Μπορεί ο Ντόναλντ Τραμπ να χαρακτήρισε χθες, Δευτέρα, το σχέδιό του για την κατάπαυση του πυρός στη Γάζα ως μια συμφωνία ορόσημο για την ειρήνη μετά από δύο χρόνια καταστροφικής βίας, ωστόσο στην πραγματικότητα οι δηλώσεις του Αμερικανού προέδρου έμοιαζαν περισσότερο με τελεσίγραφο προς τη Χαμάς.
Οι New York Times αναφέρουν πως την ώρα που στεκόταν δίπλα στον πρωθυπουργό του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου, ο Τραμπ αποκάλυψε μια πρόταση με την οποία είχαν συμφωνήσει και οι δύο άνδρες. «Εάν η Χαμάς αρνηθεί να κάνει το ίδιο», είπε ο κ. Τραμπ, «οι Ηνωμένες Πολιτείες θα αφήσουν το Ισραήλ να κάνει αυτό που πρέπει».
«Το Ισραήλ θα έχει την πλήρη υποστήριξή μου για να τελειώσει τη δουλειά της καταστροφής της απειλής της Χαμάς», δήλωσε ο κ. Τραμπ, ο οποίος βάσει του σχεδίου θα γίνει προσωρινός πρόεδρος ενός διοικητικού συμβουλίου υπεύθυνου για την ανασυγκρότηση της Γάζας.
Η κοινή εμφάνιση του Τραμπ και του Νετανιάχου στον Λευκό Οίκο αποτελεί, σύμφωνα με τους Times, μια σαφή επίδειξη ενότητας σε μια στιγμή που ο πρόεδρος των ΗΠΑ έχει δείξει σημάδια απογοήτευσης από τον Ισραηλινό πρωθυπουργό, την ώρα που μεγάλο μέρος του κόσμου έχει τρομοκρατηθεί από τη διεξαγωγή του πολέμου στη Γάζα από το Ισραήλ.
Ωστόσο, οι Times εξηγούν πως δεν είναι καθόλου βέβαιο πως η Χαμάς θα συμφωνήσει με τα αιτήματα των δύο ηγετών.
Το φιλόδοξο σχέδιο
Το σχέδιο των ΗΠΑ περιέχει διατάξεις που η Χαμάς έχει δηλώσει δημόσια ότι δεν θα αποδεχθεί, όπως η απομάκρυνσή της από την εξουσία και ο αφοπλισμός της. Ένα γεγονός που καθιστά αβέβαιο το μέλλον της πρότασης και αυξάνει την πιθανότητα το Ισραήλ να εντείνει τη στρατιωτική του εκστρατεία στον θύλακα, με την πλήρη υποστήριξη των Ηνωμένων Πολιτειών.
«Όσον αφορά αυτό το σχέδιο, κανείς δεν επικοινώνησε μαζί μας, ούτε συμμετείχαμε στις διαπραγματεύσεις γύρω από αυτό», δήλωσε σε τηλεοπτική συνέντευξη ο Ταχέρ αλ-Νουνού, ανώτερος αξιωματούχος της Χαμάς.
Επιπρόσθετα, η πρόταση απαιτεί άμεση κατάπαυση του πυρός, μετά την οποία η Χαμάς θα έχει 72 ώρες για να επιστρέψει όλους τους Ισραηλινούς ομήρους, νεκρούς και ζωντανούς. Σε αντάλλαγμα, το Ισραήλ θα απελευθερώσει 250 κρατούμενους που έχουν καταδικαστεί σε ισόβια κάθειρξη, συν 1.700 κατοίκους της Γάζας που κρατήθηκαν μετά τα γεγονότα της 7ης Οκτωβρίου 2023.
Μόλις επιστραφούν όλοι οι όμηροι, τα μέλη της Χαμάς θα αφοπλιστούν και θα λάβουν αμνηστία.
Ο Έλιοτ Άμπραμς, ανώτερος ερευνητής για τις σπουδές Μέσης Ανατολής στο Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων, ο οποίος εργάστηκε για τρεις Ρεπουμπλικάνους προέδρους, συμπεριλαμβανομένου του κ. Τραμπ, δήλωσε ότι η στρατιωτική εκστρατεία του Ισραήλ είχε φέρει τη Χαμάς σε τόσο αποδυναμωμένη θέση, που οι ηγέτες της μπορεί να αναγκαστούν να αποδεχτούν τη συμφωνία για να σώσουν τις ζωές τους.
Μια στροφή 180 μοιρών
Αν και το σχέδιο των ΗΠΑ για τη Γάζα «δίνει» στον Νετανιάχου πολλά από αυτά που θέλει, δείχνει επίσης ότι ο Αμερικανός πρόεδρος δεν είναι πλέον σύμφωνος με την ιδέα της απομάκρυνσης των Παλαιστινίων από τον θύλακα στο πλαίσιο ενός σχεδίου ανασυγκρότησης.
Σύμφωνα με το τελευταίο σχέδιό του για την κατάπαυση του πυρός στη Γάζα, ο Αμερικανός πρόεδρος δήλωσε ότι οι Παλαιστίνιοι θα ενθαρρύνονται να παραμείνουν στη Λωρίδα της Γάζας και θα τους προσφέρεται «η ευκαιρία να χτίσουν μια καλύτερη Γάζα».
«Κανείς δεν θα αναγκαστεί να εγκαταλείψει τη Γάζα και όσοι επιθυμούν να φύγουν θα είναι ελεύθεροι να το κάνουν και ελεύθεροι να επιστρέψουν», αναφέρει η πρόταση. «Θα ενθαρρύνουμε τους ανθρώπους να μείνουν και θα τους προσφέρουμε την ευκαιρία να χτίσουν μια καλύτερη Γάζα».
Ωστόσο, το σχέδιο -ακόμα και αν η Χαμάς συμφωνούσε- αφήνει πολλά ερωτηματικά και θα ενέπλεκε σε μεγάλο βαθμό τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Η Γάζα θα διοικείται από μια επιτροπή που θα ονομάζεται «Συμβούλιο Ειρήνης», της οποίας ο κ. Τραμπ θα είναι πρόεδρος και η οποία θα αναλάβει την ανακατασκευή της.
Μια τέτοια ρύθμιση θα απαιτούσε «κάποια επιπλέον δουλειά που πρέπει να γίνει», είπε ο κ. Τραμπ, «αλλά είναι τόσο σημαντικό που είμαι πρόθυμος να την κάνω».
Άλλα μέλη του «Συμβουλίου Ειρήνης» θα περιλαμβάνουν, σύμφωνα με τους Times, τον πρώην πρωθυπουργό της Βρετανίας, Τόνι Μπλερ. Το εν λόγω συμβούλιο θα κυβερνά τη Γάζα μέχρι να διαπιστώσει ότι η Παλαιστινιακή Αρχή είχε αναμορφωθεί αρκετά, ώστε να αναλάβει τον έλεγχο, αναφέρει το σχέδιο.
Πάντως, οι Times χαρακτηρίζουν αξιοσημείωτο το γεγονός πως στην πρόταση δεν αναφέρεται τίποτα αναφορικά με την πορεία προς την παλαιστινιακή κρατική υπόσταση.
