Τις τελευταίες ημέρες η κυβέρνηση έχει επιταχύνει πρωτοβουλίες σε τουλάχιστον δύο μέτωπα:
(α) κοινωνική και οικονομική πολιτική, με στόχο να δείξει ότι στηρίζεται ο κόσμος, και
(β) προσπάθεια θεσμικής και διεθνούς ενίσχυσης θέσης, με την υποψηφιότητα του Κυριάκου Πιερρακάκη για την προεδρία του Eurogroup.
Στο πρώτο επίπεδο, προωθείται η νέα συμφωνία για τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας (ΣΣΕ), με αλλαγές που μειώνουν το απαιτούμενο ποσοστό κάλυψης για υποχρεωτική επέκταση από 50+1% σε 40%. Παράλληλα, ενεργοποιείται ένα πακέτο στήριξης προς ευάλωτες κοινωνικές ομάδες και παραγωγούς με πληρωμές αγροτικών επιδοτήσεων, ενισχύσεις, νέες παρεμβάσεις σε στεγαστικό και φορολογία.
Στο δεύτερο επίπεδο, με αιχμή την υποψηφιότητα του Πιερρακάκη για την προεδρία του Eurogroup – κίνηση που θέτει τη χώρα σε ρόλο διαπραγμάτευσης σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Παύλος Μαρινάκης, σχολίασε: «Η Ελλάδα επέστρεψε» μέσω αυτής της υποψηφιότητας. Μια φράση ενδεικτική για το πώς αντιλαμβάνεται η κυβέρνηση την παρούσα υποψηφιότητα στο πλαίσιο της επιχειρηματολογίας ότι έχει αλλάξει το κλίμα για την Ελλάδα.
Συγχρόνως, η κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι φέτος οι συνολικές πληρωμές προς αγρότες και κτηνοτρόφους θα φτάσουν τα 3,7 δισ. ευρώ. Ήδη τμήμα της βασικής ενίσχυσης, δηλαδή η προκαταβολή, έχει ξεκινήσει να πιστώνεται στους λογαριασμούς δικαιούχων. Ωστόσο, η απόφαση και η σχετική ανακοίνωση προκάλεσαν επιφυλάξεις. Αγρότες σε ορισμένες περιοχές καταγγέλλουν ότι πρόκειται για «μάχη εντυπώσεων». Η κυβέρνηση, από την πλευρά της, υποστηρίζει ότι το νέο σύστημα είναι πιο διαφανές και στοχεύει σε «έντιμους παραγωγούς».
Τα κυβερνητικά μέτρα επεκτείνονται και πέραν του πρωτογενούς τομέα: προωθούνται επιδοτήσεις στέγασης, φορολογικές ελαφρύνσεις και παρεμβάσεις για κοινωνικά ευάλωτα στρώματα – σε ένα ευρύτερο πλαίσιο που η κυβέρνηση επιχειρεί να παρουσιάσει ως κοινωνικό κράτος.
Τις ίδιες ημέρες, κυκλοφόρησε το νέο βιβλίο του Αλέξη Τσίπρα, Ιθάκη, το οποίο φέρνει στην επιφάνεια αναδρομικές θέσεις, εσωκομματικές κρίσεις και υποθέσεις από τα χρόνια της διακυβέρνησής του.
Οι πρώτες αντιδράσεις ήταν έντονες: από εσωκομματικές «εκρήξεις» μέχρι δημόσια αποστασιοποίηση και κριτική, ενώ η κυβέρνηση θεωρεί βούτυρο στο ψωμί της την επαναφορά Τσίπρα με αναφορές στο 2015.
Η παρούσα συγκυρία δεν είναι απλώς στιγμή πολιτικής διαχείρισης, αλλά είναι κρίσιμο τεστ για την κυβέρνηση. Τα βήματα που έγιναν – ενισχύσεις σε αγρότες, κοινωνικές παρεμβάσεις, νέες εργασιακές ρυθμίσεις, προσπάθεια διεθνούς αναβάθμισης – δείχνουν ότι επιδιώκεται να χτιστεί αφήγημα σταθερότητας και πρόνοιας.
Όμως, η πραγματική πρόκληση είναι η εφαρμογή: εάν οι πληρωμές καθυστερήσουν, εάν οι αγρότες νιώσουν αδικημένοι, εάν οι αλλαγές στις ΣΣΕ μείνουν στα χαρτιά, τότε το αφήγημα κινδυνεύει να γίνει επικοινωνιακό.
Ταυτόχρονα, η επιστροφή του Τσίπρα μέσω του βιβλίου του και οι αντιδράσεις που πυροδοτεί αλλάζουν τους πολιτικούς συσχετισμούς, όχι με βάση προτάσεις, αλλά με βάση πρόσωπα, και αυτό θα παίξει ρόλο στην πολιτική δυναμική των επόμενων μηνών.
