Ένας άνδρας -μια μορφή τόσο αόρατη, τόσο μυστηριώδης, που πολλοί στη Γάζα ψιθυρίζουν πως είναι περισσότερο φάντασμα παρά άνθρωπος- ίσως κρατά στα χέρια του την τύχη του ειρηνευτικού σχεδίου του Ντόναλντ Τραμπ για τη Γάζα.
Ο Ιζ αλ-Ντιν αλ-Χαντάντ, ο ανώτατος στρατιωτικός διοικητής της Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας, έχει επιβιώσει από τρεις απόπειρες δολοφονίας από το Ισραήλ μετά την 7η Οκτωβρίου 2023. Δύο από τους γιους του έχουν σκοτωθεί από τις ισραηλινές δυνάμεις – εκείνος, όμως, ο άνθρωπος που φέρεται να ενορχήστρωσε την αιματηρή επίθεση εκείνης της ημέρας, παραμένει άφαντος.
Σήμερα, πιστεύεται ότι είναι ο άνθρωπος που επιβλέπει τη φύλαξη των τελευταίων Ισραηλινών ομήρων. Και αυτό τον καθιστά τον πιο κρίσιμο παίκτη σε ένα παιχνίδι υψηλού ρίσκου: από τις αποφάσεις του ενδέχεται να κριθεί αν η πολυσυζητημένη πρωτοβουλία του Αμερικανού προέδρου θα καταρρεύσει πριν καν γεννηθεί ή αν έχει ακόμη ελπίδα να πετύχει.
Το σχέδιο του Τραμπ
Ο Λευκός Οίκος έδωσε στη δημοσιότητα ένα φιλόδοξο σχέδιο 20 σημείων για τον τερματισμό της σχεδόν διετούς πολεμικής επιχείρησης του Ισραήλ στη Γάζα, την απελευθέρωση των Ισραηλινών ομήρων και τη δημιουργία μιας ειδικής οικονομικής ζώνης στη Λωρίδα υπό διεθνή κηδεμονία – με τον ίδιο τον Ντόναλντ Τραμπ στο επίκεντρο.
Σε αντάλλαγμα το Ισραήλ θα απελευθερώσει 250 κρατούμενους που έχουν καταδικαστεί σε ισόβια κάθειρξη, συν 1.700 κατοίκους της Γάζας που κρατήθηκαν μετά τα γεγονότα της 7ης Οκτωβρίου 2023.
Μόλις επιστραφούν όλοι οι όμηροι, τα μέλη της Χαμάς θα αφοπλιστούν και θα λάβουν αμνηστία.
Την Τρίτη, ο πρόεδρος των ΗΠΑ απηύθυνε τελεσίγραφο στη Χαμάς, δίνοντάς της περιθώριο «τρεις ή τέσσερις» ημέρες για να απαντήσει στην ειρηνευτική πρόταση, προειδοποιώντας ότι η οργάνωση θα «πληρώσει στην κόλαση» αν απορρίψει τη συμφωνία.
Από την έναρξη του πολέμου, η Χαμάς έχει θέσει ξεκάθαρες κόκκινες γραμμές: δεν πρόκειται να απελευθερώσει όλους τους ομήρους, αν δεν αποσυρθούν πλήρως οι ισραηλινές δυνάμεις από τη Γάζα. Και ενώ έχει δείξει πρόθεση να παραδώσει τη διοίκηση της περιοχής, δεν φαίνεται διατεθειμένη να καταθέσει τα όπλα της.
Σε τι διαφέρει ο Χαντάντ από την πολιτική ηγεσία της Χαμάς;
Η βρετανική εφημερίδα Telegraph εξηγεί πως η πολιτική ηγεσία της Χαμάς, σε αντίθεση με τον Χαντάντ και τους «αιματοβαμμένους» διοικητές του στη Γάζα, είναι πιο ευάλωτη στις διεθνείς πιέσεις. Νωρίτερα μέσα στον μήνα, γλίτωσαν οριακά τον θάνατο, όταν το Ισραήλ επιχείρησε να πλήξει ένα κτίριο στην Ντόχα, στο Κατάρ, όπου είχαν συγκεντρωθεί για να συζητήσουν μια προηγούμενη εκδοχή του σχεδίου Τραμπ. Συνεπώς, τώρα είναι σχεδόν βέβαιο πως αρκετά στελέχη της ηγεσίας είναι πλέον βαθιά ανήσυχα για το ενδεχόμενο νέων επιθέσεων.
Ο Χαντάντ, που ανέβηκε στην κορυφή της στρατιωτικής ηγεσίας της Χαμάς μετά τη δολοφονία, από τις ισραηλινές δυνάμεις, των δύο προκατόχων του, είναι πολύ πιθανό να μην θέλει να εμφανιστεί ως αδύναμος ή προδότης.
Ο Χαντάντ έχει στρατολογήσει χιλιάδες νέους μαχητές, ως επί το πλείστον κακώς εκπαιδευμένους και με χαμηλή πειθαρχία. Αν και αποτελούν μικρότερη απειλή σε σύγκριση με την παλιά φρουρά της Χαμάς, η χαλαρή δομή τους ενδέχεται να τους καθιστά λιγότερο πρόθυμους να υπακούσουν σε εντολές.
Ορισμένοι ενδέχεται να αρνηθούν να απελευθερώσουν ομήρους, ενώ άλλοι μπορεί να συνεχίσουν τον πόλεμο, παρακάμπτοντας την ηγεσία. Ταυτόχρονα η βρετανική Telegraph αναφέρει πως υπάρχουν υπόνοιες ότι κάποιοι όμηροι κρατούνται -ή συν-κρατούνται- από την Παλαιστινιακή Ισλαμική Τζιχάντ, μια σύμμαχο της Χαμάς αλλά λιγότερο πειθαρχημένη και προβλέψιμη οργάνωση.
Η Telegraph αναφέρει πως το σχέδιο του Αμερικανού προέδρου μπορεί να μην εγγυάται την «αιώνια ειρήνη» που ο ίδιος ευαγγελίζεται, ωστόσο ο απροσδόκητος πραγματισμός του έχει αποσπάσει θετικά σχόλια και θεωρείται, μέχρι στιγμής, η πιο ουσιαστική ευκαιρία για τον τερματισμό του πολέμου.
Πηγή που έχει γνώση των διαπραγματεύσεων ανέφερε στους Times of Israel την Πέμπτη πως η Χαμάς θα απαντήσει «θετικά» στην πρόταση του προέδρου των ΗΠΑ, υποβάλλοντας παράλληλα μια σειρά από τροποποιήσεις, ενώ πρόσθεσε ότι η απάντηση θα μπορούσε να δοθεί εντός των επόμενων ωρών.