Η εικόνα είναι ξεκάθαρη. Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις δείχνουν πως η κυβέρνηση βρίσκεται σε μια δημοσκοπική στασιμότητα. Με αφετηρία τις παροχές που ανακοινώθηκαν στη ΔΕΘ, τα αποτελέσματα δεν είναι τα προσδοκόμενα. Η απομάκρυνση ενός σημαντικού τμήματος του εκλογικού σώματος διατηρείται και αυτό αποτυπώνεται στους αριθμούς των δημοσκοπήσεων. Το Μέγαρο Μαξίμου το βλέπει αυτό και έχει καταλήξει πως το κυβερνητικό αφήγημα πρέπει ν’ αλλάξει. Πρέπει να γίνουν σημαντικές κινήσεις ανάκαμψης.
Αν παρατηρήσει κάποιος τους δείκτες δυσαρέσκειας, βλέπει πως οι πολίτες εμφανίζονται πιεσμένοι από την ακρίβεια. Τα θέματα της καθημερινότητας έχουν αφήσει ισχυρό αποτύπωμα στις έρευνες κοινής γνώμης και η συγκεκριμένη εικόνα δεν περνάει απαρατήρητη σε κανέναν στο κυβερνητικό επιτελείο, ούτε φυσικά στον πρωθυπουργό.
Η «γκρίζα ζώνη» των δημοσκοπήσεων
Τα δεδομένα είναι συγκεκριμένα. Μπορεί η λύση να είναι πολύπλοκη αλλά στα στοιχεία γνωστά, δίχως εκπλήξεις. Ουσιαστικά η κυβέρνηση ξέρει τι έχει απέναντί της. Οι τελευταίες μετρήσεις δείχνουν πτώση των ποσοστών εμπιστοσύνης προς την κυβέρνηση και στασιμότητα στη Νέα Δημοκρατία. Οι εξαγγελίες του Κυριάκου Μητσοτάκη στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης δεν έδωσαν την αναμενόμενη ώθηση που ανέμεναν στο Μέγαρο Μαξίμου, παρά τις κινήσεις που γίνονται τόσο από τον ίδιο τον πρωθυπουργό όσο και από κορυφαίους υπουργούς.
Σύμφωνα με κυβερνητικά στελέχη, η φθορά εντοπίζεται κυρίως στα μεσαία και χαμηλότερα εισοδηματικά στρώματα, αλλά και στους νέους, όπου η απογοήτευση για το υψηλό κόστος ζωής έχει γίνει βασικό πολιτικό μέτωπο. Η εικόνα αυτή, όπως παραδέχονται στα ενδότερα της κυβέρνησης, δεν είναι «στιγμιαία». Η κυβέρνηση πρέπει να χτίσει ξανά τη σχέση της με τους πολίτες, όπως είχε γίνει στο παρελθόν. Είναι εύκολο; Μετά από 6 χρόνια διακυβέρνησης και λογικής φθοράς, χρειάζονται να γίνουν επεμβάσεις χειρουργικού χαρακτήρα.
Το σχέδιο του Μαξίμου
Απέναντι σε αυτήν την πραγματικότητα, λοιπόν, ο Κυριάκος Μητσοτάκης επιχειρεί να αλλάξει το πολιτικό κλίμα με ένα σχέδιο τριών αξόνων: επανασύνδεση με την κοινωνία, ενίσχυση της κυβερνητικής παρουσίας στην καθημερινότητα και επικοινωνιακή πολιτική που να «μιλάει» πιο άμεσα στους πολίτες.
–Πρώτη προτεραιότητα είναι η αντιμετώπιση της ακρίβειας. Το οικονομικό επιτελείο ετοιμάζει νέες παρεμβάσεις σε ενέργεια και τρόφιμα, με στόχο να στείλει μήνυμα ότι «η κυβέρνηση νιώθει και καταλαβαίνει». Παράλληλα, εξετάζονται κίνητρα για τη στέγη των νέων και ενίσχυση των επιδομάτων ευάλωτων ομάδων. Η λογική είναι σαφής: μικρές κινήσεις με άμεσο αποτύπωμα, που θα επαναφέρουν την εικόνα μιας κυβέρνησης «δίπλα στον πολίτη» και όχι αποκομμένης στα κυβερνητικά γραφεία.
–Η δεύτερη γραμμή αφορά την εικόνα της κυβέρνησης. Ήδη στο Μαξίμου σχεδιάζουν στοχευμένες εμφανίσεις του πρωθυπουργού στην περιφέρεια και συναντήσεις με κοινωνικές ομάδες. Η προσπάθεια είναι να αποκατασταθεί η άμεση επαφή με τους πολίτες, αυτή που χάθηκε λόγω της πίεσης της καθημερινότητας και των θεμάτων φθοράς. «Ο πρωθυπουργός πρέπει να ξαναμιλήσει με τους ανθρώπους, όχι μόνο μέσω τηλεοπτικών ανακοινώσεων», σημειώνει χαρακτηριστικά κυβερνητικός βουλευτής.
–Το τρίτο επίπεδο είναι καθαρά πολιτικό. Το ενδιαφέρον του πρωθυπουργού στρέφεται σε ψηφοφόρους που απομακρύνθηκαν, αλλά δεν έχουν μετακινηθεί οριστικά. Πρόκειται για το κοινό των μετριοπαθών που κινείται στο χώρο του κέντρου, της μεσαίας τάξης και των νέων επαγγελματιών που αισθάνονται ότι «η κυβέρνηση δεν τους ακούει». Εκεί, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, θα δοθεί και το κύριο βάρος των επόμενων μηνών, με πρωτοβουλίες που να δείχνουν κοινωνική ευαισθησία και όχι απλώς τεχνοκρατική διαχείριση.
Το βλέμμα στην αντιπολίτευση
Η προσπάθεια αλλαγής κλίματος δεν γίνεται σε κενό πολιτικό χρόνο. Το Μαξίμου παρακολουθεί στενά τις κινήσεις του Αλέξη Τσίπρα, ο οποίος το τελευταίο διάστημα επιχειρεί να επανέλθει δυναμικά στο προσκήνιο. Ο πρώην πρωθυπουργός προσπαθεί να κεφαλαιοποιήσει τη δυσαρέσκεια των πολιτών, δίνοντας έμφαση σε κοινωνικά ζητήματα, ακρίβεια, μισθούς, δημόσιες υπηρεσίες.
Η κυβέρνηση, από την πλευρά της, αποφεύγει προς το παρόν μια μεγάλη απευθείας αντιπαράθεση με τον Τσίπρα, γνωρίζοντας ότι μια μετωπική σύγκρουση θα μπορούσε να λειτουργήσει συσπειρωτικά για την αξιωματική αντιπολίτευση. Αντίθετα, επιδιώκει να δείξει «διοικητική επάρκεια», το γνωστό επιχείρημα περί σταθερότητας έναντι της αβεβαιότητας και γι’ αυτό προβάλλει την περίοδο του 2015.
Η μάχη του Κέντρου
Το κρίσιμο πεδίο παραμένει το Κέντρο. Εκεί κρίνονται οι εκλογές, εκεί μετακινούνται οι ψηφοφόροι που καθορίζουν το αποτέλεσμα. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης προσπαθεί να επαναφέρει στο προσκήνιο το προφίλ του «μεταρρυθμιστή του Κέντρου» που ένωσε τη Νέα Δημοκρατία με τους φιλελεύθερους και τους μετριοπαθείς πολίτες.
Σύμφωνα με συνεργάτες του, το Μαξίμου θα επιχειρήσει να ανανεώσει αυτό το αφήγημα με πολιτικές πρωτοβουλίες που θα απευθύνονται σε ευρύτερα ακροατήρια, θέματα όπως το περιβάλλον, η ψηφιακή διακυβέρνηση, η ισότητα στην εργασία και η παιδεία (πχ όπως πρόσφατα με τις διαγραφές των αιώνιων φοιτητών) μπαίνουν ξανά ψηλά στην ατζέντα.
Όπως επισημαίνουν έμπειρα στελέχη της ΝΔ, «η κυβέρνηση δεν πρέπει να δώσει την εικόνα ότι διοικεί μόνο για τους έχοντες». Αυτή είναι η βασική γραμμή που θα διαμορφώσει την επικοινωνιακή ταυτότητα της επόμενης περιόδου.
Οι κινήσεις Τσίπρα και η τακτική του ΣΥΡΙΖΑ
Την ίδια ώρα, ο Αλέξης Τσίπρας, από την πλευρά του, επιχειρεί να διαμορφώσει το δικό του πολιτικό comeback. Με περιοδείες με αφορμή την κυκλοφορία του βιβλίου του, δηλώσεις και στοχευμένες παρεμβάσεις, προσπαθεί να αποδείξει ότι εξακολουθεί να αποτελεί τον κεντρικό αντίπαλο του Μητσοτάκη.
Στο ΣΥΡΙΖΑ θεωρούν ότι η φθορά της κυβέρνησης τους προσφέρει «παράθυρο ευκαιρίας», αρκεί να παρουσιάσουν ένα συνεκτικό αφήγημα και να πείσουν ότι έχουν διδαχθεί από τα λάθη του παρελθόντος. Το πρόβλημα όμως του ΣΥΡΙΖΑ είναι ότι ουσιαστικά κινείται προς εξαφάνιση και η συνεδρίαση της Πολιτικής Γραμματείας την περασμένη Πέμπτη ήταν ενδεικτική για το πώς αντιλαμβάνονται την επόμενη περίοδο. Και μόνο ότι το κλίμα, με εισήγηση του προέδρου του Σωκράτη Φάμελλου ήταν για συμπόρευση, άλλο εάν με διαρροές μιλούσαν για σύγκλιση, έδειξε πως όλοι σχεδόν, πλην Παύλου Πολάκη και των υποστηρικτών κοιτάζουν προς το υπό ίδρυση κόμμα του Αλέξη Τσίπρα που κανείς δεν ξέρει πότε θα γίνει.
Ανεξάρτητα, εάν είναι νεφελώδες πότε θα γίνει το κόμμα, η σύγκριση των δύο, Μητσοτάκη και Τσίπρα, εξακολουθεί να παραμένει το βασικό πολιτικό δίπολο της χώρας. Και όπως δείχνουν οι δημοσκοπήσεις, παρά τη φθορά της ΝΔ, ο πρωθυπουργός εξακολουθεί να διατηρεί προβάδισμα στην «καταλληλότητα για τη διακυβέρνηση».
Ωστόσο, η τάση σταθερής υποχώρησης ανησυχεί το Μαξίμου. Το στοίχημα πλέον δεν είναι μόνο η διατήρηση της πρωτιάς, αλλά η ανάκτηση της πολιτικής δυναμικής.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης επιχειρεί να δείξει ότι παραμένει κυρίαρχος του παιχνιδιού και ικανός να διαχειριστεί τις κρίσεις, ενώ την ίδια στιγμή «παγώνουν» τα όποια μέτωπα εσωκομματικά πήγαν να ανοίξουν όπως με τον υπουργό Εθνικής Άμυνας, Νίκο Δένδια.
