλόγου μεταξύ των παλαιστινιακών παρατάξεων. Η στρατηγική του κινήματος ήταν να σταματήσει ο πόλεμος και έπειτα να αντιμετωπίσει τα υπόλοιπα.»
Όταν ρωτήθηκε πόσο καιρό η Χαμάς θα ανεχόταν τις ισραηλινές παραβιάσεις της εκεχειρίας πριν απαντήσει στρατιωτικά, ο αξιωματούχος παραδέχθηκε ότι η εκεχειρία βρίσκεται «σε πολύ δύσκολο στάδιο».
«Πολλά πράγματα είναι πολύ άσχημα, αλλά η στρατηγική μας είναι να σώσουμε τον λαό μας. Αυτές οι μέρες είναι δύσκολες, αλλά είναι απλώς μια στιγμή σε έναν μακρύ αγώνα. Το Ισραήλ δεν θα αποσυρθεί απλώς επειδή το απαιτεί ο Τραμπ», συνέχισε. «Πιστεύουμε ότι η Χαμάς και ο λαός της μπορούν να δημιουργήσουν τις συνθήκες που θα αναγκάσουν το Ισραήλ να σεβαστεί και να αποδεχθεί τα αιτήματα και τα δικαιώματά μας. Το πρόβλημα δεν αφορά μόνο τη Γάζα. Η στρατηγική του Ισραήλ είναι να κυριαρχήσει στην περιοχή.»
Καμία πρόοδος για τη διεθνή δύναμη
Από τότε που ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, παρουσίασε το σχέδιο 20 σημείων για τη Γάζα, παραμένουν σημαντικές αβεβαιότητες και προκλήσεις σχετικά με την εγκατάσταση της Διεθνούς Δύναμης Σταθεροποίησης (ISF) και τον σχηματισμό τεχνοκρατικής παλαιστινιακής κυβέρνησης υπό το λεγόμενο «συμβούλιο ειρήνης».
Αμερικανοί αξιωματούχοι έχουν δηλώσει ότι αναμένουν «στρατεύματα επί τόπου» στις αρχές του επόμενου έτους, αλλά παρότι χώρες όπως η Ινδονησία έχουν συμφωνήσει να συνεισφέρουν στρατεύματα, δεν υπάρχει σαφής οδικός χάρτης για τη δημιουργία της δύναμης, ενώ η ακριβής σύνθεση, η διοικητική δομή και οι αρμοδιότητές της δεν έχουν καθοριστεί.
«Καμία χώρα δεν θέλει να διαθέσει στρατεύματα χωρίς να έχει σαφή εικόνα για το πού θα αναπτυχθούν και ποια θα είναι η αποστολή τους», είπε ο αξιωματούχος.
«Οι μεσολαβητές έχουν καταθέσει προτάσεις, αλλά δεν έχει προκύψει τίποτα συγκεκριμένο.»
Όταν ρωτήθηκε γιατί η Χαμάς φαίνεται να εμπιστεύεται τόσο πολύ την ικανότητα του Τραμπ να πιέσει τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπέντζαμιν Νετανιάχου, ο αξιωματούχος ανέφερε ότι οι πρόσφατες επικοινωνίες του Τραμπ με το Ισραήλ σήμαναν μια σπάνια ρήξη.
Υπογράμμισε τη σχετική πρόταση του ειδικού απεσταλμένου των ΗΠΑ, Στιβ Γουίτκοφ, να παρασχεθεί αμνηστία σε περισσότερους από 150 μαχητές της Χαμάς που παγιδεύτηκαν στη Ράφα. Σύμφωνα με πληροφορίες, η αμνηστία αυτή θα μπορούσε να αποτελέσει «μοντέλο» για την υπόλοιπη Γάζα.
Ο Τραμπ συζήτησε το ζήτημα απευθείας με τον Νετανιάχου σε τηλεφωνική επικοινωνία. Σύμφωνα με αμερικανικές πηγές, ο Τραμπ ρώτησε γιατί οι μαχητές σκοτώνονται αντί να επιτραπεί να παραδοθούν. Ο Νετανιάχου απάντησε ότι ήταν «οπλισμένοι και επικίνδυνοι».
Ο Παλαιστίνιος αξιωματούχος υποστήριξε ότι διεθνώς η αντίληψη μετατοπίζεται.
«Όλα τα παγκόσμια κέντρα γνωρίζουν ότι η πλευρά που παραβίασε την εκεχειρία είναι το Ισραήλ, όχι η Χαμάς», είπε. «Η Χαμάς έχει τηρήσει όλες τις δεσμεύσεις της. Το Ισραήλ ψάχνει για ένα χαμένο πτώμα στο Ζεϊτούν και δεν μπορεί να το βρει. Η εικόνα είναι πολύ σαφής.
«Εξαρτόμαστε μόνο από τον εαυτό μας»
Όταν ρωτήθηκε αν οι Παλαιστίνιοι έχουν εγκαταλειφθεί και πάλι από τις αραβικές και μουσουλμανικές κυβερνήσεις – πολλές από τις οποίες είχαν υποστηρίξει συμφωνία στο Σαρμ ελ-Σέιχ που απέφυγε οποιαδήποτε αναφορά στο παλαιστινιακό κράτος – ο αξιωματούχος είπε ότι ο παλαιστινιακός λαός δεν έχει αυταπάτες.
«Μετά τον Αλλάχ (Θεό), ο παλαιστινιακός λαός εξαρτάται μόνο από τον εαυτό του. Ο παλαιστινιακός λαός δεν θα παραδοθεί ούτε θα εγκαταλείψει τον αγώνα του», δήλωσε.
«Ναι, υπάρχουν πολλές δυσκολίες. Δεν είναι εύκολο να αναγκάσεις το Ισραήλ να υποχωρήσει. Αλλά στο τέλος, θα επιτύχουμε τους στόχους μας και θα αποκτήσουμε τα δικαιώματά μας.»