Σε μια μεγάλη πεδιάδα 72 χιλιόμετρα από το Μινσκ, την πρωτεύουσα της Λευκορωσίας, τεράστιες εκρήξεις σημειώνονται καθώς βομβαρδιστικά Sukhoi-34 ρίχνουν κατευθυνόμενες βόμβες. Ο ουρανός σκοτεινιάζει από πυκνούς καπνούς.
Ολόκληρη η περιοχή αντηχεί από τις εκρήξεις όλμων και οβίδων πυροβολικού. Επιθετικά ελικόπτερα συμμετέχουν, ενώ drones επιτήρησης πετούν από πάνω καταγράφοντας τις ζημιές.
Ωστόσο, πρόκειται μόνο για άσκηση. Μαζί με άλλα διεθνή ΜΜΕ, το BBC βρέθηκε στο πεδίο εκπαίδευσης Μπορίσοβο, όπου οι λευκορωσικές και ρωσικές δυνάμεις λαμβάνουν μέρος σε κοινές στρατιωτικές ασκήσεις.
Η άσκηση «Zapad-2025»
Είναι μέρος της άσκησης Zapad-2025 («Δύση 2025»). Από ειδική εξέδρα παρακολουθούν και στρατιωτικοί ακόλουθοι από διάφορες πρεσβείες.
Πρόκειται για προγραμματισμένες ασκήσεις -η «Δύση» διεξάγεται κάθε τέσσερα χρόνια.
Το 2022 συμμετείχαν 200.000 στρατιώτες, ενώ φέτος η κλίμακα ήταν μικρότερη.
Η Μόσχα και το Μινσκ υποστηρίζουν ότι οι ασκήσεις έχουν καθαρά αμυντικό χαρακτήρα, με στόχο την ενίσχυση της ασφάλειας Ρωσίας και Λευκορωσίας και την αποτροπή εξωτερικών απειλών.
«Θυμάμαι να ακούω παρόμοιους ισχυρισμούς πριν από τριάμισι χρόνια. Τον Φεβρουάριο του 2022 είχα επισκεφθεί τη Λευκορωσία για να καλύψω την άσκηση “Union Resolve”. Όταν ολοκληρώθηκε, αντί οι Ρώσοι στρατιώτες να επιστρέψουν στα σπίτια τους, εισέβαλαν στην Ουκρανία από το λευκορωσικό έδαφος. Αυτή τη φορά η Λευκορωσία επιμένει ότι δεν έχει τίποτα να κρύψει», γράφει ο δημοσιογράφος του BBC.
Εκπρόσωποι 23 κρατών, μεταξύ των οποίων οι ΗΠΑ, η Τουρκία και η Ουγγαρία, παρακολούθησαν την άσκηση.
«Θεωρούμε ότι η άσκηση είναι πρωτοφανής ως προς τη διαφάνειά της», δήλωσε ο Υποστράτηγος Βαλέρι Ρεβένκο, βοηθός του υπουργού Άμυνας της Λευκορωσίας. «Δεν απειλούμε κανέναν. Είμαστε υπέρ του εποικοδομητικού και πραγματιστικού διαλόγου», πρόσθεσε, μιλώντας σε δημοσιογράφους.
«Πολύ επιθετικές» οι ασκήσεις, λέει ο Τουσκ
Ο Πολωνός πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ πάντως δεν δείχνει να πείθεται. Χαρακτήρισε τις ασκήσεις «πολύ επιθετικές». Η Πολωνία μάλιστα έκλεισε τα σύνορα με τη Λευκορωσία πριν από την έναρξη, προκαλώντας οργισμένη αντίδραση από το Μινσκ.
Η «Δύση 2025» διεξάγεται σε περίοδο αυξημένης έντασης στην Ανατολική Ευρώπη. Στον νότο, η Ρωσία δεν δείχνει διάθεση να τερματίσει τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Την περασμένη εβδομάδα η Πολωνία κατηγόρησε τη Ρωσία ότι παραβίασε σκόπιμα τον εναέριο χώρο της με εισβολή ρωσικών drone. Το ΝΑΤΟ απογείωσε μαχητικά για να καταρρίψουν κάποια από αυτά.
Η Μόσχα απάντησε λέγοντας ότι «δεν είχε σχέδιο να πλήξει στόχους σε πολωνικό έδαφος».
Χθες η Ρουμανία αποκάλυψε ότι drone της Ρωσίας παραβίασε επίσης τον δικό της εναέριο χώρο. Στην Ευρώπη επικρατεί ανησυχία ότι τέτοιες παραβιάσεις δεν είναι τυχαίες, αλλά στρατηγική της Ρωσίας για να δοκιμάσει την ενότητα και την αποφασιστικότητα των Ευρωπαίων ηγετών και της Συμμαχίας του ΝΑΤΟ.
Τόσο η Ρωσία όσο και η Λευκορωσία έχουν προσπαθήσει πρόσφατα να βελτιώσουν τις σχέσεις τους με την Ουάσιγκτον και να χτίσουν δίαυλο με την κυβέρνηση Τραμπ. Με την Ευρώπη όμως οι σχέσεις παραμένουν τεταμένες.
Η απόφαση των λευκορωσικών Αρχών να καλέσουν διεθνή ΜΜΕ στην «Δύση 2025» μπορεί να ερμηνευτεί με δύο τρόπους, σύμφωνα με το BBC.
Πρώτον, ως προσπάθεια διαφάνειας -έτσι τουλάχιστον το παρουσιάζει το Μινσκ.
«Αλλά μέσα στις εκρήξεις και τα πυρά στο πεδίο του Μπορίσοβο υπάρχει ίσως κι ένα μήνυμα προς τη Δύση. Και κυρίως προς την Ευρώπη», γράφει το δημοσίευμα και κάνει λόγο για ένα μήνυμα που μπορεί να διαβάζεται κάπως έτσι: «Δείτε και σκεφτείτε τη δύναμη πυρός δίπλα στην πόρτα σας. Η αντιπαράθεση με τη Μόσχα δεν είναι προς το συμφέρον σας».
