Οι δηλώσεις του υπουργού Εξωτερικών της Τουρκίας Χακάν Φιντάν, ο οποίος επανέλαβε τη θέση περί συνολικής διαπραγμάτευσης για το Αιγαίο, ήρθαν σε μια χρονική στιγμή που συμπληρώνονταν δύο χρόνια από την υπογραφή της Διακήρυξης των Αθηνών ανάμεσα στον πρωθυπουργό και τον Ταγίπ Ερντογάν.
Το κείμενο της Διακήρυξης περιελάμβανε σημαντικές διατάξεις που αφορούσαν την οικοδόμηση φιλικών δεσμών ανάμεσα στις δύο χώρες, υπενθύμιζε τους θεμελιώδεις σκοπούς του Καταστατικού Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, που είναι η διατήρηση της διεθνούς ειρήνης και η φιλική συνεργασία μεταξύ των κρατών.
Όσα έδειξαν ότι η τουρκική πολιτική δεν αλλάζει εύκολα
Παράλληλα, συμφωνούσαν στην καλλιέργεια φιλικών σχέσεων, αμοιβαίο σεβασμό, ειρηνική συνύπαρξη, κατανόηση και την επίλυση των διαφορών τους με ειρηνικά μέσα και σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο. Όλα αυτά η Άγκυρα τα καταπάτησε τόσο σε ρητορικό επίπεδο όσο και επί του πεδίου. Τα «ήρεμα νερά» βέβαια διατηρήθηκαν σε μεγάλο βαθμό, όμως υπήρξαν εξαιρέσεις σε αυτά τα δύο χρόνια που έδειξαν ότι η τουρκική πολιτική δεν αλλάζει εύκολα.
Το πιο πρόσφατο περιστατικό σημειώθηκε πριν από τρεις εβδομάδες στο Αγαθονήσι, όταν τουρκικά αλιευτικά εισήλθαν στα ελληνικά χωρικά ύδατα, παρουσία δύο σκαφών της τουρκικής Ακτοφυλακής. Στο σημείο έσπευσαν τρία Περιπολικά Σκάφη του Λιμενικού Σώματος, προς αναγνώριση των τουρκικών αλιευτικών σκαφών και προέβησαν σε επανειλημμένες οπτικές και ηχητικές προειδοποιήσεις προς τα σκάφη για άμεση αποχώρηση, με αρνητικά αποτελέσματα. Παρά τις συστάσεις, τουρκικό αλιευτικό εκτέλεσε επικίνδυνους ελιγμούς με κίνδυνο εμβολισμού ενός εκ των τριών Περιπολικών Σκαφών του Λιμενικού, το οποίο προέβη σε ρίψη προειδοποιητικών βολών. Αλλά και ο εκπρόσωπος του τουρκικού κυβερνώντος κόμματος AKP, Ομέρ Τσελίκ, προειδοποίησε πρόσφατα ότι «η ισχύς της Τουρκίας αποτελεί εγγύηση ειρήνης αλλά κανείς δεν πρέπει να επιδιώκει λανθασμένες ενέργειες στο Αιγαίο, τη Μεσόγειο ή αλλού. Αλλά και η δημοσίευση του χάρτη του ελληνικού Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού, όταν καταχωρήθηκε στην σχετική πλατφόρμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, προκάλεσε την αντίδραση της Τουρκίας.
Το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών κατηγόρησε την Ελλάδα ότι παραβιάζει τη θαλάσσια δικαιοδοσία της Τουρκίας σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο. Η Ελλάδα αγνοεί τις θεμελιώδεις αρχές του θαλάσσιου διεθνούς δικαίου, επιχειρεί να κάνει δεκτή μέσω της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αποκλειστική οικονομική ζώνη που δεν έχει επίσημα ανακηρύξει στην Ανατολική Μεσόγειο, εργαλειοποιώντας τον χάρτη», ανέφερε ο εκπρόσωπος του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών, τονίζοντας ότι η Τουρκία απορρίπτει την «προσπάθεια δημιουργίας τετελεσμένου».
Με όλα αυτά τα δεδομένα, δημιουργούνται ερωτήματα πώς θα πραγματοποιηθεί το ανώτατο συμβούλιο συνεργασίας στην Άγκυρα το πρώτο τρίμηνο του 2026, όπως δήλωσε ο πρωθυπουργός.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, δήλωσε ότι είναι ώριμες οι συνθήκες για να γίνει, κρατώντας βεβαίως χαμηλά τον πήχη των προσδοκιών για θεαματικά αποτελέσματα, δίνοντας προτεραιότητα στην προώθηση της θετικής ατζέντας. Όμως όσο κοντά είμαστε στην επαναπροσέγγιση, άλλο τόσο είμαστε και να υπάρξει νέο σκηνικό έντασης.
