Ένα λευκό, αστραφτερό χαμόγελο θεωρείται σύμβολο αυτοπεποίθησης και καλής στοματικής υγείας. Ως γνωστόν, τα δόντια μπορεί να αποχρωματιστούν εξαιτίας διαφόρων παραγόντων, όπως είναι η κατανάλωση τροφών και ποτών που περιέχουν χρωστικές (καφές, τσάι, κόκκινο κρασί), το κάπνισμα, η λήψη ορισμένων φαρμάκων, αλλά και η γήρανση. Επίσης, η κακή στοματική υγιεινή μπορεί να συμβάλει εξίσου στη χρώση των δοντιών.
Τα τελευταία χρόνια γίνεται λόγος για διάφορα προϊόντα εμπορίου και έξυπνες μεθόδους που «υπόσχονται» λύσεις για λεύκανση δοντιών στο σπίτι, χωρίς την επίβλεψη ενός οδοντιάτρου, ωστόσο, πέρα από το ότι τα αποτέλεσμά τους μπορεί να είναι επισφαλή, ενδέχεται να έχουν αρνητικό αντίκτυπο στην υγεία των δοντιών. Μάλιστα, υπάρχουν ορισμένα προϊόντα και μέθοδοι που προωθούνται ως «φυσικοί τρόποι» λεύκανσης, δίνοντας την εντύπωση πως είναι και ασφαλείς. Είναι, όμως, έτσι;
Η οδοντίατρος, κα Ιωάννα Καζάκου, μας βοηθά να κατανοήσουμε καλύτερα την αποτελεσματικότητα κάποιων γνωστών «εναλλακτικών» και φυσικών επιλογών λεύκανσης δοντιών που μπορεί κανείς να εφαρμόσει στο σπίτι του και μας εξηγεί ποια είναι τελικά η πιο ασφαλής και επιστημονικά ενδεδειγμένη λύση για ένα λευκότερο χαμόγελο.
Λεύκανση με μαγειρική σόδα και λεμόνι
Είναι ίσως η πιο διαδεδομένη μέθοδος «φυσικής» λεύκανσης. Υπάρχει η θεωρία πως όξινες ουσίες, όπως το λεμόνι, το ξύδι, ακόμη και τα πορτοκάλια, θα προσφέρουν ένα λευκότερο χαμόγελο όταν συνδυαστούν με ένα λευκαντικό – λειαντικό συστατικό, όπως η μαγειρική σόδα. Όπως μας ενημερώνει και η κυρία Ιωάννα Καζάκου, «η οξύτητα του λεμονιού ή του ξυδιού μπορεί να οδηγήσει σε μεγαλύτερη ευαισθησία των δοντιών. Επίσης, η μαγειρική σόδα μπορεί μεν να βοηθήσει σε ένα μικρό ποσοστό στην απομάκρυνση της οδοντικής πλάκας και της πέτρας από την επιφάνεια των δοντιών, η παρατεταμένη τριβή των δοντιών, όμως, με αυτήν ενδέχεται να διαβρώσει την αδαμαντίνη (το σμάλτο) των δοντιών και να αποβεί καταστροφική. Μόλις το σμάλτο καταστραφεί, δεν μπορεί να αποκατασταθεί πλήρως και ο κίνδυνος τερηδόνας και άλλων οδοντικών προβλημάτων αυξάνεται».
Λεύκανση με ενεργό άνθρακα
Πολλοί υποστηρίζουν επίσης τη μέθοδο της λεύκανσης δοντιών με οδοντόκρεμες ή πάστες που περιέχουν ενεργό άνθρακα, θεωρώντας πως αποτελεί μια φυσική λύση, χωρίς χημικές ουσίες. Στα φαρμακεία και στα σούπερ-μάρκετ θα βρει κανείς διάφορες οδοντόκρεμες με ενεργό άνθρακα, ωστόσο έχουν ελάχιστη περιεκτικότητα (ίχνη) της ουσίας, κι αυτό για να μην προκληθεί κάποια βλάβη στα δόντια. Η αλήθεια είναι πως δεν υπάρχουν πολλές επιστημονικές μελέτες και στοιχεία που να επιβεβαιώνουν την αποτελεσματικότητα του ενεργού άνθρακα στη λεύκανση δοντιών. Το υπερβολικό βούρτσισμα με ενεργό άνθρακα μπορεί ακόμα να βλάψει το σμάλτο των δοντιών με την πάροδο του χρόνου, οδηγώντας σε ευαισθησία και αυξημένο κίνδυνο χρωματισμού σε δεύτερο χρόνο. Διάφορες κλινικές έρευνες έχουν αποδείξει ότι η μέθοδος αυτή μπορεί εκτός από τη φθορά του σμάλτου, να προκαλέσει και ερεθισμό και φλεγμονή των ούλων.
Λεύκανση με λάδι καρύδας
Μια ακόμη δημοφιλής και «φυσική» θεραπεία λεύκανσης είναι αυτή των πλύσεων με λάδι καρύδας. «Παρά την αποδεδειγμένη αντιμικροβιακή δράση που έχει το λάδι καρύδας, η θεωρία ότι μπορεί να λευκάνει τα δόντια είναι ένα θέμα προς συζήτηση, το οποίο δεν υποστηρίζεται από επαρκή επιστημονικά στοιχεία. Δεν περιέχει, δηλαδή, κάποιον δραστικό λευκαντικό παράγοντα που μπορεί να αλλάξει το χρώμα των δοντιών, παρά μόνο προσφέρει την αίσθηση ενός ήπιου καθαρισμού και λάμψης της επιφάνειάς τους», σχολιάζει η οδοντίατρος κα Ιωάννα Καζάκου.
Ποιος είναι, λοιπόν, ο πιο ασφαλής τρόπος λεύκανσης;
Αρχικά θα πρέπει να διευκρινίσουμε πως το πραγματικό χρώμα των δοντιών μας, μας το δίνει η οδοντίνη, το κατώτερο, δηλαδή, στρώμα της ανατομίας του δοντιού, η οποία βρίσκεται κάτω από την αδαμαντίνη, το εξωτερικό περίβλημα του δοντιού. Ο μόνος τρόπος για να αλλάξει το χρώμα του δοντιού είναι με το να δράσουμε στην οδοντίνη κι αυτό επιτυγχάνεται μονάχα μέσα από τη χρήση ειδικών οδοντιατρικών ουσιών, οι οποίες μπορούν να αφαιρέσουν τους λεκέδες και να λευκάνουν τα δόντια.
Ο πιο ασφαλής και επιστημονικά ενδεδειγμένος τρόπος λεύκανσης δεν είναι άλλος από τη λεύκανση στο ιατρείο ή στο σπίτι, υπό την επίβλεψη ενός οδοντιάτρου. Ο κύριος λόγος είναι επειδή οι οδοντίατροι έχουν πρόσβαση στις ειδικές χημικές ουσίες που προορίζονται για λεύκανση και οι οποίες είναι οπωσδήποτε οι πιο κατάλληλες και πιο δραστικές από τις επιλογές που διατίθενται στο εμπόριο. Οι οδοντίατροι έχουν τη γνώση και την τεχνογνωσία, ώστε να διασφαλίσουν ότι τα προϊόντα λεύκανσης εφαρμόζονται σωστά και ομοιόμορφα, ελαχιστοποιώντας τον κίνδυνο ενός ανομοιόμορφου αποτελέσματος. Ένας ακόμη λόγος αφορά στα απαραίτητα βήματα που πρέπει να προηγηθούν προτού εφαρμοστεί ο λευκαντικός παράγοντας στην επιφάνεια των δοντιών.
«Είναι σημαντικό να τονίσουμε πως, προτού ένας ασθενής υποβληθεί σε οποιαδήποτε θεραπεία λεύκανσης δοντιών, θα πρέπει να υποβληθεί σε έναν ολοκληρωμένο οδοντιατρικό έλεγχο. Μόνο ένας οδοντίατρος μπορεί να αξιολογήσει με σωστό τρόπο τη στοματική υγεία και να εντοπίσει τυχόν προβλήματα, όπως τερηδόνα, ευαισθησία των δοντιών ή ασθένεια των ούλων, τα οποία πρέπει οπωσδήποτε να αντιμετωπιστούν πριν τη λεύκανση», τονίζει η κυρία Καζάκου.
Υπάρχουν κίνδυνοι;
Η παράβλεψη των προβλημάτων που αναφέρθηκαν παραπάνω μπορεί να οδηγήσει σε επιπλοκές κατά τη διάρκεια ή μετά τη διαδικασία λεύκανσης. Κι αυτό αφορά τόσο στις φυσικές «θεραπείες» λεύκανσης σπίτι, όσο και στην επαγγελματική λεύκανση στο ιατρείο. Σε περίπτωση που υπάρχει τερηδόνα στα δόντια ή κάποια άλλη βλάβη, όπως ένα ράγισμα, τότε ο λευκαντικός παράγοντας μπορεί να διεισδύσει στο εσωτερικό του δοντιού και να φτάσει στον πολφό, προκαλώντας ερεθισμό, πόνο έως και μόνιμη βλάβη στις δομές των δοντιών, ενώ μεγάλος είναι και ο κίνδυνος να προκληθεί έγκαυμα στα ούλα. Σημαντικό είναι ακόμα πως ένας επαγγελματίας οδοντίατρος είναι σε θέση να διαχειριστεί οποιαδήποτε ανεπιθύμητη παρενέργεια, όπως ευαισθησία στα δόντια ή ερεθισμό των ούλων και να παρέχει λύσεις για να μετριαστεί η ενόχληση κατά τη διάρκεια και μετά τη θεραπεία λεύκανσης.
Τι σχολιάζει η ειδικός;
«Οι οδοντίατροι μπορούμε να προσφέρουμε ένα εξατομικευμένο σχέδιο θεραπείας στον ασθενή, το οποίο θα βασίζεται στις ανάγκες και τους στόχους του. Μπορούμε, έτσι, να καθορίσουμε την κατάλληλη επιλογή λεύκανσης, είτε πρόκειται για επαγγελματική λεύκανση στο ιατρείο μας είτε για θεραπεία στο σπίτι, με τη χρήση ειδικών ναρθήκων, προσαρμόζοντας κάθε φορά τη συγκέντρωση του λευκαντικού παράγοντα, ώστε να ταιριάζει με την περίπτωση του ασθενή».
Το συμπέρασμα, λοιπόν, είναι πως για μια ασφαλή και αποτελεσματική λεύκανση δοντιών, θα πρέπει κάποιος να απευθυνθεί μόνο σε έναν εξειδικευμένο οδοντίατρο, ο οποίος θα προσφέρει τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα, προστατεύοντας παράλληλα την υγεία του στόματος. «Η συμβουλή μας είναι να φροντίζετε κάθε μέρα τα δόντια σας, με σχολαστικό βούρτσισμα τουλάχιστον δύο φορές την ημέρα και με τη χρήση μιας οδοντόκρεμας που περιέχει φθόριο, ώστε να προστατεύονται από την τερηδόνα. Επίσης, η χρήση οδοντικού νήματος θα βοηθήσει στην απομάκρυνση των υπολειμμάτων τροφών ανάμεσα από τα δόντια. Αποφύγετε την τριβή με οποιαδήποτε ουσία που μπορεί να διαβρώσει την εξωτερική τους επιφάνεια, για να τα διατηρήσετε υγιή για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα», καταλήγει η κυρία Καζάκου.
