Προβληματισμό προκαλεί το γεγονός πως ένας στους τέσσερις μαθητές γυμνασίου και λυκείου αριστεύει στην προηγούμενη τάξη τα τελευταία χρόνια, με το υπουργείο Παιδείας να θεωρεί πως πρόκειται για στρέβλωση η οποία σχετίζεται με τον τρόπο αξιολόγησης των μαθητών, αλλά και τις πιέσεις των γονιών προς τους καθηγητές.
Υψηλόβαθμα στελέχη του υπουργείου, σύμφωνα με ρεπορτάζ της εφημερίδας «Καθημερινή», σημειώνουν πως λύση στο πρόβλημα θα δώσει η καθιέρωση του εθνικού απολυτηρίου.
Η υπουργός Παιδείας, Σοφία Ζαχαράκη, μιλώντας στην «Καθημερινή», μίλησε για «φαινόμενα υπερβαθμολόγησης», όπως αποδεικνύεται και από τον αριθμό των μαθητών που παίρνουν το αριστείο για την επίδοσή τους την προηγούμενη χρονιά.
Ο κ. Κώστας Δημόπουλος, καθηγητής Κοινωνικής και Εκπαιδευτικής Πολιτικής στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου και ο εθνικός συντονιστής του προγράμματος PISA του ΟΟΣΑ, έκανε λόγο στην εφημερίδα για «βαθμολογικό λαϊκισμό».
Από τα στοιχεία του υπουργείου προκύπτει πως, κατά το σχολικό έτος 2023-2024, οι αριστούχοι μαθητές γυμνασίου – λυκείου ήταν 179.225, σε συνολικά περίπου 680.000 μαθητές. Δηλαδή, το ποσοστό των αριστούχων μαθητών είναι 26% επί του συνόλου. Να σημειωθεί ότι στο γυμνάσιο ένας προαγωγικός ή απολυτήριος βαθμός θεωρείται άριστος όταν είναι πάνω από 18,5, ενώ στο λύκειο πάνω από 18.
Η μεγάλη αύξηση των αριστούχων καταγράφεται από το σχολικό έτος 2015-2016, όταν μειώθηκε ο αριθμός των γραπτώς εξεταζομένων μαθημάτων στο γυμνάσιο και το λύκειο. Η μη οργάνωση προαγωγικών και απολυτηρίων εξετάσεων τις σχολικές χρονιές 2018-2019 και 2019-2020 λόγω της πανδημίας (οι μαθητές προήχθησαν ή πήραν απολυτήριο με βάση τους προφορικούς βαθμούς τους), εκτίναξε τους αρίστους, οι οποίοι το 2020-2021 έφθασαν στους 248.150. Το επόμενο σχολικό έτος, με την «επιστροφή» των γραπτών εξετάσεων στο τέλος της χρονιάς, επανήλθε και ο αριθμός στα προηγούμενα επίπεδα, τα οποία πάντως θεωρείται πως είναι υψηλά και δεν αποτυπώνουν το επίπεδο των μαθητών.
Η κ. Ζαχαράκη επισήμανε πως έχει ζητηθεί από την Αρχή Διασφάλισης της Ποιότητας στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση να καταθέσει εισήγηση για το θέμα, ώστε να αλλάξει ο τρόπος προαγωγής και απόλυσης των μαθητών στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Δεν εξετάζεται, πάντως, η αύξηση των εξεταζομένων μαθημάτων κατά τις προαγωγικές και απολυτήριες εξετάσεις.