Στο Σάλτσμπουργκ της Αυστρίας, ένα φιλόδοξο και αμφιλεγόμενο σχέδιο του δισεκατομμυριούχου Βόλφγκανγκ Πόρσε έχει πυροδοτήσει έντονες αντιδράσεις από κατοίκους, περιβαλλοντικές οργανώσεις και μέλη της τοπικής αυτοδιοίκησης.

Ο 82χρονος κληρονόμος της αυτοκινητοβιομηχανίας Porsche σχεδιάζει να κατασκευάσει έναν ιδιωτικό υπόγειο δρόμο, ο οποίος θα συνδέει τη βίλα του με το κέντρο της πόλης, περνώντας μέσα από τον ασβεστολιθικό λόφο Kapuzinerberg.

Η πολυτελής βίλα του 17ου αιώνα, την οποία απέκτησε το 2019 έναντι περίπου 9 εκατομμυρίων ευρώ, ήταν για δεκαετίες η κατοικία του φημισμένου συγγραφέα Στέφαν Τσβάιχ. Ο Πόρσε, μετά από εκτεταμένες εργασίες ανακαίνισης, επιδιώκει πλέον να κατασκευάσει σήραγγα μήκους 500 μέτρων, η οποία θα ξεκινά από δημοτικό χώρο στάθμευσης και θα καταλήγει σε ιδιωτικό γκαράζ κάτω από τη βίλα, με χωρητικότητα για οκτώ οχήματα. Το έργο εκτιμάται ότι θα κοστίσει περίπου 10 εκατομμύρια ευρώ.

Αντιδράσεις και πολιτική διάσταση

Η έγκριση του έργου από τις αρμόδιες πολεοδομικές αρχές τον Σεπτέμβριο προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων. Οι γείτονες καταγγέλλουν ενόχληση από τον διαρκή θόρυβο των έργων, ενώ ακτιβιστές και περιβαλλοντικοί φορείς τονίζουν ότι πρόκειται για καταστροφική παρέμβαση σε έναν φυσικά και ιστορικά ευαίσθητο λόφο.

Ιδιαίτερη εντύπωση προκαλεί η στάση του νέου δημάρχου Bernhard Auinger, ο οποίος έχει στο παρελθόν εργαστεί επί 27 χρόνια για την Porsche και διετέλεσε μέλος του διοικητικού της συμβουλίου. Αν και αναγνωρίζει ότι «η εικόνα του έργου δεν είναι ιδανική», δηλώνει ότι πρόκειται για πρωτοβουλία που κληρονόμησε και δεν έχει τη δυνατότητα να ανατρέψει.

Η επικεφαλής των Πρασίνων στο δημοτικό συμβούλιο, Ingeborg Haller, δηλώνει ότι το έργο συμβολίζει την προνομιακή μεταχείριση των οικονομικά ισχυρών: «Ο κόσμος εξοργίζεται με την ιδέα ότι επιτρέπεται σε έναν ιδιώτη να σκάψει το βουνό για προσωπικό του όφελος».

Παράλληλα, ο αναπληρωτής δήμαρχος από το Κομμουνιστικό Κόμμα, Kay-Michael Dankl, μίλησε για «πλήρη απουσία ισονομίας», ενώ αμφισβήτησε και την επιχειρηματολογία της επιτροπής πολεοδομίας, η οποία υποστήριξε ότι το έργο εξυπηρετεί το δημόσιο συμφέρον επειδή μειώνει τις εκπομπές και την κυκλοφοριακή επιβάρυνση.

Το ιστορικό της βίλας Τσβάιχ

Η βίλα έχει ιδιαίτερη πολιτιστική και ιστορική σημασία, καθώς αποτέλεσε την κατοικία του Στέφαν Τσβάιχ από το 1919 έως το 1934. Ο Αυστριακός συγγραφέας, γνωστός για τον πασιφισμό και τον ανθρωπισμό του, αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τη χώρα με την άνοδο του φασισμού. Στο σπίτι αυτό φιλοξενήθηκαν προσωπικότητες όπως ο Τόμας Μαν, ο Τζέιμς Τζόις και ο Ρίχαρντ Στράους.

Πολλοί κάτοικοι θεωρούν ότι το ακίνητο θα έπρεπε να έχει αγοραστεί από τον δήμο και να έχει μετατραπεί σε μουσείο ή πολιτιστικό μνημείο. Ωστόσο, η ιδιοκτησία πέρασε στον Πόρσε, ο οποίος σκοπεύει να τη χρησιμοποιήσει ως προσωπική του κατοικία.

Τι προβλέπεται στη συνέχεια

Παρά τις αντιδράσεις, οι εργασίες αναμένεται να ξεκινήσουν άμεσα, καθώς η τελική έγκριση από το κρατίδιο θεωρείται διαδικαστικό βήμα. Τοπικές ομάδες έχουν προχωρήσει σε συμβολικές δράσεις διαμαρτυρίας, ενώ το ζήτημα έχει πάρει διεθνείς διαστάσεις, εγείροντας ερωτήματα για τη σχέση ιδιωτικού πλούτου και δημόσιου χώρου.